Edukira joan

Cadreita

Koordenatuak: 42°13′29″N 1°41′07″W / 42.22467071°N 1.6851702°W / 42.22467071; -1.6851702
Wikipedia, Entziklopedia askea
Cadreita
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Herriguneko karrika bat, jaietan
Cadreita bandera
Bandera

Cadreita armarria
Armarria

Map
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Lurraldea Nafarroa Garaia
Merindadea Tutera
EskualdeaErriberagoiena
Administrazioa
Estatua Espainia
Erkidegoa Nafarroa
BarrutiaTutera
Izen ofiziala Cadreita
Alkatea
(2019-2023)		Berta Pejenaute Prat
(Navarra Suma)
Posta kodea31515
INE kodea31064
Herritarracadreitar
Geografia
Koordenatuak42°13′29″N 1°41′07″W / 42.22467071°N 1.6851702°W / 42.22467071; -1.6851702
Azalera27,2 km²
Garaiera264-364 metro
Distantzia80,7 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria2.186 (2023:  103)
alt_left 956 (%43,7)(2019) (%46,1) 1.008 alt_right
Dentsitatea8,04 bizt/km²
Zahartzea[1]% 22,27
Ugalkortasuna[1]‰ 60,61
Ekonomia
Jarduera[1]% 80,35 (2011)
Desberdintasuna[1]% 0 (2011)
Langabezia[1]% 11,6 (2013)
Euskara
Eremuaeremu ez-euskalduna
Euskaldunak[2][3]% 1,00 (2018:  %-1,06)
Datu gehigarriak
Webguneawww.cadreita.es

Cadreita[4][a] Euskal Herriko udalerri bat da, Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta. Tuterako merindadean eta Erriberagoiena eskualdean dago, Iruñea hiriburutik 80,7 kilometrora. Altuera 264 eta 364 metro artekoa da, eta 27,20 km²-ko azalera hartzen du. 2023 urtean 2186 biztanle zituen.

Ebroko Erriberako lehen herria bere Tuterako zatian, Cadreita kokapen estrategikoan dago, trenak (Zaragoza-Altsasu, AHT) eta garrantzi handiko bideek (AP-15, N-121, NA-134) zeharkatuta. Sesmarekin batera, ibairik ez duen Erriberako udalerri bakarra da. Ia lauki formako egitura du, eta antzinate aipagarriko eraikin gutxi ditu.

Bertako biztanleak cadreitarrak dira.

Izena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreita toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:[5]

  • Cadereyta (1000)
  • Catareyta (1101)
  • Cadreita (1127)
  • Careyta (1198)
  • Quadreta (1257)
  • Kadreita (1268)
  • Kadreta (1366)
  • Cadreyta (1587)
  • Cadreita (1802)
  • Cadreita (1978)
  • Cadreita (1998)

Etimologia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erromantze izenaren esanahia "ur-jauzia" da, latinezko "kataracta" hitzetik datorrena. Gaur egungo izenak ematen duen emaitza nafar-aragoierazko fonetika da, -kt- taldea it- bihurtzen duena (gaztelaniaz -ch- bilakatuko litzatekeena). Adibide gisa, Gaztelan Las Caderechas herria dago (izen hori -kt- izatetik -ch- izatera igaro zen). Gainera, Aragoin, Urdoze eta Aragoze artean, urmael bat dago, jatorri eta esanahi berekoa. Frantziako Estatuan hainbat Chalette eta Charette herriak ere agertzen dira.

1964ko Baionako Euskal Idazkaritzaren Euskal Herriko leku-izenen zerrendan Kadreita edo Kadereita nolabait euskaratuta,[6] eta 1979ko Euskal Herriko udalen izendegian, Euskaltzaindiak Gaderieta forma proposatzen zuen, eta 1990ean Cadreita aukeratu zuen arren.

Ezaugarriak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Armarria

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitako armarriak honako blasoi hau du:[7]

« Hondo urdin batez eta aurrean zortzi urrezko puntako izar bat osatuta dago, bere erdian gorriz. Urrezko kate batzuk dituen lasto gorri batez inguratuta dago. »

Bandera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitako banderak Cadreitako armarri dauka hondo gorri baten gainean.

Geografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alesbes Erriberagoiena eskualdean dago, Ebroko Erribera eremu naturalean.

Mugakideak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
 Alesbes Errege Bardea
Milagro Valtierra
Mendebaldea
   Cadreita  
Ekialdea
Alfaro (Errioxa)

Inguru naturala eta kokapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herria, Nafarroa hegoaldean kokatzen da, Tuterako merindadearen iparraldean. Herria Milagro eta San Adrian elkartzen dituen NA-134 errepidearen ondoan kokatzen da. Los Abetos abiapuntutzat harturik N-121 errepidetik bi kilometrora dago, AP-15 autobidetik kilometro batera, N-232 errepidea Alfaron hartuta hamar kilometrora eta AP-68 autobidetik kilometro batera.

Klima eta landaredia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitako klima mediterraneo kontinentala da, udaberri eta udazken leunekin eta negu hotz eta uda beroekin. Urteroko tenperaturak 35 °C eta -5 °C inguruetan mugitzen dira, batez besteko tenperatura 14 °C dela. Ohiko haizeak zierzoa eta hegoaldeko haizeak dira, bata hotza eta bestea beroa. Prezipitazioei dagokienez, urriak dira Nafarroako gainontzeko guneekin alderatuta, baina Erriberako beste herriek jasotzen duten euriaren antzera, 500mm.

Jatorrizko landaredia eta basoak ia erabat galdu da, eta, gaur egun, Ebro ibaiaren ondoko zuhaixkak eta birlandatutako zuhaitzak baino ez daude.

Estazio meteorologikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitan dagoen, itsasoaren mailatik 268 metrora, Nafarroako Gobernuak 1920n jarritako estazio meteorologikoa dago.[8]

    Datu klimatikoak (Cadreita, 1920-2020)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 19.0 22.0 29.0 31.0 37.0 39.5 41.0 39.5 37.0 33.0 26.5 21.0 41.0
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 9.7 12.2 16.4 18.2 22.9 27.5 30.3 30.3 25.8 20.2 13.7 9.8 19.7
Batez besteko tenperatura (ºC) 5.4 6.9 10.2 12.3 16.6 20.6 22.9 23.0 19.2 14.6 9.1 5.7 13.9
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 1.0 1.6 4.0 6.3 10.3 13.8 15.5 15.7 12.7 9.0 4.0 1.6 8.0
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -10.0 -8.5 -7.0 -2.5 1.0 5.0 8.0 5.0 2.0 -2.0 -8.0 -11.0 -11.0
Batez besteko prezipitazioa (mm) 26.0 24.2 22.7 45.7 43.7 35.0 15.6 18.5 35.2 44.0 33.1 30.0 373.8
Prezipitazio maximoa 24 ordutan (mm) 18.0 31.2 25.0 43.0 30.3 98.2 33.5 46.1 64.5 36.0 32.7 27.8 98.2
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 8.5 7.3 7.0 9.4 9.4 6.1 4.5 4.5 6.1 8.9 8.8 7.8 88.4
Elur egunak (≥ 1 mm) 0.8 1.0 0.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.2 0.8 3.2
Iturria: Nafarroako klimatologia zerbitzua[9]
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.

Ikusi edo aldatu datu gordinak.

Historia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erdi Aroa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Antso V.a Ramiritz

Antso V.a Ramiritz erregeak 1084an musulmanak birkonkistatzen dituen herrietako bat da, eta ondoren, 1093an, Sant Ponç de Tomièirasko monasterioari ematen dio, herrixka horrek zuen gazteluarekin batera.

Sant Chuan d'a Penyako kronikak dioenaren arabera, Ramiro II.a Aragoiko erregeak eta Gartzia V.a Ramiritz errege iruindarra Vadoluengoko Itunarekin zituzten ezberdintasunak orildu ondoren, errege nafarrak seme gisa (adopziozkoa, ulertzen da) Ramiro erregerari, heredatzeko moduko zerbait emateko eskatu zion. Ondorioz, Ramirok Siresa, Erronkaribar, Cadreita eta Valtierra eman zizkion dohaintza-hartzailea bizi zen denborarako, baina baldintza batekin: hura hiltzean Aragoiko erregearengana itzuliko zirela. Eta, ondoren, omenaldia egin zitzaion. Baina 1117ko Tuterako foruetan ageri da, bere jurisdikzioari lotuta.

XIII. mendearen amaieran bi eliza zeuden herrian, San Migel eta San Salbatoreren omenezkoak. 1218. urtean, Cadreita Juan eta Gil Bidaurre aita-semeen jaurerria zuten, eta hauek Antso VII.a Azkarrari eman zioten, Subitza, Biurrun, Arre eta Arruazu herrietan zehar. 1221ean, Cadreitak Arguedas eta Valtierrarekin ermandadea egin zuen bere etsaien eta ureztatzeen aurka. 1235ean Cadreitako jaurerria eta bere gaztelua, Toledoko Rodrigo artzapezpikua, zituen, eta honek Nafarroako erregeari omenaldia egin zion agintzen zionari gerra egiteko; jaurerri hori bizirik zegoela eta artzapezpikua hiltzean erregearengana itzuli behar zuela adierazten zuen. Cadreitako gazteluko alkaideak Nafarroako Artxiboko Kontuen liburuetan kontsignatuta daude. 1335ean Gaztelako armadak herria suntsitu zuen, Pedro Manriqueren agindupean. Urte batzuk geroago (1348) izurri izurrite handi bat erail zen, eta bertako ia bizilagun guztiak hil ziren. Gaztelarren aurkako gerraren ondoren geratzen ziren zelaiak eta etxeak abandonatuta daude.[10]

1372an, Joana Valoisekoa erreginak betiereko askatasuna eman zien, petxa guztietatik, Cadreitako biztanle kristau eta mairuei, eta, erregeak zituen 200 kahitzetatik, harentzako 100 kahitzeak erein behar izan zituen, urtero, beste 100 petxak bizartuz. Erregeak, ondoren, Cadreitan, beste hainbat etxe, mahasti eta auzotar eskuratu zituen, eta beste hainbat ondasun eman zizkion. Karlos III.a Nafarroakoa erregeak Cadreitako gaztelua eta hiribildua Vianako Printzearen bilobari eman zizkion.

1446an, erregeak Mattin Uritzetik erositako ondasunak saldu zizkion Jaume Diaz Autxoa Vianako Printzearen ezkutari eta zalditegiari, printze horrek 1427an hiribilduko eta Corellako gazteluko kapitain eta alkaide izendatu baitzuen. 1446. urteko martxoaren 30ean, printzeak jurisdikzio altua eta ertaina eman zizkion, gehi hiribilduko jaurerria bere ezkutari eta zalditeriari, eta 3000 zalditeriako dukerriari.

Aro Modernoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Autxotarrek (Cadreitako jaunak) jaurerria gehiago instituzionalizatu nahi izan zuten, eta 1503an Cadreitako maiorazkoa Milagrora sortu zuten (diru eta lur asko goretsi eta oparitu zioten, hura baino handiagoa zelako), hiribildu horretan eta Tuteran, Valtierran, Milagron eta beste herri batzuetan zituzten lursailekin. Jaume Duaz Autxoa Graziana Armendaritzekin ezkondu zen, 1634an baronia gisa eraiki zuten izen horretako behe nafarrerazko leinukoa. 1504an Cadreitako jauna zen Jaume Duaz Armendaritze, bere seme-alabak Aragoiko erregearen zerbitzura zituena.

Cadreitako markesatua 1617an sortu zen, Nafarroako Erresuma Gaztelako Koroan sartu eta mende batera. Filipe III.a Austriakoak titulu hori eman zion Lope Diez Autxoa Armendaritzeri, Espainia Berriko erregeordeari, Santiagoko zaldunari, Indietako Zaintzako Errege Armadako jeneralari, Pedro Urtsua espediziokidearen senideari. 1617an markesatuaren oinordekoa Francisco Fernández de la Cueva eta Enríquez de Cabrera Alburquerqueko zortzigarren dukearekin ezkondu zen, Cuellarreko markesa, Alcañices y Balbasesekoa, Huelma eta Ledesmako kondea. Bere jaurerria 1745ean Alburquekeko dukearena zen, Cadreitako markesa, eta erregeak haren jurisdikzio kriminala eman zion, alkate nagusia, tenientea, errejidoreak eta beste ministro batzuk izendatzeko ahalmenarekin.[11]

Aro Garaikidea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Iberiar Penintsulako Gerrapean, 1810eko irailaren erdialdean, Frantzisko Espotz Minaren gerrilarien bigarren batailoia, Gregorio Krutxagak zuzendua, 24 orduko ibilaldi neketsuaren ondoren, Cadreita ingurura iritsi zen, Gaztelan babesteko asmoz. Gerrilariek Ebro ibaia igaro zuten frantziarren begien aurrean, sorbaldetaraino ura zeramatela, eta haiek ez ziren ausartzen jazartzera.

1745ean Alburquerqueko dukea zen Cadreitako jabea, eta erregeak Cadreitako markesaren titulua eman zion jabetza hori berresteko. Herriko jabea izateaz gain, alkate nagusia, tenientea, erregidoreak izendatzeko eta herrian legea betearaztearen arduraduna zen. 1845ean jaurerriak bertan behera geratzean, Cadreita udalerri independente bihurtu zen. Dena den, herriko jaunaren familia izandakoak, herriko lur gehienen jabe izaten jarraitu zuen, eta gerora, horrek hainbat gatazka sortu zituen herriko nekazariekin. 1850ean, herriak bi eskola zituen, bata mutilena eta bestea neskena. Mutilen eskolako maisuak 2850 erreal irabazten zituen urtero, baina nesken eskolako maistrak, 720 erreal baino ez zituen irabazten.

Herriko jarduera ekonomikoa nekazaritza izaten jarraitzen zuen XIX. mendearen amaieran, baina horrez gain, irina ekoizteko errota bat eta oihalgintzako tailer txikiak zeuden herrian. 1920ko hamarkadan herriak oliba eta garia ekoizteko errota, pattar lantegiak, aroztegiak, txokolatea ekoizteko lantegiak, kontserba enpresak eta oinetako tailer txikiak zituen. 1970eko hamarkadan cadreitarrek jaunarenak izan ziren landa-lurren jabetza lortu zuten, familiak beraiei saldu ostean.

Horren ondorioz, mendearen amaieran, lurren jabetzaren aldeko borroka bizi izan zen arredatarioen eta Alburquerqueko dukeen artean, azken 3 mendeetan horiek izan baitira Cadreitako udalerri osoaren jabeak. Horren ondorioz, hautagaitza independente batek, Euzko Alderdi Jeltzalea, Langileen Alderdia eta Herri Batasuna bezalako alderdien babesarekin, 1979ko lehenengo udal hauteskunde demokratikoetan Udaleko 9 zinegotzietatik 5 lortu zituen.[10]

Demografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2023 urteko erroldaren arabera 2186 biztanle zituen Cadreitak.[12]

1842 1857 1860 1877 1887 1897 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 2001 2011 2021
254 575 705 655 694 666 693 844 1060 1299 1404 1635 1803 1903 1891 1867 1962 2099 2045
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Ekonomia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Laborantza lurrak udalerriaren azaleraren % 91a dira, eta horietatik ureztatzeko erabiltzen direnak % 33,5 dira. Landatu gabeko lurrak, larre eta pinudiek osatzen dute. Cadreita, lur komunalik ez duen Nafarroako herri bakanetakoa da. Herria, jaurerri izan zen lehenik, eta ehiza-barruti ondoren. Bardearen ondoan egoteagatik, klima nahiko idorra da, baina XX. mendean egindako ubide sareari esker, lur ureztagarriak nagusi dira gaur egun.

1956an, nekazal kooperatiba sortu zuten cadreitarrek. Landatzen diren laboreen artean, zerealak nagusi dira, eta hauen artean, garia eta artoa. Bigarren mailan tomatea eta alpapa daude. Olibondo eta mahastiak garrantzia galduz joan dira XIX. mendearen amaieratik, batez ere, filoxeraren gaitzaren agerpenetik. Horrela, 1891ean mahastiek udalerriko 113 hektarea hartzen zituzten bitartean, gaur egun 15 baino gutxiago dira.

Bertzalde, Nafarroako Gobernuak industrialdeak sustatzeko sortutako Nasuvinsa elkartearen ekimenez, Cadreitako industrialdea eraiki zen XXI. mendearen hasieran. Eraikuntza lanak 2003an hasi eta urtebete beranduago hiritartzea amaitzean enpresen pabiloiak eraikitzen hasi ziren.

Gaienera, Erdi Aroan, Cadreitak, Fustiñana, Tutera, Cortes, Buñuel, Cabanillas, Melida, Zarrakaztelu, Kaparrotsu, Alesbes, Valtierra, Arguedas, Santakara, Martzilla, Faltzes, Azkoien, Funes, Milagro, Corella, Olibako monasterioa, eta Erronkariko ibaxa eta Zaraitzu ibarrekin batera, Bardeako Komunitatea osatu zuen, Bardeako lur amankomunak nekazaritzarako erabiltzeko asmoarekin.

Politika

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitako udaletxea herrigunean dago. Udalbatza udalerriko alkateak eta zortzi zinegotzik osatzen dute. Egungo alkatea Berta Pejenaute Prat da, Navarra Sumako hautagai gisa aurkeztu zena.

Hauteskundeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udal hauteskundeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Alderdia Legealdiko eserlekuak, hasiera-urtearen arabera
1979 1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011 2015 2019
Navarra Suma - - - - - - - - - - 5
Nafarroako Alderdi Sozialista - 3 3 3 3 5 6 6 5 5 4
Nafar Herriaren Batasuna - - 5 3 4 3 5 5 6 6 -
Cadreitako Independenteak 5 1 - - - 1 - - - - -
Nafarroako Independenteak - 1 - - 2 0 - - - - -
Izquierda-Ezkerra - - - - - 0 - - - - -
Kadreitako Unitate Popularra - - 1 1 0 - - - - - -
Cadreitar Batasuna - - - 2 - - - - - - -
Alianza Popular - 5 - - - - - - - - -
Zentro Demokratikoaren Batasuna 4 - - - - - - - - - -

Foru hauteskundeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hauek dira Nafarroako Parlamenturako hauteskundeen azken bi deialdiak:

2019ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak
Alderdia Bozak
guztira % +/-
 Navarra Suma 325 45,65 -
 Nafarroako Alderdi Sozialista 272 38,20 ▼ 87
 Geroa Bai 51 7,16 ▼ 8
 Euskal Herria Bildu 28 3,93 ▼ 33
 Ahal Dugu 18 2,53 ▼ 89
 Izquierda-Ezkerra 8 1,12 ▼ 10
 Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa 3 0,42 ▼ 0
 Vox 2 0,28 -
 Solidaritate eta Autogestio Internazionalista 1 0,14 ▲ 1
2015eko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak
Alderdia Bozak
guztira % +/-
 Nafar Herriaren Batasuna 547 44,69 ?
 Nafarroako Alderdi Sozialista 359 29,33 ?
 Ahal Dugu 107 8,74 ?
 Euskal Herria Bildu 61 4,98 ?
 Geroa Bai 59 4,82 ?
 Nafarroako Alderdi Popularra 25 2,04 ?
 Izquierda-Ezkerra 18 1,47 ?
 Herritarrak - Herritarron Alderdia 18 1,47 ?
 Animalien Tratu Txarren Kontrako Alderdia 5 0,41 ?
 Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa 3 0,25 ?
 Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia 3 0,25 ?
 Libertate Nafarra 2 0,16 ?

Udala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udalaren egoitza eta udaletxea herrigunean dago.

Udaletxe zaharra, herriaren erdiguneko plaza batean zegoen, baina eraikinaren egoera txarra zela eta, eraitsi eta berria eraiki zuten toki berdinean. Eraikinak beheko solairu eta honen gainean eraikitako beste bi solairu dauzka, eta fatxadek bi plazetara ematen dute. Udaletxearen diseinua plazako elizaren estiloa kontutan hartuz egin zen.

  • HELBIDEA: Espainiako Plaza, 3

Egungo banaketa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitako Udala zinegotzik eta alkateak osatzen dute, demokratikoki hautatuak. Alkatea Berta Pejenaute Prat da, Navarra Suma zerrendakoa. Zinegotziak 8 daude:[13]

Batzordeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitako Udalan 12 batzorde ditu. Horietako bakoitzaren buruan hautetsi bat dago:

  • Gazteria (Pablo Castillejo Preciado)
  • Kultura (Maria Preciado Cambra)
  • Osasuna (Berta Pejenaute Prat)
  • Nekazaritza (Isaias Ignacio Mitilino Cambra)
  • Kirola (Pablo Castillejo Preciado)
  • Jaiak (Maria Preciado Cambra)
  • Gizarte Ongizatea (Berta Pejenaute Prat)
  • Ingurumena (Isaias Ignacio Mitilino Cambra)
  • Lan Publikoak (Jose Maria Palacios de Mier)
  • Hirigintza (Jose Maria Palacios de Mier)
  • Ogasuna (Berta Pejenaute Prat)
  • Langileak (Berta Pejenaute Prat)

Alkateak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
 Atal hau hutsik dago, xehe-xehe edo osatu gabe. Zure laguntza ongi etorria da!

1979tik, Cadreitak 8 alkate izan ditu:

Alkatea Agintaldi hasiera Agintaldi amaiera Alderdia[14]
? 1979 1983 Cadreitako Independenteak
? 1983 1987 Alianza Popular
? 1987 1991 Nafar Herriaren Batasuna
? 1991 1995 ?
? 1995 1999 Nafar Herriaren Batasuna
Alfonso Carlos Montori Prat 1999 2011 Nafarroako Alderdi Sozialista
Berta Pejenaute Prat 2011 2019 Nafar Herriaren Batasuna
Berta Pejenaute Prat 2019 jardunean Navarra Suma

Garraioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Condaren Tutera eta Alesbes bitarteko lineak, geltokia dauka herrian. Autobusak honako ibilbidea egiten du:

Kultura

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskara

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Luis Luziano Bonapartek, 1869an, ez-euskal-eremuan sailkatu zen.[15]

Koldo Zuazok, 2010ean, Cadreita ez-euskal-eremuan sailkatu zen.[16]

Nafarroako Gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera, Cadreita eremu ez-euskalduneko udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra gaztelania zen. 2001eko erroldaren arabera, herritarren % 2,08k zekien euskaraz, 2010ean % 2,06k eta 2018n % 1,00k.

Jaiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ondasun nabarmenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cadreitar ospetsuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Irudiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oharrak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ /kað̞réita/ ahoskatua (laguntza)
    Azentua: zorrotza bigarren silaban

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. ↑ Euskara ezagutza tasa. (2010) Euskal Herriari Begira (Udalbiltza), Eustat, INE, NASTAT eta Euskal Herriko Hizkuntza Adierazle Sistema (EAS).
  3. ↑ Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 48-53 or..
  4. ↑ Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .
  5. ↑ «Cadreita - Lekuak - EODA» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).
  6. ↑ Baionako Euskal Idazkaritza. (1974). «Euskal Herriko leku-izenak» Jakin 8: 164–179..
  7. ↑ Otazu Ripa, Jesús Lorenzo. (D.L. 1990). Heraldica municipal, merindad de Olite. Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular ISBN 84-235-0276-7. PMC 911388951. (Noiz kontsultatua: 2021-08-31).
  8. ↑ Meteo Navarra. «Estazioko datuak - Cadreita» meteoeu.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2021-09-01).
  9. ↑ Cadreitako estazioko balio klimatologikoak. Nafarroako Gobernua (Noiz kontsultatua: 2020-08-24).
  10. ↑ a b Nafarroako Entziklopedia Handia | CADREITA. (Noiz kontsultatua: 2022-07-10).
  11. ↑ «CADREITA - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2022-07-10).
  12. ↑ «Cadreita» www.ine.es (Espainiako Estatistika Institutua) (Noiz kontsultatua: 2021-08-31).
  13. ↑ (Gaztelaniaz) «Udalbatza» Cadreitako Udala (Noiz kontsultatua: 2022-07-01).
  14. ↑ (Gaztelaniaz) «Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-05).
  15. ↑ Luis Luziano Bonaparte. Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés, 1863.
  16. ↑ Koldo Zuazo. El euskera y sus dialectos. Alberdania, 2010.

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Cadreita&oldid=9634518"(e)tik eskuratuta