Kısa yüzgeçli pilot balina
| Kısa yüzgeçli pilot balina | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ortalama insanla kaşılaştırma  | ||||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Globicephala macrorhynchus
Gray, 1846 | ||||||||||||||||||
 Doğal yaşam alanı | ||||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||||
|
Kısa yüzgeçli pilot balina (Globicephala macrorhynchus), yunusgiller (Delphinidae) familyasının pilot balina (Globicephala) cinsindeki iki balina türünden biridir. Yunusgiller familyasına ait olmasına karşılık daha çok büyük balinalar gibi davranırlar.
Kısa yüzgeçli pilot balinalar akrabaları olan uzun yüzgeçli pilot balinalarla karıştırılabilirler, ancak çeşitli farklılıklar vardır. İsimlerinden de anlaşılacağı gibi kenarları hafif eğri olan yüzgeçleri uzun yüzgeçli pilot balinalarla karşılaştırıldığında daha kısadır. Uzun yüzgeçli pilot balinalardan daha az dişe sahip olup, her çenesinde 14-18 adet diş vardır. Karınlarında ve karınlarında gri ve hemen hemen beyaz lekeler ve her gözün arkasından yukarı doğru çapraz giden bir gri veya beyaz şerit var.
Yetişkin erkeklerin vücutlarında birçok yara izi olabilir. Onların kafaları yuvarlaktır ve bu yaşlı erkeklerde daha belirgin hale gelebilir. Sırt yüzgeçleri erkek-dişi olmasına ve yaşlarına göre biçim farklılıkları gösterirler.
Fiziksel özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yetişkin erkek 5.5 metre, dişi ise 3.7 metre uzunluğunda olup ağırlıkları 1-3 ton arasında değişmektedir.[1] Doğdukları zaman kısa yüzgeçli pilot balina yavrusu yaklaşık 1.4-1.9 metre uzunğunda, 60 kg ağırlığında olur. Erkekler 45 yıl yaşar, dişiler ise 60 yıl yaşayabilirler.[2]
Davranışları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kısa yüzgeçli pilot balinalar çok sosyal olup ve nadiren tek başına görülürler. Genelde 10-30 oluşan gruplar hâlinde yaşarlar,[1] bazı sürülerde 50 adet balina dahi olabilir. Bazı kuluçka dönemindeki sürülerde yzülerle hayvanın olduğu da gözlemlenmiştir. Sürüler genelde anasoylu veya dişi bazlı toplumlardır. Bazı yaşlı dişiler kendilerinin olmayan yavruların bakımını üstlenirler. Erkekler çok eşlidirler, tek seferde ve yaşamları boyu birçok dişi ile çiftleşirler. Çoğu kez sürüde her sekiz olgun dişi başına bir olgun erkek bulunur. Olgunlaşan erkekler çoğu kez doğdukları yeri terk ederler, ama dişilerin çoğu tüm hayatları boyu aynı sürüde kalırlar.
Üremeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Dişiler 10 yaşına geldiğinde olgunlaşırlar ve her 5-7 senede bir doğum yaparlar. Dişiler son doğumu yaptıktan sonra bile 15 sene boyunca yeni doğan yavrulara bakıcılık yapabilirler. Hamilelik dönemi bir seneden bir az fazla olup, hayatları boyunca 4 ile 6 arası yavru verirler. Yavru en az iki sene annesini emer, ama bu durum çoğu zaman beş seneye kadar çıkabilir. Dişiler 40 yaşına ulaştıklarında üremeyi durdururlar.[3]
Beslenmeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kısa yüzgeçli pilot balinaların başlıca besini kalamardır, ama aynı zamanda bazı balık ve ahtapot türleri ile de beslenirler. Onlar yaklaşık 300 metre derinlikte beslenirler ve burada uzun süre geçirirler.
Yaşam alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Uzun yüzgeçli pilot balinaların aksine kısa yüzgeçli pilot balinalar dünyanın birçok suyunda yaşarlar. Onların başlıca yaşam alanları tropikal sulardır, ama genelde denizin daha derin sularında kalırlar. Onlar kalamarların bol olduğu yerleri tercih ediyorlar.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Florida'da Onlarca Balina Karaya Vurdu". Amerikanın Sesi. 5 Aralık 2013. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2016.
- ^ "Short-finned pilot whale (Globicephala macrorhynchus)". Arkive. 11 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2016.
- ^ "Globicephala macrorhynchus". Whales and Dolphins. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kısa yüzgeçli pilot balina - ses kayıtları6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.