Fryderyk Eisenbraun
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
Fryderyk Eisenbraun, właśc. Friedrich August Eisenbraun (ur. 23 grudnia[1] 1822 w Stadecken, zm. 14 października 1902 w Łodzi)[2] – łódzki fabrykant.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Fryderyk Eisenbraun po przybyciu na obszar Królestwa Polskiego osiadł w Bechcicach, gdzie posiadał niewielką tkalnię materiałów bawełnianych (4 krosna) i skąd dostarczał towary swojemu bratu w Łodzi[2]. W 1861 był jednym z przywódców luddyzmu łódzkiego – buntu tkaczy przeciwko zmechanizowaniu przemysłu włókienniczego[3]. W 1865 przeniósł tkalnię na ul. Zachodnią w Łodzi. Następnie po 1881 przeniósł ją na ul. Piotrkowską 68. Tam wybudował mechaniczną tkalnię obejmującą 64 krosna oraz przędzalnię odpadków bawełnianych. W tkalni przy ul. Piotrkowskiej zatrudniał 185 robotników. W 1894 kupił działkę przy ul. Widzewskiej 224 (późn. ul. J. Kilińskiego 228), gdzie wybudował manufakturę zajmującą się wytwarzaniem przędzy i tkanin bawełnianych. „Manufaktura Bawełniana F. Eisenbraun” obejmowała przędzalnię z 23 tys. wrzecionami oraz tkalnię z 506 krosnami, a także draparnię, farbiarnię i bielnik. Eisenbraun zatrudniał w niej około 1000 osób[3].
W latach 1894–1895 Eisenbraun wybudował willę przy fabryce – tzw. willę Fryderyka Eisenbrauna, która do 1945 była w rękach rodziny Eisenbraunów[4].
Eisenbraun zmarł w 1902 – został pochowany w części ewangelickiej Starego Cmentarza w Łodzi. Po jego śmierci firmą zarządzali jego synowie, Cezar i Gustaw, a w późniejszym okresie wnuk Artur[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był synem Andresa Eisenbrauna (1797–1874) i Anny Margarethe (1800–1850) z domu Degreif. Jego żoną była Emilie Ehrlich (zm. 1898)[2], z którą miał co najmniej czterech synów i jedną córkę:
- Alvina Eisebrauna (1851–1901)
- Eduarda Eisenbrauna (1852–1852)
- Amalie Eisebraun (1853–1875)
- Gustawa Eisebrauna (1857–1945) – przedsiębiorcę[5],
- Cezara Eisebrauna (1858–1933)[1] przedsiębiorcę, społecznika, członka rady miejskiej w Łodzi[5][3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Friederich Eisebraun + Emilie Ehrlich – der Dehlinger von Dehlingen [online], dehlinger-schorndorf.de [dostęp 2021-11-27].
- ↑ a b c Edith Hengl-Eisenbraun, Der Clan der Eisenbrauns – Rückblick auf eine 200jährige Familiengeschichte, [w:] Theodor Peter Nasarski (red.), Jahrbuch Weichsel-Warthe, 1989.
- ↑ a b c d Jacek Kusiński, Księga fabryk Łodzi, Wydawnictwo Jacek Kusiński, [cop. 2009], ISBN 978-83-927666-7-4, OCLC 750943056 [dostęp 2021-11-27].
- ↑ Krzysztof Stefański, Łódzkie wille fabrykanckie, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2013, ISBN 978-83-60655-73-3, OCLC 871754065 [dostęp 2021-11-27].
- ↑ a b Monik@, baedeker łódzki: Fryderyk Eisenbraun i bawełniana manufaktura przy dawnej ulicy Widzewskiej. [online], baedeker łódzki, 19 sierpnia 2020 [dostęp 2021-11-27].