John Ford
John Ford | |
---|---|
Doğum | John Martin Feeney 1 Şubat 1894 Cape Elizabeth, Maine |
Ölüm | 31 Ağustos 1973 (79 yaşında)[1] Palm Desert, Kaliforniya |
Meslek | Film yönetmeni ve film yapımcısı |
Etkin yıllar | 1917-66 |
Boy | 1,83 m (6 ft 0 in) |
Evlilik | Mary Ford (e. 1920–1973) |
Ödüller | En İyi Yönetmen Muhbir (1935) En İyi Yönetmen The Quiet Man (1952) |
Askeri kariyer | |
Bağlılığı | ABD |
Branşı | ABD Deniz Kuvvetleri ABD Deniz Kuvvetleri Yedekleri |
Hizmet yılları | 1942-45 (aktif) 1946-62 (yedek) |
Rütbesi | Komutan (aktif) Tümamiral (yedek) |
Çatışma/savaşları | II. Dünya Savaşı |
John Ford (1 Şubat 1894, Cape Elizabeth, Maine, ABD - 31 Ağustos 1973, Palm Desert, Kaliforniya, ABD), Amerikalı yönetmen. John Ford Western sineması ile özleşmiş ve dönemin sinema dilini en iyi kullanan yönetmenlerinden biriydi.[2] Ford'un filmlerinde mülkiyet ya tarla ya da ev olsun silahla savunma gereklidir.[3] Ortak bir düşmana karşı koymak gerektiğinde ortaya çıkan toplumsal dayanışma ise yönetmenin filmlerindeki ana temalardan biridir.[4] Stagecoach ve The Searchers gibi Western türü filmleriyle tanınır. En iyi yönetmen Oscar'ını, 1935, 1940, 1941 ve 1952 yıllarında kazanmıştır.
Akira Kurosawa, Martin Scorsese ve Steven Spielberg gibi yönetmenlerin de ilham kaynağı olmuştur.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yöntmenin The Iron Horse (Demir At, 1924) ülkenin iki yakasını birbirine bağlayan demiryolu hattının yapımını, Arrowsmith (1931) Sinclair Lewis'in romanını, The Lost Patrol (Kayıp Müfrete, 1934) Birinci Dünya Savaşı'nda Araplar tarafından kuşatılan bir İngiliz müfrezesindeki erlerin korkusunu, The Informer (Muhbir, 1935) İrlanda'da İngilizlere karşı verilen savaşta para karşılığında arkadaşlarını ele veren bir "muhbirin" vicdan azabını, Hurricane (Kasırga, 1937) vahşi batıya düzen getiren atlı askerlerin öyküsünü, Stagecoach (Cehennem Dönüşü, 1939) yedi yolcusuyla birlikte, Apaçilerin oturduğu Yeni Meksika ve Utah'dan geçerek Lordsburg'a gitmekte olan bir posta arabasının yolculuğunu, My Darling Clementine (Kanun Harici) kasaba şerifi ile alkolik doktorun arası bir melez kız yüzünden açılmasını, Fort Apache (Kan Kalesi, 1948) Apaçilerin Amerikan askerlerini kıyıma uğrattığı ünlü Little Big Horn Savaşı'nı, She Wore a Yellow Ribbon (Sarı Kurdelalı Kız, 1949) altın kalplı bir kızın bir kovboy tarafından kurtarılmasını, Rio Grande (Kahramanlar Diyarı, 1950) Amerikan İç Savaşı sırasında atlı birliklerin kahramanlığını, The Searchers (Çöl Aslanı, 1956) kendisini kaçıran Kızılderililere ayak uydurmasını, Cheyenne Autumn (Baharda Hücüm, 1964) yurtlarından sürülerek yollara düşen Cheyenne kabilesinin, uçsuz bucaksız ovalarda, ürkütücü kanyonlarda doğa koşullarına ve açlığa dayanmak için verdiği ölüm kalım savaşını, The Horse Soldiers (Kahraman Süvariler, 1958) Amerikan İç Savaşı'nda bir ailenin öyküsünü, Two Rode Together (Kanlı Mücadele, 1961) Komançilerin kaçırdığı beyazların kurtarılmasını, The Man Who Shot Liberty Valence (Kahramanın Sonu, 1962) kara film anlayışıyla anlatılan bir adamın hikâyesini, How The West Was Won (Batının Fethi, 1962) güçlükleri bileğinin gücüyle yenmeyi yeğleyen öncülerle, beceriyi ve gücü toplumun hizmetine sunan yurttaşlık bilincini, Young Mr. Lincoln (Genç Lincoln, 1939) yurttaşlık bilincinin simgesi saydığı Abraham Lincoln'e Amerikalıların borcunu, The Grapes of Wrath (Gazap Üzümleri, 1940), kapitalizme dayalı makineleşmenin topraksız bıraktığı çaresiz köylülerin dramını, Tobacco Road (Tütün Yolu, 1941) Erskine Caldwell'in öyküsünü ve Richard Llewellyn'den uyarlanan How Green Was My Valley (Vadim O Kadar Yeşildi ki, 1941) 19. yüzyıl sonunda Galler ülkesinde bir maden kasabasında yaşamı konu edindi.[5]
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]John Ford, 4 kez en iyi yönetmen Oscar'ı almıştır. Oscar ödülü aldığı filmler The Informer (1935), The Grapes of Wrath (1940), Vadim O Kadar Yeşildi Ki (1941) ve The Quiet Man (1952)'dir. Ayrıca 1939 yılında Stagecoach filmi ile Oscar adayı olmuştur. 4 kez en iyi yönetmen Oscar'ı kazanan tek yönetmendir.
Yönetmenliği dışında, yapımcı olarak The Quiet Man ve The Long Voyage Home filmleri ile En İyi Film Oscarı'na aday olmuştur.
1973 yılında American Film Institute (AFI)'den yaşam boyu başarı ödülü alan ilk kişidir.
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]John Ford'un filmografisi için John Ford filmografisi maddesine bakınız.
Biyografileri
[değiştir | kaynağı değiştir]- John Ford (Yazar Peter Bogdanovich, revised edition, University of California Press, 1978)
- John Ford (Yazar Andrew Sinclair, 1979)
- The Unquiet Man: The Life of John Ford (Yazar Dan Ford, 1982)
- Print the Legend (Yazar Scott Eyman, 1999)
- Searching for John Ford: A Life (Yazar Joseph McBride, 2001)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Eyman, Scott. Print the Legend: The Life and Times of John Ford 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. New York: Simon & Schuster. 1999. ISBN 0-684-81161-8 (excerpt c/o New York Times)
- ^ Kitses 2008, s. 163.
- ^ Kitses 2008, s. 164.
- ^ Kitses 2008, ss. 164-65.
- ^ Kitses 2008, ss. 164-71.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de John Ford
- Yahoo! Movies sayfası 14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- John Ford
- 1894 doğumlular
- Cumberland County, Maine doğumlular
- 1973 yılında ölenler
- Amerikalı amiraller
- Amerikalı film yönetmenleri
- İrlanda asıllı Amerikalılar
- II. Dünya Savaşı'nda Amerikalı askerler
- Sessiz film yönetmenleri
- En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahipleri
- En İyi Yönetmen National Board of Review Ödülü sahipleri
- Başkanlık Özgürlük Madalyası sahipleri
- Mide kanserinden ölenler
- Kaliforniya'da defnedilenler
- Kaliforniya'da kanserden ölenler
- Directors Guild of America Ödülü sahipleri
- New York Film Eleştirmenleri Birliği En İyi Yönetmen Ödülü sahipleri
- Yaşam Boyu Başarı Altın Aslan Ödülü sahipleri
- AFI Yaşam Boyu Başarı Ödülü sahipleri