Kansas
Kansas ye un de los 50 estaos de los Estaos Xuníos, asitiáu na rexón del Mediu Oeste.[1] Ye un estáu interior, ensin llende marítima, y llenda al norte con Nebraska, al sur con Oklahoma, al este con Missouri y al oeste con Colorado. La so capital ye Topeka, y la so mayor ciudá Wichita. L'estáu recibe'l so nome del ríu Kansas, que foi nomáu asina polos nativos americanos de la tribu Kansa, que vivíen nes sos orielles.[2][3][4] El nome Kansa interprétase davezu col significáu de "la xente del vientu del sur", magar qu'esti nun fora, probablemente, el significáu orixinal del términu[5][6] El territoriu del actual estáu de Kansas foi ocupáu, demientres miles d'años, por delles tribus de nativos americanos: los de la fastera oriental del estáu avezaben a vivir n'aldees asitiaes nes vegues de los ríos, mentantu que los de la occidental yeren seminómades, y vivíen de la caza del bisonte.
El primer asentamientu de población d'orixe européu tuvo llugar en 1827, en Fort Leavenworth. El ritmu d'asentamientu medró na década del 1850, en mediu del discutiniu políticu sobre la esclavitú. Nesti contestu, cuando'l gobiernu federal permitió oficialmente l'asentamientu de la población nesti territoriu en 1854, tres de la promulgación de la Llei de Kansas-Nebraska, aportaron a Kansas al tiempu colonos abolicionistes procedentes de Nueva Inglaterra (los Free-Staters, defensores d'un estáu ensin esclavitú) y colonos proesclavistes del vecín Missouri. Los choques ente los dos grupos, que causaron más de 200 muertos y semaron el caos nel territoriu, son conocíos en conxuntu col nome de Bleeding Kansas, un periodu (1854-1859) que finó cola victoria de los abolicionistes, de forma que'l 29 de xineru de 1861[7][8] Kansas incorporóse a la Xunión como un "estáu llibre" (d'ehí el nomatu del estáu, The Free State).
Kansas yera, en 2015, ún de los estaos con mayor productividá agrícola del país, con bayura de cultivos, ente los que predominen el trigu, el maíz, el sorgu y la soya.[9] L'estáu, colos sos 213.100 km² d'estensión, ye'l 15ᵘ mayor del país, y la so población, de 2.940.865 habitantes (según el censu de 2020[10]), faen d'elli'l 34ᵘ más pobláu. El xentiliciu de los habitantes del estáu ye kansans. El puntu más altu del estáu, con 1.231 m d'altor, ye'l monte Sunflower.[11]
Referencies
editar- ↑ «Current Lists of Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas and Delineations».
- ↑ «Kansas Historical Quarterly—A Review of Early Navigation on the Kansas River—Kansas Historical Society». Kshs.org. Consultáu'l August 15, 2012.
- ↑ «Kansas history page». Consultáu'l April 13, 2019.
- ↑ The Encyclopedia of Kansas (1994) ISBN 0-403-09921-8
- ↑ Rankin R, "Quapaw". en Native Languages of the Southeastern United States (ed. Heather K. Hardy y Janine Scancarelli), p. 492. Lincoln, University of Nebraska Press, 2005.
- ↑ Connelley WE, "Indians". A Standard History of Kansas and Kansans, Vol. 1, Cap. 10. 1918.
- ↑ «Today in History: January 29». Memory.loc.gov. Consultáu'l July 31, 2010.
- ↑ «Kansas Quick Facts». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-05-11. Consultáu'l December 30, 2010.
- ↑ «Kansas Agriculture». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-09-20. Consultáu'l September 14, 2015.
- ↑ «Censu del 2020». Consultáu'l 13 de xineru de 2022.
- ↑ Mount Sunflower, entrada na web geokansas, de la Universidá de Kansas.
Enllaces esternos
editarWikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Kansas.
| |||
|
Alabama · Alaska · Arizona · Arkansas · California · Carolina del Norte · Carolina del Sur · Colorado · Connecticut · Dakota del Norte · Dakota del Sur · Delaware · Florida · Georgia · Ḥawai · Idaho · Illinois · Indiana · Iowa · Kansas · Kentucky · Louisiana · Maine · Maryland · Massachusetts · Michigan · Minnesota · Mississippi · Missouri · Montana · Nebraska · Nevada · New Hampshire · Nueva Jersey · Nueva York · Nuevu Méxicu · Ohio · Oklahoma · Oregón · Pennsylvania · Rhode Island · Tennessee · Texas · Utah · Vermont · Virxinia · Virxinia Occidental · Washington · Wisconsin · Wyoming |