Alaska
Alaska (Aleut: Alax̂sxax̂; Iñupiaq: Alaasikaq; Alutiiq: Nales'kaaq; Tlingit: Anáaski; Rusu: Аляска, romanizado: Alyaska) ye un estáu allugáu nel estremu noroeste de la mariña oeste de Norte America, xusto al otru llau del estrechu de Bering dende Asia. Un exclave de los Estaos Xuníos, llenda cola provincia canadiense de Columbia Británica y el territoriu de Yukón al este y sureste, tien una frontera marítima col Okrug autónomu de Chukotka de Rusia al oeste. Al norte atopen los mares Chukchi y Beaufort del Océanu Árticu, ente que l'Océanu Pacíficu atopar al sur y suroeste.
Alaska ye l'estáu más grande d'EE. XX per área y la séptima división subnacional más grande del mundu. Ye'l tercer estáu menos pobláu y con menor densidá de población, pero con muncho, el territoriu más pobláu del continente allugáu al norte del paralelu 60, con una población de 733 391 hab. (1 abril 2020)[1][2], más del cuádruplu de les poblaciones combinaes del norte de Canadá y Groenlandia. Aproximao la metá de los residentes d'Alaska viven dientro del área metropolitana d'Anchorage. La capital del estáu, Juneau ye la segunda ciudá más grande de los Estaos Xuníos per área, y entiende más territoriu que los estaos de Rhode Island y Delaware.
Alaska foi ocupada por dellos pueblos indíxenes mientres miles d'años antes de la llegada de los europeos. L'estáu considérase'l puntu d'entrada pal asentamientu d'América del Norte al traviés de la ponte terrestre de Bering. Los rusos fueron los primeros non nativos n'asitiase nel área a partir del sieglu XVIII, y finalmente establecieron la colonia d'Alaska que tomaba la mayor parte del estáu actual. El gastu y la dificultá de caltener esta posesión distante llevaron a la so venta a los Estaos Xuníos en 1867 por 7.2 millones[3], o lo que ye lo mesmo, aproximao dos centavos por acre ( 4.74 / km²). La rexón pasó por dellos cambeos alministrativos antes d'entamase como territoriu'l 11 de mayu de 1912. Foi almitíu como l'estáu númberu 49 de los Estaos Xuníos el 3 de xineru de 1959.
Magar tien una de les economíes estatales más pequeñes del país, l'ingresu per cápita d'Alaska atopase ente los más altos, por cuenta de una economía diversificada apoderada pola pesca, el gas natural y el petroleu, tolo cual tien a esgaya. Les bases de les fuerces armaes de los Estaos Xuníos y el turismu tamién son una parte importante de la economía; más de la metá del estáu ye tierra pública de propiedá federal, incluyida un ensame de montes nacionales, parques y abellugos de vida montesa.
La población indíxena d'Alaska ye proporcionalmente la más alta de cualquier estáu de los EE. XX., con más del 15 per cientu. Fálense cerca de dos docenes d'idiomes nativos, y los nativos d'Alaska exercen una influencia considerable na política local y estatal.
Referencies
editar- ↑ «Censo de los Estados Unidos de 2020». Consultáu'l 20 marzu 2022.
- ↑ censu de población
- ↑ «Borrador del recibo de pago por la compra d'Alaska». Consultáu'l 6 d'agostu de 2016.
Enllaces esternos
editar- Páxina oficial del Estáu (n'inglés)
- Semeyes d'Alaska Archiváu 2007-07-16 en Wayback Machine (n'inglés)
| |||
Alabama · Alaska · Arizona · Arkansas · California · Carolina del Norte · Carolina del Sur · Colorado · Connecticut · Dakota del Norte · Dakota del Sur · Delaware · Florida · Georgia · Ḥawai · Idaho · Illinois · Indiana · Iowa · Kansas · Kentucky · Louisiana · Maine · Maryland · Massachusetts · Michigan · Minnesota · Mississippi · Missouri · Montana · Nebraska · Nevada · New Hampshire · Nueva Jersey · Nueva York · Nuevu Méxicu · Ohio · Oklahoma · Oregón · Pennsylvania · Rhode Island · Tennessee · Texas · Utah · Vermont · Virxinia · Virxinia Occidental · Washington · Wisconsin · Wyoming |