Naar inhoud springen

Klokje

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Campanula)
Klokje
Grasklokje
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Campanuliden
Orde:Asterales
Familie:Campanulaceae (Klokjesfamilie)
geslacht
Campanula
L. (1753)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Klokje op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Klokje (Campanula) is een geslacht van ongeveer driehonderd soorten planten uit de klokjesfamilie (Campanulaceae). De botanische naam Campanula is het Latijnse woord voor 'klokje'.

De soorten komen voor in de gematigde streken van het noordelijk halfrond, met de grootste verscheidenheid in het mediterrane gebied ten oosten van de Kaukasus.

Het geslacht bevat zowel eenjarige, tweejarige als overblijvende kruiden, in hoogte variërend van minder dan 5 cm voor enkele subpolaire en gebergtesoorten tot bijna 2 m hoge soorten in graslanden en bossen in gematigde streken.

De zittende (ongesteelde) bladeren zijn afwisselend geplaatst en variëren ook op een enkele struik vaak in vorm. De onderste bladeren zijn groter en breder; de kleinere en smallere bladeren zitten bovenaan. De bladrand kan glad of getand zijn, waarbij beide aan eenzelfde struik kunnen voorkomen. Veel soorten scheiden wit sap af in de bladeren en stengels. De klokvormige bloemen staan in meestal pluimen, maar bij enkele soorten apart. De kleur is meestal blauw tot paars of soms wit tot roze.

De bloemkroon is klokvormig, opgebouwd uit vijf vergroeide kroonbladen en vaak 2-5 cm lang. De vrucht is een doosvrucht met talloze kleine zaadjes.

Bekende soorten zijn het Noord-Europese grasklokje (Campanula rotundifolia), en het Zuid-Europese Campanula medium. In België en Nederland komen naast het genoemde grasklokje het ruig klokje en het rapunzelklokje in enkele streken algemeen voor. Ook komt het bergklokje zeer spaarzaam voor.

Het sprookje Raponsje van de gebroeders Grimm is naar het rapunzelklokje genoemd.

Campanula-soorten worden als waardplant gebruikt door de larven van een aantal Lepidoptera-soorten waaronder:

Klokjessoorten worden door een aantal soorten wilde bijen bevlogen zoals gewone klokjeszandbij (Andrena curvungula), grote klokjesbij (Chelostoma rapunculi) , kleine klokjesbij (Chelostoma campanularum)) en klokjesdikpoot (Melitta haemorrhoidalis).

Campanula glomerata
Campanula persicifolia

Selectie van soorten:

Campanula abietina
Campanula adsurgens
Campanula affinis
Campanula alliariifolia
Campanula alpestris - Allioni's klokje
Campanula alpina
Campanula alsinoides
Campanula americana
Campanula aparinoides
Campanula ardonensis
Campanula argyrotricha
Campanula arvatica
Campanula aucheri
Campanula autraniana
Campanula barbata
Campanula baumgartenii
Campanula beauverdiana
Campanula bellidifolia
Campanula betulifolia
Campanula bononiensis
Campanula caespitosa
Campanula calaminthifolia
Campanula californica
Campanula carpatica
Campanula cashmeriana
Campanula celsii
Campanula cenisia
Campanula cervicaria
Campanula cespitosa
Campanula chamissonis
Campanula cochleariifolia
Campanula collina
Campanula colorata
Campanula crenulata
Campanula dichotoma
Campanula divaricata
Campanula elatines
Campanula elegans
Campanula ephesia
Campanula erinus
Campanula excisa
Campanula exigua
Campanula filicaulis
Campanula formanekiana
Campanula fragilis
Campanula gansuensis
Campanula garganica
Campanula glomerata - Kluwenklokje
Campanula grossekii
Campanula hemschinica
Campanula hercegovina
Campanula heterophylla
Campanula imeretina
Campanula incurva
Campanula isophylla
Campanula jacobaea
Campanula kachethica
Campanula kantschavelii
Campanula kemulariae
Campanula khasiana
Campanula kolenatiana
Campanula komarovii
Campanula laciniata
Campanula lactiflora
Campanula lanata
Campanula lasiocarpa
Campanula latifolia - Breed klokje
Campanula latiloba
Campanula lingulata
Campanula linifolia
Campanula longistyla
Campanula lusitanica
Campanula lyrata
Campanula macrorhiza
Campanula macrostya
Campanula makaschvilii
Campanula medium
Campanula michauxioides
Campanula mirabilis
Campanula moesiaca
Campanula mollis
Campanula morettiana
Campanula oblongifolia
Campanula ochroleuca
Campanula olympica
Campanula orbelica
Campanula oreadum
Campanula orphanidea
Campanula parryi
Campanula patula - Weideklokje
Campanula pelviformis
Campanula peregrina
Campanula persicifolia - Prachtklokje
Campanula petraea
Campanula petrophila
Campanula phrygia
Campanula phyctidocalyx
Campanula piperi
Campanula portenschlagiana
Campanula poscharskyana
Campanula prenanthoides
Campanula primulifolia
Campanula pulla
Campanula punctata
Campanula pyramidalis - Piramideklokje
Campanula raddeana
Campanula raineri
Campanula ramosissima
Campanula rapunculoides - Akkerklokje
Campanula rapunculus - Rapunzelklokje
Campanula reiseri
Campanula reuteriana
Campanula rhomboidalis - Bergklokje
Campanula rotundifolia - Grasklokje
Campanula rupestris
Campanula sarmatica
Campanula sartorii
Campanula saxatilis
Campanula saxifraga
Campanula scabrella
Campanula scheuchzeri
Campanula scouleri
Campanula sibirica
Campanula spicata
Campanula spruneriana
Campanula stevenii
Campanula stricta
Campanula strigosa
Campanula teucrioides
Campanula takesimana
Campanula thessela
Campanula thrysoides
Campanula tomentosa
Campanula tommasiniana
Campanula trachelium - Ruig klokje
Campanula trautvetteri
Campanula tridentata
Campanula uniflora
Campanula versicolor
Campanula vidalii
Campanula violae
Campanula waldsteiniana
Campanula zoysii
[bewerken | brontekst bewerken]
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Campanula op Wikimedia Commons.