31. 3.

31. mart/ožujak (31. 3.) je 90. dan godine po gregorijanskom kalendaru (91. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 275 dana.

Događaji

614. — Avari i Slaveni prodiru na istočnu obalu Jadrana, te zauzimaju, pljačkaju i razaraju Salonu, prijestolnicu tadašnje bizantske provincije Dalmacije; preživjeli stanovnici Salone se sklanjaju iza zidina obližnje Dioklecijanove palače, osnovavši tako naselje koje će poslije biti poznato kao Split.^[1].
1282. — lU pobuni Sicilijanaca protiv francuske vlasti poznatoj pod nazivom "Sicilijanska večernja" pobijeni svi Francuzi na ostrvu. Ustanak organizovan pod geslom "Smrt Francuskoj od Italije". Prema legendi, od početnih slova tog gesla kasnije nastalo "mafija".
1492. — Kralj Fernando V Katolički dao Jevrejima tri meseca da pređu u rimokatoličku veru ili napuste Španiju.
1496. — Papa Aleksandar VI sa Svetim Rimskim Carstvom, Španijom, Venecijom i Milanom formirao Svetu ligu za borbu protiv Turaka.
1854. — Japan sa SAD potpisao ugovor o otvaranju luka Šimoda i Hakodate za američke trgovce. To je bio prvi sporazum o otvaranju japanskih luka za trgovinu sa inostranstvom.
1889. — Otvoren Ajfelov toranj, tada najviša građevina u svijetu. Čelična konstrukcija visoka 300 metara postala jedno od glavnih znamenitosti Pariza.
1892. — Srbija među prvima u Evropi donela zakon o pomaganju sporta van škola. Gimnastika kao obavezan predmet u školama u Srbiji uvedena zakonom iz 1883.
1917. — Danske Zapadne Indije postale su Američka Djevičanska ostrva nakon što su Sjedinjene Države platile Danskoj 25 miliona US$ za te karipske otoke.
1948. — Kongres SAD usvojio Maršalov plan.
1959. — Posle neuspešne protivkineske pobune u Lasi, dalaj lama pobegao u Indiju, gde je dobio politički azil.
1971. — Američki poručnik Vilijam Keli osuđen na doživotni zatvor zbog masakra civila tokom Vijetnamskog rata u selu Mi Laj, u martu 1968.
1979. — Britanski razarač "London" isplovio iz luke u La Valeti, čime su okončane vojne veze Velike Britanije i Malte, uspostavljene 181. godinu ranije.
1983. — U zemljotresu koji je razorio kolumbijski grad Popajan poginulo najmanje 500 ljudi, a 3.000 osalo bez domova.
1986. — Meksički avion "boing 727", na liniji grad Meksiko-Los Anđeles, srušio se u planinama centralnog Meksika. Poginulo svih 166 putnika i članova posade.
1991. —.
- Rat u Hrvatskoj: Na Plitvičkim jezerima izbija prvi značajniji oružani sukob hrvatske policije i pobunjenih Srba poznatiji pod nazivom Krvavi Uskrs na Plitvicama.
- Prve višepartijske izbore u Albaniji dobili komunisti, opozicija pobedila u Tirani i ostalim većim gradovima.
1992. — Posetom predsednika Izraela Hercoga španskom kralju Huanu Karlosu obeležena 500. godišnjica progona Jevreja iz Španije.
1993. — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija doneo, prvi put od početka bosanskog rata, odluku kojom je ovlastio NATO da upotrebi vojnu silu protiv prekršilaca u zoni zabranjenih letova nad Bosnom.
1994. — Izrael i Palestinska osobodilačka organizacija potpisali sporazum o međunarodnim posmatračima u gradu Hebronu na Zapadnoj obali, čime je Izrael prvi put pristao na međunarodno prisustvo na okupiranim teritorijama otkad ih je zauzeo u ratu 1967.
2001. — U Holandiji četiri para homoseksualaca sklopila brak na osnovu zakona koji je donela Vlada.
2002. — U restoranu u Haifi, lučkom gradu na severu Izraela, bombaš-samoubica usmrtio više od 15 osoba, 44 ranio.
2003. —.
- Haški tribunal osudio Mladena Naletilića i Vinka Martinovića na 20 i 18 godina zatvora zbog progona muslimanskog stanovništva u Mostaru 1993.
- Blizu Potočara u Republici Srpskoj sahranjeno prvih 600 žrtava srebreničkog masakra 1995. Sahrani prisustvovalo oko 10.000 Muslimana.
2004. —.
- Haški tribunal osudio bosanskog Srbina Darka Mrđu, koji je ranije priznao krivicu, na 17 godina zatvora zbog ubistva oko 200 muslimanskih zarobljenika na planini Vlašić, u avgustu 1992.
- SAD odlučile da "zamrznu" finansijsku pomoć Srbiji zbog nedovoljne saradnje Beograda s Haškim tribunalom.
2006. — Ustavni sud BiH utvrdio je da grb i zastava Federacije i zastava, grb i himna Republike Srpske nisu u skladu s Ustavom Bosne i Hercegovine, jer krše Međunarodnu konvenciju o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije.

.

Rođenja

1596. — René Descartes, francuski filozof, fizičar, matematičar i utemeljitelj analitičke geometrije († 1650.).
1601. — Jakov Mikalja, hrvatski jezikoslovac († 1654.).
1732. — Joseph Haydn, austrijski skladatelj i dirigent († 1809.).
1809. — Nikolaj Vasiljevič Gogolj, ruski književnik († 1852.).
1866. — Árpád von Degen, mađarski biolog i botaničar († 1934.).
1872. — Sergej Djagiljev, ruski baletski impresario.
1890. — William Lawrence Bragg, engleski fizičar.
1904. — Đorđe Andrejević Kun, srpski slikar i grafičar. († 1964.).
1914. — Octavio Paz, meksički književnik.
1934. — Richard Chamberlain, američki glumac.
1948. — Al Gore, američki političar.
1962. — Olli Rehn, finski političar.
1964. — Oleksandr Turčinov, ukrajinski političar, redatelj, ekonomist i peti (privremeni) Predsjednik Ukrajine.
1968. — César Sampaio, brazilski nogometni reprezentativac.
1970. — Alenka Bratušek, slovenačka političarka i premijer Slovenije.
1971. — Ewan McGregor, škotski glumac.
1972. — Alejandro Amenábar, španski reditelj.
1972. — Facundo Arana, argentinski glumac.
1976. — Colin Farrell, irski glumac.
1986. — Paulo Machado, portugalski nogometaš.
1986. — Miloš Nikić, srpski odbojkaš.

.

Smrti

1547. — Fransoa I, francuski kralj.
1727. — Isaac Newton, engleski fizičar (* 1643.).
1814. — Džono Rastić, hrvatski pjesnik (* 1755.).
1837. — John Constable, britanski umjetnik (* 1776.).
1855. — Charlotte Brontë, britanska književnica.
1869. — Allan Kardec, francuski pisac i okultist, osnivač spiritizma. (* 1804.)
1917. — Emil Adolf von Behring, njemački liječnik i imunolog (* 1854.).
1943. — Franjo Fancev, hrvatski književnik i povjesničar (* 1882.).
1945. — Ana Frank, njemica židovskog podrijetla, žrtva nacističkog režima (* 1929.).
1961. — Paul Landowski, francuski kipar, poljskog podrijetla (* 1875.).
1980. — Jesse Owens, američki atletičar (* 1913.).
1996. — Dario Bellezza, italijanski pesnik i pisac
2016. — Imre Kertész, mađarski književnik i nobelovac (* 1929.).
2016. — Hans-Dietrich Genscher, njemački političar, ministar vanjski poslova (* 1927.).
2017. — Gilbert Baker, američki umjetnik (* 1951.).

.

Blagdani/Praznici

Srpska pravoslavna crkva slavi:.
- Svetog Kirila - arhiepiskopa jerusalimskog.
- Anina čudotvorca

.

Reference

↑ Vladislav Popovic (1978). La descente des Koutrigours, des Slaves et des Avars vers la mer Égée : le témoignage de l'archéologie. Comptes-rendus des séances de l'Académie des inscriptions et belles-lettres, Volume 12, pp. 596-648. (fr)

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar

[Popovic-1] Vladislav Popovic (1978). La descente des Koutrigours, des Slaves et des Avars vers la mer Égée : le témoignage de l'archéologie. Comptes-rendus des séances de l'Académie des inscriptions et belles-lettres, Volume 12, pp. 596-648. (fr)

[1]