Jump to content

Ferrari

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ferrari S.p.A.
Llojish.a
ISINNL0011585146
IndustriaIndustria Automobilistike
Themeluar në1947 (1929)
ThemeluesiEnzo Ferrari
Zyrat qendrore
Maranello
,
Itali
Njerëzit kyç
John Elkan
(Kryetar)
Piero Ferrari
(Zv. Kryetar)
Amedeo Felisa
(Drejtori i përgjithshëm)
ProdhimiSupermakina
Production output
7,044 njësi (2011)[1]
FitimetIncrease € 2.2 miliardë (2011)[1]
OwnerFiat S.p.A. (90%)
Piero Ferrari (10%)
Numri i punëtorëve
2,695 (2011)[1]
PrindiFiat S.p.A.
Faqja e internetitFerrari.com

Ferrari S.p.A. është një prodhues automjetesh sportive me bazë në Maranello, Itali. Themeluar në 1929 nga Enzo Ferrari, si Scuderia Ferrari, në fillim merrej vetëm me prodhimin dhe sponsorizimin e makinave të garave ndërsa prodhimi i parë i makinave sportive filloi në 1947. Gjithsesi Ferrari vazhdon të jetë e pranishme në kampionatet sportive si Formula 1.

Historiku

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Enzo Ferrari nuk ishte i interesuar fillimisht në prodhimin e automjeteve rrugore, kur ai formoi Scuderia Ferrari (fjalë për fjalë "Skuadra Ferrari"), në 1928 si një sponsor për shoferët amatorë me qendër në Modena. Ferrari përgatiti, dhe fitoi me sukses me shoferët e ndryshëm, me makinat Alfa Romeo deri në vitin 1938, kur ai u punësua nga Alfa Romeo të drejtojë departamentin e tyre të garave.

Në vitin 1941, Alfa Romeo u konfiskua nga qeveria fashiste e Benito Musolinit, si pjesë e përpjekjeve të fuqive të boshtit fashist. Ndarja e Enzo Ferrarit ishte mjaft e vogël që të ishte e paprekur. Sepse atij i ishte e ndaluar me kontratë që të merrte pjesë në gara për katër vite, Scuderia për një kohë të shkurtër u bë Auto Avio Costruzioni Ferrari, e cila gjoja prodhonte makineri pune dhe pajisje avionësh. Gjithashtu e njohur si SEFAC (Scuderia Ferrari Enzo Auto Corse), Ferrari në fakt prodhoi vetëm një makinë gare, Tipo 815, në periudhën e jo-konkurrimit. Ajo ishte makina e parë Ferrari (ajo ka debutuar në Mille Miglia në 1940), por për shkak të Luftës së Dytë Botërore ajo pa konkurrencë të vogël. Në vitin 1943 fabrika Ferrari u zhvendos në Maranello, ku ka mbetur që atëherë. Fabrika u bombardua nga aleatët në vitin 1944 dhe u rindërtua në vitin 1946, pas përfundimit të luftës, dhe përfshiu makinat e prodhimit rrugor.

166MM Barchetta 212/225

Makina e parë rrugore e Ferrarit ishte 125 S e 1947-ës, e fuqizuar nga një Motorr V12 1.5 L; Enzo Ferrari i ndërtoi dhe i shiti ato për të themeluar Scuderia Ferrari.[2]

Në 1988, Enzo Ferrari nxori në treg Ferrari F40, Modeli i fundit i Ferrarit para vdekjes së tij në fund të vitit, dhe njëra nga supermakinat me të famshme të prodhuara ndonjëherë. Nga 2002 deri në 2004, Ferrari prodhoi Enzon. Enzoja ishte modeli më i shpejtë i Ferrarit në atë kohë, e cila u prezantua dhe iu vu emri në nder të themeluesit të Ferrarit, Enzo Ferrari. Në fillim iu shit klientëve të besuar dhe atyre që kishin bërë porosi më parë, secila prej 399 copëve të prodhuara (minus të 400-ën e cila iu dhurua Vatikanit për bamirësi) kishin një çmim prej $650,000 copa.

Në 12 shtator 2012, 964 makina Ferrari (me vlerë mbi $162 milionë) morën pjesë në ngjarjen e Ferrari Driving Days në pistën e Silverstone dhe bënë paradë rreth Silverstone Circuit dhe vunë rekord botëror.[3]

Garat sportive

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Makina e Formula 1, Ferrari 312T2, e drejtuar nga Niki Lauda

Që në fillimet e kompanisë, Ferrari është përfshirë në garat e makinave, duke konkurruar në disa kategori duke përfshirë Formula 1 dhe garat me makina sportive nëpërmjet nënndarjes së saj sportive Scuderia Ferrari e cila po ashtu furnizon edhe skuadrat e tjera me makina dhe motora.

AAC 815 e vitit 1940 ishte makina e parë e garave e dizenjuar nga Enzo Ferrari, megjithëse nuk u etiketua si model Ferrari.

Scuderia Ferrari

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Artikulli kryesor: Scuderia Ferrari


Scuderia Ferrari ka marrë pjesë në disa kategori garash sportive me makina, megjithëse sot është e përfshirë zyrtarisht vetëm në Formula 1. Është skuadra e vetme e cila ka marrë pjesë në kampionatin botëror të Formula 1 në mënyrë të vazhdueshme që prej 1950. José Froilán González i dha skuadrës fitoren e parë të F1 në 1951 British Grand Prix.

Scuderia Ferrari fitoi titullin e pilotit të Formula 1 në 2007, me Kimi Räikkönenin.

Alberto Ascari i dha Ferrarit titullin e parë për pilotët një vit më vonë. Ferrari është skuadra me e vjetër në kampionat, dhe më e suksesshmja: skuadra mban pothuajse çdo rekord të Formula 1. Që prej 2008-ës, rekordet e skuadrës përfshijnë 15 tituj botërorë për pilotë (1952, 1953, 1956, 1958, 1961, 1964, 1975, 1977, 1979, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004 dhe 2007) 16 tituj botërorë për konstruktorë (1961, 1964, 1975, 1976, 1977, 1979, 1982, 1983, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2007 dhe 2008), 209 fitore, 4925.27 pikë, 622 finishe në podium, 203 pozicione të para, dhe 218 xhiro të shpejta në 776 gara.

Ndër pilotët më te njohur të Ferrarit dallohen José Froilán González, Tazio Nuvolari, Juan Manuel Fangio, Luigi Chinetti, Alberto Ascari, Wolfgang von Trips, Phil Hill, Olivier Gendebien, Mike Hawthorn, Peter Collins, Giancarlo Baghetti, John Surtees, Lorenzo Bandini, Ludovico Scarfiotti, Jacky Ickx, Mario Andretti, Clay Regazzoni, Niki Lauda, Carlos Reutemann, Jody Scheckter, Gilles Villeneuve, Didier Pironi, Patrick Tambay, René Arnoux, Michele Alboreto, Gerhard Berger, Nigel Mansell, Alain Prost, Jean Alesi, Eddie Irvine, Rubens Barrichello, Michael Schumacher, Kimi Räikkönen, Felipe Massa, dhe Fernando Alonso.

Një 312PB (e drejtuar nga Jacky Ickx) gjatë vitit të fundit të skuadrës në Kampionatin Botëror të Makinave Sportive.

Përveç F1, Ferrari përfshiu makina edhe në gara me makina sportive, të cilat ekzistuan për disa vite.

Në vitin 1949, Luigi Chinetti drejtoi një 166 M e cila i dha Ferrarit fitoren e parë në gara, në garën 24 orëshe të Le Mansit në 1949. Ferrari vazhdoi duke e dominuar Kampionatin Botëror të Makinave Sportive i cili u krijua në vitin 1953, duke e fituar titullin 7 herë gjatë 9 kampionateve të para.

Kur formati i kampionatit ndryshoi në vitin 1962, Ferrari fitoi tituj çdo vit në paktën një kategori deri në vitin 1965 dhe pastaj sërish në vitin 1967. Ferrari fitoi edhe një titull finaleje, në vitin 1972 përpara se Enzo të vendoste braktisjen e garave me makina sportive pas vitin 1973 dhe të lejonte që Scuderia Ferrari të përqendrohej vetëm tek Formula 1.

Megjithëse Scuderia Ferrari nuk mori pjesë me makina sportive pas 1973, ata herë pas here ndërtonin makina të ndryshme sportive të suksesshme për pilotët pa skuadër. Këtu përfshihen BB 512 LM në 1970, 333 SP e cila fitoi IMSA GT Championship në 1990, dhe momentalisht F430 GT2 dhe GT3 të cilat po fitojnë momentalisht në kategoritë përkatëse.

Makinat e garave për skuadrat e tjera

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përgjatë historisë së saj, Ferrari ka furnizuar edhe skuadrat e tjera, veçmas për skuadrën Scuderia Ferrari.

Në vitet 1950 dhe 60, Ferrari furnizoi me makina të Formula 1 disa skuadra. Një shembull i famshëm është skuadra e Tony Vandervell, e cila garoi me Thinwall Special Ferrari të modifikuara para se të ndërtonin makinat e tyre Vanwall. North American Racing Team në sezonin e vitit 1969 ishte rasti i fundit ku përveç Scuderia Ferrari u fut edhe ajo me makinë Ferrari.[4]

Ferrari furnizoi makina me motorë V8 për serinë A1 Grand Prix, për sezonin 2008-09.[5] Makina u dizenjua nga Rory Byrne dhe është stiluar t’i ngjajë makinës së F1 2004.

599 GTB Fiorano dhe F430 GT u pëdorën për gara GT. Ferrari Challenge është parkë garash për Ferrari F430. Supermakina e fundit e Ferrarit, FXX e vitit 2006 nuk lejohet në rrugë, dhe përdoret vetëm për gara.

Makinat e rrugës

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ferrari 166 Inter Coupe Touring

Modelet e tanishme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
California 458 Italia F12 Berlinetta FF
  • Grand tourer
  • Motor V8
  • Me çati të hapur
  • Makinë sportive
  • Motor V8 në mes
  • Grand tourer
  • Motor V12
  • Grand tourer
  • Frena 4WD
  • Motor V12

Makina e parë Ferrari ishte 125 S sportive. Në 1949, Ferrari 166 Inter, lëvizja e parë e kompanisë në tregun e grand touring, e clia vazhdon të mbajë shitjet e Ferrarit deri në ditët e sotme.

Disa modele u dizenjuan me pamjen e jashme nga Pininfarina, Zagato dhe Bertone.

Dino ishte Ferrari i parë me motor në mes. Ky model u përdor për shumicën e Ferrareve të viteve 1980 dhe 1990. Modelet V8 të Ferrarit përbëjnë më shumë se gjysmën e prodhimit të Ferrarit.

Për disa kohë, Ferrari prodhoi versione 2+2 për makinat V8 me motor në mes. Megjithëse dukeshin ndryshe nga 2-vendëset, si GT4 dhe Mondial ishin të lidhura ngushtë me 308 GTB.

Kompania prodhoi makina 2+2 me motor përpara, deri në modelet e sotme 612 Scaglietti dhe California.

Ferrari prodhoi makina me motor në mes me 12-cilindra për Berlinetta Boxer në 1973. Më e fundit Testarossa mbetet modeli më i famshëm i Ferrarit.

Supermakinat

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Enzo

Përpjekjet më të mëdha janë bërë në tregun e supermakinave. 250 GTO e vitit 1962 mund të konsiderohet supermakina e parë e Ferrarit, e cila arrin deri tek modelet e sotme Enzo dhe FXX.

Makinat koncept dhe specialet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ferrari P4/5

Ferrari ka prodhuar disa makina koncept, si Ferrari Mythos. Ndërkohë që disa modele ishin radikale (si Ferrari Modulo) dhe nuk u nisën kurrë për prodhim, të tjera si Ferrari Mythos kanë treguar elemente stilimi të cilat janë shfrytëzuar për prodhim.

Koncepti më i fundit i Ferrarit ishte Ferrari Millechili i vitit 2010.

Disa prej versioneve të vetme rrugore të Ferrari u prodhuan gjithashtu, disa prej tyre janë regjistruar nga pronarë të pasur. Si Ferrari P4/5.

Programi i projekteve speciale i Ferrarit me dizenjuesit si Fioravanti, Pininfarina, dhe Zagato ndërtojnë modele të modifikuara të Ferrarit si modele strukturore bazë. Makina e parë e këtij programi ishte SP1, e regjistruar nga një ekzekutiv biznesi Japonez. E dyta ishte P540 Superfast Aperta, e regjistruar nga një entuziast Amerikan.

Emërimi i makinave

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Deri para viteve 1980, Ferrari ndiqte skemën e emërimit me tri numra në bazë të cilindratës:

  • Modelet me motora V6 dhe V8 përdornin cilindratën totale (në dencilitra) për dy karaktret e para dhe numrin e cilindrave për të fundit. Për shembull Ferrari Dino 206 kishte motor 2.0 L V6, ndërkohë që Ferrari 348 kishte motor 3.4 L V8, megjithëse, për Ferrari F355, karakteri i fundit tregon 5 valvula për cilinder. Deri në daljen e Ferrari 360 Modena, karakteret për modelet V8 (të cilat kishin një emër dhe një numër) tregonin vetëm cilindratën totale të makinës. Aspekti tregues numerik vazhdoi edhe me Ferrari F430, gjithsesi zëvendësuesja e F430-ës, Ferrari 458 Italia përdor të njëjtin emërim si 206 dhe 348.
  • Modelet V12 përdornin cilindratën (në centimetra kub) për cilindër. Kështu që, e famshmja 365 Daytona kishte një motor 4390 cc V12. Gjithësesi, disa modele Ferrari V12, si 599-ta, kanë tregues me tre numra për cilindratën totale.
  • Modelet Flat 12 (boxer) për cilindratën përdorin litrat. Kështu që, BB 512 ishte 5 litra e sheshtë 12 (një Berlinetta Boxer, në këtë rast). Gjithësesi, Berlinetta Boxer origjinale ishte 365 GT4 BB, e cila u emërua si modelet V12.
  • Halo Car F e ndjekur nga përvjetorët, ashtu si F40 dhe F50. Enzo e shmangu këtë rregull, gjithsesi emri i F60-ës u aplikua për makinën e Ferrarit të Formula 1 dhe disa herë ngatërrohet me Enzon.
  • Disa modele, si Ferrari Mondial e vitit 1980 dhe Ferrari Testarossa e vitit 1984 nuk ndoqën skemën e tri numrave.
612 Scaglietti Sessanta Edition

Shumica e Ferrareve ju është dhënë një tregues për stilin e trupit të makinës. Në përgjithësi, janë përdorur këto shkurtime:

  • M ("Modificata"), vendoset në fund të numrit të modelit, tregon një model të modifikuar dhe jo një pasardhëse të makinës (shiko F512 M dhe 575 M Maranello).
  • GTB ("Gran Turismo Berlinetta") janë modele të mbyllura Berlinetta, ose coupe.
  • GTS ("Gran Turismo Spyder") në modelet e vjetra, Spydera të hapura , ose me tavan të hapur (shiko 365 GTS/4); Gjithsesi, në modelet më të fundit, kjo prapashtesë përdoret më modelet targa top (shiko Dino 246 GTS, dhe F355 GTS; me përjashtim të 348 TS, e cila u emërua ndryshe). Makinat me tavan të hapur përdorin prapashtesën "Spider" (shiko F355 Spider, dhe 360 Spider).
  • GTO ("Gran Turismo Omologata"), e vendosur në fund të numrit, tregon një version të modifikuar të paraardhëse. Po ashtu, tri shkronjat tregojnë një model i cili është dizenjuar dhe përmirësuar për përdorim në pistë duke qenë edhe për përdorim rrugor. Vetëm tri modele kanë këto prapashtesa; 250 GTO e vitit 1962, 288 GTO e vitit 1984 dhe 599 GTO e vitit 2010.

Sistemi i emërimit mund të jetë ngatërrues, si disa modele të ndryshme përdorin motor dhe stil trupi të njëjtë. Shumë Ferrari gjithashtu kishin emra të tjerë shtesë (si Daytona) për ti identifikuar më tej. Shumë emra të tillë nuk janë emra zyrtarë të fabrikës. Emri Daytona përkujton fitren e Ferrarit në shkurt 1967 në garën 24 orëshe në Daytona me 330 P4.[6]

Modelet e ndryshme Dino u emëruan për djalin e Enzos, Dino Ferrari.

Në mesin e viteve 1990, Ferrari shtoi shkronjën "F" në fillim të të gjitha modeleve (një praktikë e braktisur pas F512 M dhe F355, por u përshtat sërish me F430).

Identiteti

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Zyrat qëndrore dhe fabrika e Ferrarit
Konti Francesco Baracca

Simboli i famshën i skuadrës Ferrari është Cavallino Rampante ("kali mbi dy këmbë") hamshori i zi mbi dy këmbë në mburojë të verdhë, zakonisht me shkronjat S F (për Scuderia Ferrari), me tre shirita jeshilë, të bardhë dhe të kuq (ngjyrat kombëtare italiane) në pjesën e sipërme. Makinat e rrugës kanë një stemë drejtkëndëshe (shiko figurën në fillim të faqes), dhe, me dëshirë, mund të vendoset stema në formën e mburojës nën pasqyrat e përparme afër derës.

Në 17 qershor 1923, Enzo Ferrari fitoi një garë në pistën e Savios në Ravenna ku takoi Konteshën Paolina, e ëma e Kontit Francesco Baracca, një as i forcave ajrore italiane dhe hero kombëtar i luftës së parë botërore, i cili vizatonte një kalë në anët e avionit. Kontesha i kërkoi Enzos ta përdorte këtë kal për makinat e tij të garave, duke sygjeruar se do ti sillte atij fat. "Kali mbi dy këmbë" origjinal i vizatuar në avionin e Baraccas ishte vizatuar formë reje me ngjyrë të kuqe dhe të bardhë, por Ferrari vendosi që kali të jetë i zi (ashtu siç ishte vizatuar në avonët e skuadronit të Baraccas pas vdekjes së pilotit në detyre) dhe ai shtoi të verdhën kanarinë për fushën pasi ishte ngjyra e Modena, vendlindjes së tij. Por kali i Ferrarit ishte i ndryshëm nga ai i kontit në disa detaje të vogla si bishti i kalit në avion ai e kishte bishtin me drejtim poshtë ndërsa stema e Ferrarit e ka me bishtin lart.

Ferrari përdori cavallino rampante si një kompani zyrtare në vitin 1929. Që prej garës 24 orëshe të Spa në 9 korrik 1932, cavallino rampante është përdorur tek Alfa Romeot që garonin për Scuderia Ferrari.

Motivi i kalit mbi dy këmbë është i vjetër, mund të gjendet në monedhat antike. Një kal i zi në fushë të verdhë shihet edhe në Stemën e qytetit Gjerman të Stuttgartit, shtëpia Mercedes-Benzit dhe byrosë së dizenjimit të Porsche, të dyja konkurrentet kryesore të Alfas dhe Ferrarit në vitet 1930. Emri i qytetit vjen nga Stutengarten, një formë e vjetër e fjalës gjermane Gestüt, e cila përkthehet në shqip stallë kuajsh dhe në Italisht scuderia. Porsche gjithashtu e përfshin stemën e Stuttgartit si logon e korporatës, me në qendë emblemën e shtetit Württemberg. Rössle i Stuttgartit i ka të dyja këmbët e prapme të vendosura në tokë, si kali i Baraccas, por jo si cavallino i Ferrarit.

Fabio Taglioni e përdorte cavallino rampante në motorat e tij Ducati, po ashtu Taglioni ka lindur në Lugo di Romagna si Baracca, dhe gjithashtu u ati i tij ishte pilot luftarak në luftën e parë botërore (megjithëse nuk ishte pjesë e skuadronit të Baraccas, siç thuhet ndonjëherë gabimisht). Ndërkohë që fama e Ferrarit rritej, Ducati e braktisi stemën e vjetër ndoshta nga ndonjë marrëveshje midis kompanive.

Ngjyra

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Që prej viteve 1920, makinat italiane të garave Alfa Romeo, Maserati dhe më vonë Ferrari dhe Abarth ngjyroseshin në të "kuqen e garave" (Rosso Corsa). Kjo ishte ngjyra kombëtare e garave e Italisë, siç u rekomandua nga organizatat ndërmjet luftërave botërore të vilat u shndërruan në FIA. E cila e referohet kombësisë së skuadrës garuese, jo të prodhuesit të makinës apo pilotit. Në këtë skemë, makinat franceze të Bugattit ishin blu, Gjermanet si Benz dhe Mercedesi ishin të bardha (që prej 1934 edhe ngjyrë metalike të argjendtë), dhe Britaniket me jeshile si në mesin e viteve 1960 Lotusi dhe BRM.

Kuriozisht, Ferrari fitoi Kampionatin Botëror në 1964 me John Surtees duke konkuruar dy garat e fundit në Amerikën Veriore me makinat e ngjyrosura me ngjyrat e SHBA-ve të bardhë dhe blu, pasi nuk u regjistruan nga fabrika Italiane, por nga skuadra amerikane North American Racing Team (NART). Kjo u bë si formë proteste në lidhje me Ferrarin dhe me Autoritetin Italian të Garave në lidhje me homologimin e makinave të reja të garave Ferrari me motor në mes.

Ndërmarrja

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1963, Enzo Ferrari u afrua nga Ford Motor Company për një blerje të mundshme. Fordi auditoi asetet e Ferrarit por negociatat ligjore dhe bisedimet u ndërprenë në mënyrë të njëanshme nga Ferrari kur ai kuptoi se marrëveshja e ofruar nga Ford nuk do ta lejonte atë të qëndronte në programin e garave të kompanisë. Henry Ford II menjëherë urdhëroi divizionet e makinave sportive të Ford si: Lotus, Lola, dhe Cooper që të ndërtonin një makinë që ta mundte Ferrarin në një pistë botërore rezistence, kështu lindi Ford GT40 në vitin 1964.

Ndërkohë që marrëveshja me Fordin ra, FIAT iu afrua Ferrari me një propozim më fleksibël dhe bleu interesat mbizotëruese në vitin 1969. Enzo Ferrari mbajti 10% të aksioneve, të cilat tashmë zotërohen nga djali i tij Piero Lardi Ferrari.

Ferrari ka menaxhuar vetë të gjitha produktet që mbajnë markën e Ferrarit, përfshirë syzet, stilolapsat, lapsat, materiale elektronike, parfume, kolonja, veshje, biçikleta të teknologjisë së lartë, ora dore, celularë, dhe madje kompjutera laptopë.

Ferrari gjithashtu ka një muze, Galleria Ferrari në Maranello, e cila tregon makinat e rrugës dhe të garave dhe shumë objekte të tjera të lidhura me Ferrarin.

Partnerë Teknikë

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ferrari ka një marrëdhënie të gjatë me Shell Oil. Kjo është një partneritet teknik me Ferrarin dhe Ducatin për të provuar dhe për të furnizuar me karburante skuadrat e garave të Formula 1, MotoGP dhe World Superbike. Për shembull, benzina Shell V-Power është zhvilluar me ekspertizën e shumë viteve ndërmjet Shell dhe Ferrari. [7]

Ferrari ka pasur disa marrëveshje për të furnizuar disa skuadra të Formula 1 me motorë përgjatë viteve, dhe për momentin furnizon me motorë Scuderia Toro Rosso dhe Sauber F1 Team.

Historia e shitjeve

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Numri i përgjithshëm i makinave Ferrari të ndërtuara dhe të shitura në të gjithë historinë e saj është përafërsisht 130 000.[8]

Viti Shitjet tek klienti përfundimtar (numri i tipeve të makinave)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1999[9] 3,775  
2000[10] 4,070  
2001[11] 4,289  
2002[12] 4,236  
2003[13] 4,238  
2004[14] 4,975  
2005[15] 5,409  
2006[16] 5,671  
2007[17] 6,465  
2008[18] 6,587  
2009[19] 6,250  
2010[20] 6,461  
2011[21] 7,001  
2012[22] 7,318  

Modelet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rrugore

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në prodhim

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ferrari California
Ferrari 612 Scaglietti

Të gjitha modelet rrugore të Ferrarit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Për gara dhe përdorim vetëm në pistë

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në prodhim

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Formula 1
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kampionate të tjera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Jashtë prodhimit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Formula 1, Formula 2 dhe njëvendëshe të tjera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

("P" tregon që vetura ka fituar Titullin botëror për Pilotët, "C" e ka fituar Konstruktori.)

Programet XX
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kampionatet e tjera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ferrari 250 Testa Rossa e vitit 1958
Ferrari 250 GTO e vitit 1962
Ferrari 250 Le Mans e vitit 1965
Një Ferrari 333 SP

Prototipet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ferrari Store në Milano

Prodhuar vëtëm një prototip

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shih edhe

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ a b c "Annual Report 2011" (PDF). fiatspa.com. Marrë më 2012-06-08. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Historia e Ferrarit In DK Engineering nga http://www.dkeng.com/the-company/history-of-ferrari.aspx[lidhje e vdekur] Tërhehur 14 shtator 2010
  3. ^ "Felipe Massa dhe Marc Gene drejtojnë paradën rekordthyese të Ferrareve në Silverstone". Skidmark. 15 shtator 2012. Arkivuar nga origjinali më 19 shtator 2012. Marrë më 18 shtator 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Hayhoe, David & Holland, David (2006). Grand Prix Data Book (4th edition). Haynes, Sparkford, UK. ISBN 978-1-84425-223-7
  5. ^ "Ferrari's A1GP Deal". Yahoo Sport. 2007-10-11. Marrë më 2008-03-24. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "World Championship 1967". Wspr-racing.com. Marrë më 2010-09-26. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "Ferrari and Shell V-Power". Shell Canada. 2009-01-15. Arkivuar nga origjinali më 17 gusht 2009. Marrë më 2009-01-20. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ http://www.ferraris-online.com/pages/article.php?reqart=SCM_200804_SS
  9. ^ Fiat Group 1999 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Fiat Group 2000 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Fiat Group 2001 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Fiat Group 2002 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Fiat Group 2003 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ Fiat Group 2004 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Fiat Group 2005 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ Fiat Group 2006 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ Fiat Group 2007 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 15 shtator 2015, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ Fiat Group 2008 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 17 korrik 2011, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ Fiat Group 2009 Annual Report (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 29 maj 2012, marrë më 10 qershor 2013 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ Fiat Group 2010 Annual Report (PDF) {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ Fiat Group 2011 Annual Report (PDF) {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ Fiat Group 2012 Annual Report (PDF) {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]

Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Ferrari&oldid=2507301"