Antoni Żychliński

Antoni Żychliński
Data i miejsce urodzenia	16 maja 1874 ; Moglinica, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	23 lipca 1929 ; Otwock, Polska
	Minister sprawiedliwości
Okres	od 17 listopada 1924; do 13 listopada 1925
Okres	od 13 listopada 1925 (p.o); do 20 listopada 1925
Poprzednik	Włodzimierz Wyganowski
Następca	Stefan Piechocki
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grób ministra Antoniego Żychlińskiego przed renowacją

Antoni Żychliński (ur. 16 maja 1874 we wsi Mogilnica, zm. 23 lipca 1929 w Otwocku) – polski prawnik, działacz państwowy.

Życiorys

Wczesne lata

Był synem Waleriana i Ludwiki z domu Mogielnickiej. Kształcił się w rządowym gimnazjum w Siedlcach, które ukończył w 1893 r. Następnie studiował na Wydziale Prawnym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Po odbyciu aplikacji w Sądzie Okręgowym w Lublinie, w 1901 r. rozpoczął praktykę adwokacką Specjalizował się w sprawach cywilnych^[1].

Wielka Wojna

Brał udział w budowaniu struktur polskiego sądownictwa w Lublinie po ustąpieniu Rosjan (od 1915). Kolejno przez Centralny Komitet Obywatelski został nominowany na prokuratora Trybunału Lubelskiego. W 1917 r. został prokuratorem w Sądzie Okręgowym, a rok później w Sądzie Apelacyjnym w Lublinie^[1].

II Rzeczpospolita

Rok po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, przeniósł się do Warszawy, gdzie w czerwcu 1919 r. został podprokuratorem Sądu Najwyższego Izbie I Cywilnej.

Podczas wojny polsko-bolszewickiej pełnił stanowisko komisarza cywilnego przy Wojskowym Gubernatorze Warszawy^[2]

W 1922 r. otworzył kancelarię notarialną przy ul. Smolnej w Warszawie^[1].

17 listopada 1924 r. został powołany na funkcję ministra sprawiedliwości w gabinecie Władysława Grabskiego. Żychliński jako minister koncentrował się na unifikacji sądownictwa, czy poprawie warunków materialnych jego pracowników. Wprowadzono przedłużenie nominacji sędziowskich przy skróconym okresie aplikacji^[1]. Ponadto dokonano nowelizacji prawa postępowania cywilnego m.in. w apelacji warszawskiej, czy kodeksu handlowego na terenie byłego zaboru austriackiego. Minister był inicjatorem prac nad ustawą o prawie autorskim oraz wprowadził zasady implementujące postanowienia w zakresie działania sądów i prokuratur, w ramach zawartego konkordatu ze Stolicą Apostolską. Żychliński pierwszy z ministrów sprawiedliwości wyznaczył swoich reprezentantów do Komisji Kodyfikacyjnej^[1].

Minister był krytykowany za spór do jakiego doszło, w sprawie wydania na żądanie prokuratury posłów komunistycznych. Ponadto słabo radził sobie z nadużyciami w policji politycznej. Odpowiedzią Żychlińskiego na problemy, było przygotowanie projekt ustawy o instytucji sędziego śledczego do spraw wyjątkowego znaczenia. Jednakże inne kwestie były poddawane krytyce, jak stan więziennictwa, przewlekłości postępowań, czy ucieczka komunisty Juliana Leszczyńskiego z poczekalni sędziego śledczego^[1].

Po upadku rządu Grabskiego, rozpoczął pracę jako notariusz przy Sądzie Okręgowym w Warszawie^[1].

Oprócz spraw politycznych, zasiadał w licznych kołach, czy komitetach : Lubelskie Towarzystwo Dobroczynności, Koło Siedlczan, czy Komitet Automobilklubu Polski.

Zmarł 23 lipca 1929 r. w Otwocku. Został pochowany na warszawskim cmentarzu ewangelicko-reformowanym przy ul. Żytniej w Warszawie (F/6/3)^[3].

W 2022 z inicjatywy premiera Mateusza Morawieckiego, grób Antoniego Żychlińskiego został odnowiony. Cały projekt został zrealizowany przez Fundację Dziedzictwa Kulturowego^[4] we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Grób ministra Antoniego Żychlińskiego po renowacji w 2022

Odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski - 2 maja 1923 r.^[5]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g JanuszJ. Mierzwa JanuszJ., Antoni Żychliński (1874-1929), [w:] ZbigniewZ. Girzyński, JarosławJ. Kłaczkow, WojciechW. Piasek (red.), Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, wyd. pierwsze, Warszawa: Instytut De Republica, 2023, s. 716-717, ISBN 978-83-67253-59-8 .
↑ Piotr Krzysztof Marszałek. Wojskowy Gubernator Warszawy. Sierpień–wrzesień 1920 roku. „Acta Universitatis Wratislaviensis”. 2616, s. 237–260, 2004. Wrocław.
↑ Informacje w serwisie Grobonet.
↑ Fundacja Dziedzictwa Kulturowego przygotowała podsumowane roku. Prawie setka nagrobków odrestaurowana w 2022 r. [online], wio.waw.pl, 31 października 2022 .
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 31.

Bibliografia

Jadwiga i Eugeniusz Szulcowie, Cmentarz Ewangelicko-Reformowany w Warszawie. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1989

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g JanuszJ. Mierzwa JanuszJ., Antoni Żychliński (1874-1929), [w:] ZbigniewZ. Girzyński, JarosławJ. Kłaczkow, WojciechW. Piasek (red.), Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, wyd. pierwsze, Warszawa: Instytut De Republica, 2023, s. 716-717, ISBN 978-83-67253-59-8 .

[2] Piotr Krzysztof Marszałek. Wojskowy Gubernator Warszawy. Sierpień–wrzesień 1920 roku. „Acta Universitatis Wratislaviensis”. 2616, s. 237–260, 2004. Wrocław.

[3] Informacje w serwisie Grobonet.

[4] Fundacja Dziedzictwa Kulturowego przygotowała podsumowane roku. Prawie setka nagrobków odrestaurowana w 2022 r. [online], wio.waw.pl, 31 października 2022 .

[5] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 31.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

W dniu zaprzysiężenia	Władysław Grabski Karol Bertoni p.o. Ludwik Darowski Józef Kiedroń Zdzisław Ludkiewicz Bolesław Miklaszewski Józef Raczyński p.o. Mieczysław Rybczyński p.o. Władysław Sołtan Kazimierz Sosnkowski Kazimierz Tyszka p.o. Włodzimierz Wyganowski
Późniejsi członkowie rządu	Stanisław Grabski Zygmunt Hübner Stanisław Janicki Czesław Klarner Wiesław Kopczyński Władysław Raczkiewicz Józef Radwan p.o. Cyryl Ratajski Władysław Sikorski Gustaw Simon p.o. Aleksander Skrzyński Franciszek Sokal Stanisław Thugutt Maurycy Zamoyski Jan Zawidzki p.o. Antoni Żychliński