Rapa Nui-mitologie
Rapa Nui-mitologie, ook bekend as Pascuaanse of Paaseiland-mitologie, verwys na die plaaslike mites, legendes en gelowe van die Rapa Nui-volk van Paaseiland in die suidoostelike Stille Oseaan.
Oorspronklike mite
[wysig | wysig bron]
Volgens die Rapa Nui-mitologie was Hotu Matu'a die legendariese eerste setlaar en ariki mau ("opperhoof" of "koning") van Paaseiland.[1] Hy en sy koloniseringsgeselskap, wat met twee kano's (of ’n dubbelrompkano) op die eiland aangekom het, was Polinesiërs van die onbekende land Hiva (dalk die Marquesas-eilande). Hulle het op Anakena-strand geland. Sy geselskap het oor die eiland versprei en dit verdeel tussen clans wat daarop aanspraak gemaak het dat hulle afstammelinge van Hotu Matu'a se seuns was.
Hulle het langer as duisend jaar geïsoleerd gewoon op hul eiland aan die suidoospunt van die Polinesiese Driehoek, tot met die koms van die Nederlandse kaptein Jacob Roggeveen, die eerste Westerling wat die eiland in 1722 ontdek het.[2]
Kultus van voorouers
[wysig | wysig bron]Die sigbaarste element van die kultuur was die maak en oprig van enorme standbeelde genaamd moai, wat vergoddelikte voorouers verteenwoordig het. Daar is geglo die lewendes het ’n simbiotiese verhouding met die afgestorwenes en dat laasgenoemde alles verskaf het wat die lewendes nodig het, soos gesondheid, vrugbaarheid, land en diere, geluk, ens. Die lewendes het weer die afgestorwenes deur offerandes ’n beter plek in die geesteryk gegee. Die meeste nedersettings was aan die kus geleë en die moai is daar opgerig om oor hul nakomelinge te waak, met hul rug gekeer na die geesteryk in die see.[3]
Voëlmankultus
[wysig | wysig bron]- Hoofartikel: Tangata manu.
Die Tangata manu- of voëlmankultus is waarskynlik ’n latere kultus wat ontstaan het toe oorloë uitgebreek en natuurlike hulpbronne afgeneem het. Die oprig van die standbeelde is toe gestaak.[4]
Die godheid Makemake was die hoofgod van die voëlmankultus. Die kultus het afgeneem nadat die eilandbewoners die Katolieke geloof aangeneem het. Tekens daarvan is egter steeds te sien in die versiering van die eiland se kerk.[5]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Carlos Mordo, Easter Island (Willowdale, Ontario: Firefly Books Ltd., 2002)
- ↑ Steven L. Danver (22 Desember 2010). Popular Controversies in World History: Investigating History's Intriguing Questions. ABC-CLIO. pp. 223–224. ISBN 978-1-59884-077-3. Besoek op 10 Januarie 2012.
- ↑ Barbara A. West (2009). Encyclopedia of the peoples of Asia and Oceania. Infobase Publishing. pp. 683–684. ISBN 978-0-8160-7109-8. Besoek op 10 Januarie 2012.
- ↑ Phil Cousineau (1 Julie 2003). Once and Future Myths: The Power of Ancient Stories in Our Lives. Conari Press. pp. 181–182. ISBN 978-1-57324-864-8. Besoek op 12 Januarie 2012.
- ↑ Steven L. Danver (22 Desember 2010). Popular Controversies in World History: Investigating History's Intriguing Questions. ABC-CLIO. p. 225. ISBN 978-1-59884-077-3. Besoek op 10 Januarie 2012.
Verdere leesstof
[wysig | wysig bron]- Kjellgren, Eric; et al. (2001). Splendid isolation: art of Easter Island. New York: The Metropolitan Museum of Art. ISBN 9781588390110.
- Robert D. Craig. Dictionary of Polynesian mythology. Greenwood Publishing Group, 1989 ISBN 0-313-25890-2, ISBN 978-0-313-25890-9
- Peggy Mann. Easter Island: land of mysteries. Holt, Rinehart en Winston, 1976. ISBN 0-03-014056-0, ISBN 978-0-03-014056-3
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Easter Island legends and myths Geargiveer 18 Mei 2015 op Wayback Machine - Easter Island Traveling
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
