Żan Bełeniuk
 Żan Bełeniuk (2016) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
24 stycznia 1991 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wzrost |
180 cm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
  
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Żan Wensanowycz Bełeniuk (ukr. Жан Венсанович Беленюк; ur. 24 stycznia 1991 w Kijowie[1]) – ukraiński sportowiec i polityk, zapaśnik startujący w stylu klasycznym, poseł do Rady Najwyższej, złoty, srebrny i brązowy medalista olimpijski, mistrz świata i Europy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Ukrainki i obywatela Rwandy. Jego ojciec studiował w ZSRR. Wyjechał do Rwandy, gdzie służył jako wojskowy w trakcie wojny domowej i gdzie zginął w wypadku samochodowym[2][3].
W 2000 zaczął trenować zapasy[4] w stylu klasycznym.
Mistrz Europy juniorów w 2011, brązowy (2010) i srebrny (2011) medalista mistrzostw świata juniorów. Trzeci na uniwersjadzie w 2013. Triumfator igrzysk wojskowych w 2015. Wojskowy mistrz świata z 2017. Mistrz świata w 2015 i 2019, drugi w 2018 oraz trzeci w 2014 i 2023. Triumfator mistrzostw Europy w 2014, 2016 i 2019, trzeci w 2012, 2021 i 2024. Dwukrotny medalista igrzysk europejskich – złoty w 2019 i srebrny w 2015.
Trzykrotnie wywalczył medal na letnich igrzyskach olimpijskich: srebrny w Rio de Janeiro w 2016 (w kategorii do 85 kg), złoty w Tokio w 2021 (w kategorii do 87 kg)[5] oraz brązowy w Paryżu w 2024 (w kategorii do 87 kg)[6].
Absolwent Narodowego Uniwersytetu Wychowania Fizycznego i Sportu Ukrainy oraz Międzyregionalnej Akademii Zarządzania Personelem w Kijowie. Zatrudniony jako instruktor sportowy[1]. W wyborach parlamentarnych w 2019 z ramienia partii Sługa Ludu kandydował do Rady Najwyższej[7][8], uzyskując wówczas mandat deputowanego IX kadencji[1].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order „Za zasługi” I klasy (2021)[9]
- Order „Za zasługi” II klasy (2019)[10]
- Order „Za zasługi” III klasy (2016)[11]
- Medal „Za pracę i zwycięstwo” (2013)[12]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Беленюк Жан Венсанович [online], dovidka.com.ua [dostęp 2022-05-07] (ukr.).
- ↑ Zhan Beleniuk: Champion wrestler refuses better offers abroad to stay at home: 'I belong here', kyivpost.com, 24 grudnia 2019 [zarchiwizowane 2019-12-24].
- ↑ Jewhen Sawczuk, „Золото” Олімпіади – єдина можливість вирішити житлове питання [online], gazeta.ua [dostęp 2022-05-07] (ukr.).
- ↑ Жан Беленюк: «В Африке я слишком светлый, в Украине – слишком темный» [online], tribuna.com, 31 maja 2014 [dostęp 2020-10-19] (ros.).
- ↑ Zhan Beleniuk, olympedia.org [zarchiwizowane 2024-05-02] (ang.).
- ↑ Cliff Brunt, Zhan Beleniuk, member of Ukraine parliament, retires after winning bronze in Greco-Roman wrestling [online], apnews.com, 8 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-08] (ang.).
- ↑ Zelenskiy's Servant of the People party unveils candidates for parliament [online], kyivpost.com, 9 czerwca 2019 [dostęp 2020-10-19] (ang.).
- ↑ Украина – страна возможностей: Жан Беленюк идет на выборы [online], 24tv.ua, 9 czerwca 2019 [dostęp 2020-10-19] (ros.).
- ↑ Указ Президента України №361/2021 «Про відзначення державними нагородами України спортсменів – учасників літніх Олімпійських ігор та їх тренерів» [online], president.gov.ua, 16 sierpnia 2021 [dostęp 2022-05-07] (ukr.).
- ↑ Указ Президента України №522/2019 «Про відзначення державними нагородами України членів національної збірної команди України на II Європейських іграх» [online], president.gov.ua, 15 lipca 2019 [dostęp 2020-10-19] (ukr.).
- ↑ Указ президента України №429/2016 «Про відзначення державними нагородами України спортсменів та тренерів національної збірної команди України на Іграх ХХХІ Олімпіади» [online], president.gov.ua, 4 października 2016 [dostęp 2020-10-19] (ukr.).
- ↑ Указ Президента України №392/2013 «Про відзначення державними нагородами України» [online], president.gov.ua, 25 lipca 2013 [dostęp 2020-10-19] (ukr.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Belenyuk, Zhan (UKR) [online], International Wrestling Database [dostęp 2024-04-07] (ang.).
- Zhan Beleniuk, baku2015.com [zarchiwizowane 2015-08-25] (ang.).
- Zhan Beleniuk, olympedia.org [zarchiwizowane 2024-05-02] (ang.).
| styl klasyczny | |
|---|---|
| styl wolny | |
| kobiety styl wolny |
| styl klasyczny | |
|---|---|
| styl wolny | |
| kobiety styl wolny |
- Ukraińscy zapaśnicy
- Ukraińscy medaliści olimpijscy
- Deputowani Rady Najwyższej Ukrainy
- Politycy Sługi Ludu
- Zapaśnicy na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2016
- Zapaśnicy na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2020
- Zapaśnicy na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2024
- Medaliści Letnich Igrzysk Olimpijskich 2016
- Medaliści Letnich Igrzysk Olimpijskich 2020
- Medaliści Letnich Igrzysk Olimpijskich 2024
- Medaliści Igrzysk Europejskich, Baku 2015
- Medaliści Igrzysk Europejskich, Mińsk 2019
- Medaliści Letniej Uniwersjady 2013
- Odznaczeni Orderem „Za zasługi” (Ukraina)
- Odznaczeni Medalem „Za pracę i zwycięstwo”
- Ukraińcy pochodzenia rwandyjskiego
- Ludzie urodzeni w Kijowie
- Urodzeni w 1991