dzisiaj (1.1)
poniedziałek
18
listopada
2024
wymowa:
?/i, IPA[ˈd͡ʑiɕäj], AS[ʒ́iśäi ̯], zjawiska fonetyczne: zmięk.podw. art.
znaczenia:

przysłówek czasu

(1.1) cały dzień, który jest w tej chwili, dziś
(1.2) w obecnym czasie, w bieżącym okresie
odmiana:
(1.1-2) nieodm.
przykłady:
(1.1) Wczoraj był czwartek, dzisiaj jest piątek, a jutro będzie sobota.
(1.2) Dzisiaj wiele kobiet narzeka na swoich mężów.
składnia:
kolokacje:
(1.1) dzisiaj wieczorem • dzisiaj ranood dzisiaj • nie od dzisiaj
synonimy:
(1.1) dziś; gw. (Śląsk Cieszyński) dzisio, dziśka, gw. (Górny Śląsk) dzisioj, dzisiok; gw. (Mazowsze) dzisiej
(1.2) obecnie, współcześnie
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. dzisiejszy
przysł. dziś
związki frazeologiczne:
dzisiaj bal, jutro żaldzisiaj wesele i dziś zmówiny, a za pół roku chrzcinydzisiaj tu, jutro tam
etymologia:
pol. dzińsia < prasł. *dьnьsь[1]
uwagi:
Słowo „dziś” ma dokładnie to samo znaczenie.
Normatywnie należy wymawiać dzisiaj, a nie dzisiej[2].
(1.1) zobacz też: przedwczorajwczorajdziśdzisiajjutropojutrzepopojutrze
tłumaczenia:
źródła:
  1. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 383.
  2.   Hasło „Pracować za granicą, wrócić z zagranicy” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.