Edward Bertold
Data i miejsce urodzenia |
21 listopada 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
31 stycznia 1965 |
Minister rolnictwa i reform rolnych (Rząd Tymczasowy) | |
Okres |
od 31 grudnia 1944 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Edward Bertold (ur. 21 listopada 1912 w Pasiece, zm. 31 stycznia 1965 w Warszawie) – polski prawnik (doktor praw), polityk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Adama i Leokadii. W 1934 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Po odbyciu służby wojskowej, w 1935 podjął pracę w magistracie m. Łodzi. Należał wówczas do koła Związku Młodzieży Wiejskiej RP w Żabieńcu pod Łodzią.
Żołnierz kampanii wrześniowej, zbiegł z obozu jeńców w Pruszkowie, powrócił do Łodzi, pracował jako robotnik. Od 1940 w konspiracyjnej Polskiej Organizacji Zbrojnej w Łodzi, współredaktor pisma Jutrzenka. Następnie po aresztowaniu i zwolnieniu ukrywał się w Generalnym Gubernatorstwie w Polichnie, Kraśniku, Białej k. Janowa Lubelskiego oraz w Zarzeczu k. Niska[3]. Od 1943 żołnierz oddziału partyzanckiego Batalionów Chłopskich.
Po wkroczeniu Armii Czerwonej na terytorium Polski, jako pełnomocnik delegatury PKWN w Rzeszowie organizował rady narodowe i struktury lubelskiego Stronnictwa Ludowego. Od września 1944 wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego SL w Rzeszowie i członek Tymczasowego Zarządu Głównego SL. Od marca 1945 członek Rady Naczelnej SL, wiceprzewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. W sierpniu 1945 wraz z większością struktur SL kierowanych przez Stanisława Bańczyka przeszedł do Polskiego Stronnictwa Ludowego Stanisława Mikołajczyka. Od czerwca 1946 w rozłamowym wobec PSL PSL „Nowe Wyzwolenie”, członek Głównego Komitetu Wykonawczego. Od października 1946 członek Rady Naczelnej i wiceprezes GKW stronnictwa. Od lutego 1948 ponownie w SL. Od 1949 należał do ZSL.
Od października 1944 zastępca kierownika Resortu Rolnictwa i Reform Rolnych PKWN, od 31 grudnia 1944 minister rolnictwa i reform rolnych w Rządzie Tymczasowym RP. W lipcu 1945 mianowany prezesem Państwowego Banku Rolnego w Warszawie. Od maja 1949 wicewojewoda poznański. Od 1950 wiceprzewodniczący Prezydium WRN w Poznaniu, jednocześnie wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego ZSL w Poznaniu. Od 1 maja 1953 dyrektor departamentu w Ministerstwie Rolnictwa, od czerwca 1961 wiceprezes Narodowego Banku Polskiego.
W latach 1956–1959 zastępca członka Naczelnego Komitetu ZSL, w latach 1959–1961 wiceprzewodniczący Głównego Sądu Partyjnego, od 1964 członek NK ZSL. W styczniu 1963 wybrany na prezesa Komitetu Warszawskiego ZSL.
Od 1944 do 1947 był posłem do KRN.
Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C 2-13-6)[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Order Sztandaru Pracy II klasy (6 kwietnia 1955)[5]
- Krzyż Partyzancki
- Medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946)[6]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (10 stycznia 1955)[7]
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1965)[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ jako kierownik resortu rolnictwa i reform rolnych PKWN
- ↑ jako minister rolnictwa i reform rolnych w uznanym międzynarodowo Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej
- ↑ Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Makieta, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1989, s. 38.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 561 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy społeczno-politycznej i zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 26, poz. 43 „w pierwszą rocznicę wyzwolenia Warszawy zasłużonym w walce o wyzwolenie i odbudowę Stolicy (...)”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 42, poz. 411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 10 stycznia 1955 r. nr 0/56 - na wniosek Naczelnego Komitetu Wykonawczego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 11, 30 czerwca 1965, s. 7.
Bibliografia, linki
[edytuj | edytuj kod]- Leksykon historii Polski z 1995.
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.
- Informacje BIP IPN.
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie organów Narodowego Banku Polskiego
- Członkowie Prezydiów Wojewódzkich Rad Narodowych
- Działacze Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego
- Ministrowie rolnictwa PRL
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem za Warszawę 1939–1945
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Politycy Polskiego Stronnictwa Ludowego (1945–1949)
- Politycy Stronnictwa Ludowego (1944–1949)
- Polscy prawnicy
- Posłowie do Krajowej Rady Narodowej
- Prezesi banków w Polsce
- Radni Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Wicewojewodowie poznańscy i wielkopolscy
- Wicewojewodowie PRL
- Urodzeni w 1912
- Zmarli w 1965
- Żołnierze Batalionów Chłopskich