Gaan na inhoud

Pous Pius II

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Pous Pius II
Geboortenaam Enea Silvio Piccolomini
Pontifikaat begin 19 Augustus 1458
Pontifikaat eindig 14 Augustus 1464
Voorganger Callixtus III
Opvolger Paulus II
Gebore 18 Oktober 1405
Corsignano (tans Pienza), Italië
Sterf 14 Augustus 1464
Ancona, Italië
Ander pouse genaamd Pius

Pius II was die 210de pous van die Rooms-Katolieke Kerk van 1458 tot 1464.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Pous Pius II[1] is gebore as Enea Silvio Piccolomini (in Latyn: Æneas Sylvius) op 18 Oktober 1405 in Corsignano, Italië ('n klein nedersetting wat hy ná die begin van sy pontifikaat tot 'n ideale Renaissance-stad laat uitbou het wat na hom Pienza genoem is). Hy was die oudste van agttien kinders van Silvio Piccolomini en Vittoria Forteguerra. Na sy studies in Siena en Florence word hy 'n onderwyser in Siena. In 1431 stel Domenico Capranica, biskop van Fermo, hom aan as sekretaris en neem hom saam na die konsilie van Basel.

In 1435 word hy deur kardinaal Abergati die legaat van Pous Eugenius IV op 'n geheime sending na Skotland gestuur. Die reis na Scotland was baie stormagtig sodat Enea 'n eed gesweer het om kaalvoet na die eerste aanbiddingsplek van Maria te loop wanneer hy veilig aan land kom. Hy land in Dunbar en moet 10 myl deur sneeu en ys loop na Whitekirk om sy eed gestand te doen. Sy bene is permanent aangetas op die tog. Hy het twee buite-egtelike kinders, een in Straatsburg en een in Skotland.

Terug in Basel steun Enea die konsilie teen die pous en neem deel aan die aanstelling van Teenpous Felix V. Na die konsilie gaan Eneas na die hof van keiser Frederik III in Wene en word aangestel as die hofdigter op 7 Augustus 1442. Hy word bevriend met die kanselier Kaspar Schlick. Kenners beweer dat die liefdesroman "Historia de duobus amantibus" (Die verhaal van twee geliefdes) wat Enea geskryf het, op 'n eskapade van die kanselier gegrond is.

Na 1442 begin Enea sy wêreldlike leefstyl wysig en span hom in om die keiser en die pous te versoen. Hy word priester op 4 Maart 1447. In 1447 aanvaar Pous Eugenius die voorstelle tot versoening en as beloning maak Eugenius se opvolger Pous Nicolaas V Enea biskop van Trieste op 17 April 1447 en op 24 Oktober 1449 biskop van Siena.

In 1450 word Enea as ambassadeur van Frederik III gestuur om die keiser se huwelik met Eleonore van Portugal te bewerkstellig. In 1451 onderneem hy 'n sending na Boheme en kom tot 'n vergelyk met George van Podebrady, leier van die Hussiete. In 1452 vergesel hy Frederik na Rome waar die keiser op 16 Maart trou met Eleonore en op 19 Maart deur die pous tot keiser gekroon word. In Augustus 1455 kom Enea weer in Rome met sterk aanbevelings van koning Ladislaus van Hongarye om 'n kardinaal te word. Die nuwe pous Callixtus III laat hom egter wag tot 18 Desember 1456. Hy word tog tydelik biskop van Warmia.

Op 19 Augustus 1458 volg hy Pous Callixtus III en word op 3 September 1458 gekroon deur kardinaal Prospero Colonna. Hy regeer tot sy dood op 14 Augustus 1464. Hy word opgevolg deur Pous Paulus II. Die naam ‘Pius’ beteken 'die vrome'.

Pontifikaat

[wysig | wysig bron]

Pous Callixtus III sterf op 6 Augustus 1458. Op 10 Augustus 1458 begin die konklaaf om 'n nuwe pous te kies. Aanvanklik is die ryk Franse kardinaal Guillaume d'Estouteville van Rouen die gunsteling, maar uiteindelik word Eneas verkies.

Pous Pius II[2] skaar homself by koning Ferdinand van Aragon as aanspraakmaker op die troon van Napels. Op 26 September 1459 in Mantua, roep hy die Europese prinse op tot 'n kruistog teen die Turke. Op 14 Januarie 1460 proklameer hy die kruistog wat drie jaar sou duur. Die pous het daarin geslaag om Vlad III Dracul te oorreed om oorlog teen die Turkse sultan Mehmet II te verklaar.

Terug uit Mantua bestee Pius 'n aansienlike tyd in Siena saam met sy gasheer uit Mantua Ludovico Gonzaga. Hy keer terug na Rome weens die oproer veroorsaak deur Tiburzio di Maso. In die Napelse oorloë het Ferdinand, die pous se bondgenoot geseëvier en ook Sigismondo Pandolfo Malatesta, heer van Rimini en vyand van die pous, verslaan. Pius het ook probeer bemiddel in die dertienjarige oorlog tussen Pole en die Duitse Ridders en oor beide die banvloek uitgespreek toe hulle nie wil luister nie.

In Oktober 1461 haal die pous die nuwe koning van Frankryk, Lodewyk XI oor om die Pragmatiese Sanksies van Bourges te herroep. Toe die pous egter nie die koning se aansprake op die troon van Napels steun nie, stel hy die sanksies weer in deur koninklike dekrete.

Die kruistog teen die Turke het nie van die grond af gekom nie. Die hertog van Boergondië het sy belofte verbreek, Milaan was besig om Genua te verower en Florence het die pous aangeraai om die Venesiërs en die Turke onder mekaar te laat baklei. Op 18 Junie 1464 het die pous besluit om self op kruistog te gaan. Hy sterf in Ancona net nadat die Venesiese vloot daar aangekom het.

Pius was die enigste pous wat sy eie biografie geskryf het en uitgegee het onder die naam "Commentarii".

Die kollege van Kardinale

[wysig | wysig bron]

Pous Pius II het dertien kardinale aangestel in drie konsistories.

Die konsistorie van 5 Maart 1460

[wysig | wysig bron]
  • Angelo Capranica, broer van kardinaal Dominico, biskop van Rieti
  • Bernardo Eruli, biskop van Spoleto
  • Niccoló Fortiguerra of Forteguerri, biskop van Chieti, kardinaal-nepoot, familie van die pous se moeder.
  • Alessandro Oliva O.E.S.A , prior-generaal van Orde van St. Augustinus
  • Francesco Nanni Todeschini Piccolomini, kardinaal-nepoot, later Pous Pius III
  • Burkhard Weisbriach of Weissbriach, aartsbiskop van Salzburg

Die konsistorie van 18 Desember 1461

[wysig | wysig bron]
  • Bartolomeo Roverella, aartsbiskop van Ravenna
  • Jean Jouffroy of Geofroi, biskop van Arras
  • Jaime Francisco de Cardona I de Aragon, biskop van Urgel
  • Louis d'Albret, biskop van Cahors
  • Giacomo Ammannati Piccolomini, biskop van Pavia, kardinaal-nepoot, aangenome seun van Pius II.
  • Francesco Gonzaga, Apostoliese proto-notaris.

Die konsistorie van 31 Mei 1462

[wysig | wysig bron]
  • Johann van Eych, biskop van Eichstatt

Heiligverklarings

[wysig | wysig bron]
  • Julie 1461 – Sint Catherine van Siena.

Bulle, Ensiklieke en Dekrete

[wysig | wysig bron]
  • 18 Januarie 1460 – Execrabilis - Verbied appèl teen pouslike besluite na 'n konsilie.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0300091656.
  • Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0500017980.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Pius II. (2008). Encyclopædia Britannica. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
  2. Weber, N. (1911). Pope Pius II. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Mei 20, 2009 by: http://www.newadvent.org/cathen/12126c.htm

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wikisource
Wikisource
Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:
  • BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
  • PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

[wysig | wysig bron]
Voorafgegaan deur
Franciscus Kuhschmalz
Biskop van Warmia
14571458
Opgevolg deur
Paul von Legendorf
Voorafgegaan deur
Callixtus III
Pous (Pontifex Maximus)
14581464
Opgevolg deur
Paulus II