łapać

łapać (język polski)

kobieta łapie (1.1) pudełko

mężczyzna łapie się (2.1) za głowę

wymowa:

IPA: [ˈwapaʨ̑], AS: [u̯apać] ​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. złapać)

(1.1) chwytać coś, co znajduje się w ruchu, zostało rzucone

(1.2) zarażać się, zostawać zarażonym chorobą

(1.3) o uczuciu lub chorobie: zaczynać być odczuwalnym

(1.4) polować na coś lub łowić

(1.5) pot., pojmować, rozumieć

czasownik zwrotny niedokonany łapać się

(2.1) chwytać samego siebie

(2.2) chwytać coś, przytrzymując się

(2.3) dostrzegać coś, czego nie było się świadomym

(2.4) podejmować się, zabierać się za coś

(2.5) dawać się pochwycić (w pułapkę)

(2.6) dawać się zwieść (podstępem)

odmiana:

koniugacja IX

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		łapać
czas teraźniejszy		łapię	łapiesz	łapie	łapiemy	łapiecie	łapią
czas przeszły	m	łapałem	łapałeś	łapał	łapaliśmy	łapaliście	łapali
	ż	łapałam	łapałaś	łapała	łapałyśmy	łapałyście	łapały
	n	łapałom	łapałoś	łapało
tryb rozkazujący		niech łapię	łap	niech łapie	łapmy	łapcie	niech łapią
pozostałe formy czas przyszły m będę łapał, będę łapać będziesz łapał, będziesz łapać będzie łapał, będzie łapać będziemy łapali, będziemy łapać będziecie łapali, będziecie łapać będą łapali, będą łapać ż będę łapała, będę łapać będziesz łapała, będziesz łapać będzie łapała, będzie łapać będziemy łapały, będziemy łapać będziecie łapały, będziecie łapać będą łapały, będą łapać n będę łapało, będę łapać będziesz łapało, będziesz łapać będzie łapało, będzie łapać czas zaprzeszły m łapałem był łapałeś był łapał był łapaliśmy byli łapaliście byli łapali byli ż łapałam była łapałaś była łapała była łapałyśmy były łapałyście były łapały były n łapałom było łapałoś było łapało było forma bezosobowa czasu przeszłego łapano tryb przypuszczający m łapałbym, byłbym łapał łapałbyś, byłbyś łapał łapałby, byłby łapał łapalibyśmy, bylibyśmy łapali łapalibyście, bylibyście łapali łapaliby, byliby łapali ż łapałabym, byłabym łapała łapałabyś, byłabyś łapała łapałaby, byłaby łapała łapałybyśmy, byłybyśmy łapały łapałybyście, byłybyście łapały łapałyby, byłyby łapały n łapałobym, byłobym łapało łapałobyś, byłobyś łapało łapałoby, byłoby łapało imiesłów przymiotnikowy czynny m łapiący, niełapiący ż łapiąca, niełapiąca łapiące, niełapiące n łapiące, niełapiące imiesłów przymiotnikowy bierny m łapany, niełapany łapani, niełapani ż łapana, niełapana łapane, niełapane n łapane, niełapane imiesłów przysłówkowy współczesny łapiąc, nie łapiąc rzeczownik odczasownikowy łapanie, niełapanie

przykłady:

(1.1) Dziecko próbowało łapać bańki mydlane.

(1.2) Odkąd zaczął chodzić do przedszkola, ciągle łapał jakieś choroby.

(1.3) Chyba zaczyna mnie łapać przeziębienie.

(1.3) Ostatnio często łapie mnie niewytłumaczalny smutek.

(1.5) Teraz łapię!

(2.1) Trener łapał się za głowę patrząc na grę swoich piłkarzy.

(2.2) Co chwilę łapała się barierki, ponieważ miała silne zawroty głowy.

(2.3) Władek często łapał się na tym, że nie słuchał, co żona do niego mówi.

(2.4) Michał łapał się wszystkiego, co pozwoliło mu zarobić choć parę groszy.

(2.5) Wszystkie muchy łapią się na ten lep.

(2.6) Często łapiemy się na reklamy i bezmyślnie kupujemy.

składnia:

(1.1-2) łapać + B.

kolokacje:

(1.2) łapać grypę / przeziębienie

synonimy:

(1.1) chwytać

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. łapa ż, łapanka ż, łapanie n, łapacz mos, łapka ż

czas. przyłapywać

związki frazeologiczne:

łapać pięć srok za ogon • łapać za słówka • łapać wiatr • łapać wiatr w żagle • łapać falę • łapać oddech

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) seize, catch; (1.2) catch, get
• arabski: (1.1) أمسك
• baskijski: (1.1) harrapatu, hartu; (1.2) harrapatu; (1.3) harrapatu; (1.4) harrapatu, atzeman
• chiński standardowy: (1.1) 接 (jiē); (2.4) 接 (jiē)
• czeski: lapat, chytat
• duński: (1.1) fange; (1.4) fange
• esperanto: (1.1) kapti; (1.3) kapti
• francuski: (1.1) attraper; (1.2) attraper
• franko-prowansalski: (1.1) acapar, atrapar, afenar, acrochiér
• hawajski: (1.1) hopu
• jidysz: (1.1) כאַפּן (chapn); (1.4) כאַפּן (chapn); (2.3) כאַפּן זיך (chapn zich); (2.5) כאַפּן זיך (chapn zich)
• liwski: (1.1) akkõ; (1.2) akkõ; (1.3) akkõ
• niemiecki: (1.1) fangen, packen, ergreifen, greifen, fassen; (1.2) einfangen
• rosyjski: (1.1) лови́ть, хвата́ть; (1.2) схва́тывать, подхва́тывать, подцепля́ть; (1.3) прихва́тывать; (1.4) лови́ть; (1.5) ула́вливать, схва́тывать, вруба́ться, догоня́ть; (2.1) ла́паться, хвата́ться; (2.2) хвата́ться; (2.3) замеча́ть, лови́ть себя́ на мы́сли; (2.4) хвата́ться; (2.5) попада́ться, лови́ться; (2.6) попада́ться, лови́ться
• szwedzki: (1.1) få tag, ta fast, gripa, fånga; (1.4) fånga; (2.1) ta sig; (2.6) falla för något, låta sig luras
• tuvalu: (1.1) hipo
• wilamowski: (1.1) fanna, faonga
• włoski: (1.1) acchiappare, prendere; (1.2) acchiappare

źródła: