John Knowles Paine
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
kompozytor, organista, pedagog |
John Knowles Paine (ur. 9 stycznia 1839 w Portland w stanie Maine, zm. 25 kwietnia 1906 w Cambridge w stanie Massachusetts[1][2]) – amerykański kompozytor, organista i pedagog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego ojciec prowadził sklep muzyczny i dyrygował zespołem w Portland[1]. John Paine uczył się gry na organach i fortepianie, harmonii i kontrapunktu u Hermanna Kotzschmara[1]. W latach 1858–1861 studiował w Hochschule für Musik w Berlinie u Wilhelma Friedricha Wieprechta (orkiestracja i kompozycja) oraz Carla Augusta Haupta (organy)[1][3]. W 1861 roku osiadł w Bostonie, gdzie grał jako organista w West Church i prowadził działalność jako pedagog[1][3]. W 1862 roku został wykładowcą Uniwersytetu Harvarda, grał też jako organista w uniwersyteckiej Appleton Chapel[1][3]. W latach 1866–1867 koncertował w Europie[3]. W 1873 roku jego staraniem utworzono na Uniwersytecie Harvarda pierwszą w Stanach Zjednoczonych katedrę muzyki, w 1875 roku został jej profesorem[3]. Działał jako organizator życia muzycznego, wykładał gościnnie na wielu uczelniach[3]. Prowadził też działalność koncertową jako solista i członek licznych zespołów[3]. Założył American Guild of Organists[3]. W 1898 roku został członkiem National Institute of Arts and Letters[1][3].
Do jego uczniów należeli John Alden Carpenter, Frederick Converse, Arthur Foote, Edward Burlingame Hill, Daniel Gregory Mason, Walter Spalding, Hugo Leichtentritt i Henry Lee Higginson[1][3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Początkowo tworzył w stylistyce klasycznej, z czasem jego muzyka zyskała na dramatyczności i pogłębieniu wyrazu, dostrzegalny stał się w niej wpływ Schumanna, Mendelssohna i Wagnera[3]. W muzyce organowej wzorował się na twórczości Bacha[3]. Utwory Paine’a odznaczają się rozwiniętą chromatyką, regularną metryką, figuracyjną melodyką i brzmieniem o urozmaiconej kolorystyce[3]. Był pierwszym amerykańskim kompozytorem, który napisał oratorium (St Peter, 1872)[2].
Opublikował pracę The History of Music to the Death of Schubert (wyd. Boston 1907)[1].
Wybrane kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][3])
Utwory orkiestrowe
- I Symfonia c-moll (1875)
- II Symfonia A-dur „In the Spring” (1880)
- uwertura As You Like It do sztuki Szekspira (1876)
- Duo Concertante na skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę (1877)
- poematy symfoniczne The Tempest (ok. 1876), An Island Fantasy (ok. 1888) i Poseidon and Amphitrite (ok. 1903)
- Lincoln: A Tragic Tone Poem (1904–1906, niedokończone)
Utwory kameralne
- Kwartet smyczkowy D-dur (ok. 1885)
- 2 tria fortepianowe (d-moll i B-dur, ok. 1875)
- Sonata skrzypcowa (1875)
- Romanza and Scherzo na wiolonczelę i fortepian (ok. 1875)
- Larghetto and Scherzo na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (ok. 1877)
Pieśni solowe
- Four Songs (1878)
- Spring (1869)
- The Fountain (1878)
- The Clover Blossoms (1862)
- A Bird upon a Rosy Bough (1884)
- A Farewell (1885)
- Beneath the Starry Arch (1885)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Domine salvum fac na chór męski i orkiestrę (1863)
- Missa in D na solistów, chór, orkiestrę i organy (1865)
- oratorium St Peter na solistów, chór, organy i orkiestrę (1872)
- Centennial Hymn na chór, orkiestrę i organy (1876)
- Columbus March and Hymn na chór, organy i orkiestrę (1892)
- Hymn of the West na chór i orkiestrę (1903)
Kantaty
- The Realm of Fancy na solistów, chór i orkiestrę (1882)
- Phoebus, Arise! na tenora, chór męski i orkiestrę (1876)
- The Nativity na solistów, chór i orkiestrę (1883)
- Song of Promise na sopran, chór, organy i orkiestrę (1888)
Utwory sceniczne
- opera komiczna Il pesceballo (1862, muzyka nie zachowała się)
- opera Azara (wyst. Boston 1903)
- muzyka do sztuk Sofoklesa Oedipus tyrannus (wyst. Cambridge 1881) i Arystofanesa The Birds (wyst. Cambridge 1901)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2698–2699. ISBN 0-02-865529-X.
- ↑ a b Peter C. Holloran: Historical Dictionary of New England. Lanham: Rowman & Littlefield, 2017, s. 385.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 7. Część biograficzna n–pa. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2002, s. 272. ISBN 978-83-224-0808-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- John Knowles Paine – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000080991879
- VIAF: 19872817
- LCCN: n83175296
- GND: 118789244
- LIBRIS: 53hlp8qp4pmgss7
- BnF: 139599104
- SUDOC: 166532142
- BNE: XX1057949
- NTA: 09707215X
- CiNii: DA1299025X
- Open Library: OL1871986A
- PLWABN: 9810607980305606
- NUKAT: n2012078747
- J9U: 987007284360005171
- CANTIC: a11518856
- CONOR: 227314531
- RISM: people/41011028