aq

Aq

• I ndajf. -

1. Në një shkallë, masë a sasi të atillë, sa është përmendur më parë ose përmendet në fjalinë tjetër; përdoret me këtë kuptim si fjalë e bashkëlidhur në fjalinë kryesore (në fjalinë e varur i përgjigjet fjala sa). Edhe një herë aq më i madh se ky.
2. Në një shkallë të lartë ose në një masë a sasi të atillë të madhe, më shumë nga ç'mendonim ose prisnim, shumë; përdoret me këtë kuptim si fjalë e bashkëlidhur në fjalinë kryesore (në fjalinë e varur i përgjigjet fjala sa). Aq mirë (keq). Aq afër (larg). Aq shpejt (vonë). Aq bukur. Aq i thjeshtë. Jo dhe aq. S`është edhe aq.
3. Përdoret me shkallën krahasore të ndajfoljeve e të mbiemrave me kuptim përforcues; me këtë kuptim përdoret edhe si fjalë e bashkëlidhur në fjalinë kryesore (në fjalinë e varur i përgjigjet fjala sa). Aq më tepër (më shumë). Aq më mirë (më keq). Aq më pak (më fort). Aq më i lehtë (më i vështirë).
4. Përdoret në njërën nga fjalitë e bashkërenditura kundërshtore, zakonisht me mohim, për të treguar se shkalla e veprimit që mohohet është më e ulët sesa ajo e veprimit që pohohet. Jo aq për ty. Mjaft, jo shumë. Aq, jo më tepër. Aq, më mjafton.
5. Në një shkallë a masë të vogël, të kufizuar në krahasim me atë që duhet, jo më shumë; pak. Aq di. Aq kupton. Aq mendon. Aq ia pret. Aq donte. Aq priste. Aq kishte hall.

• II pakuf. -

1. Përdoret pranë një emri me kuptimin «shumë» ose për të treguar një sasi të njohur që më parë (kur sendet që shënohen nga emri janë larg nesh në hapësirë e në kohë). Aq e aq njerëz. Aq ara e livadhe. Me aq kujdes.
2. Përdoret pranë një emri me kuptimin «pak» për të treguar një sasi a masë me të vogël nga ajo që duket a që pritet. Aq shpirt ka. Aq fuqi pati. Aq zë kishte. Aq gjë e di.

• III pj. - Përdoret në fund të fjalive për të përmbyllur mendimin ose për të treguar mbarimin e diçkaje, me kuptimin «jo me shumë, s'ka ç'kërkohet më tepër, nuk shkon me tutje». Buzëqeshi dhe aq. Një ditë e aq.
• Aq sa

a) përdoret si tog lidhëzor për të lidhur dy fjali me marrëdhënie shkak-rrjedhim;

b) përdoret si tog lidhëzor për të lidhur fjalinë e varur, që tregon një sasi, masë, shkallë etj. Aq e kaq në një sasi ose masë të caktuar, të njohur. Aq më tepër (që, se...) përdoret si tog lidhëzor me kuptimin «sidomos sepse, për më tepër». Aq më shumë shih te shumë. Jo vetëm aq fj. ndërm. përdoret për të treguar se përveç atyre që u përmendën ka edhe të tjera, se ajo që u tha duhet shtuar e plotësuar. Aq me bën! nuk çaj kokën, nuk pyes. Aq (kaq) dua! këtë pres, kjo me duhej për të vepruar pastaj si di vetë. Aq qe! ajo u desh, vetëm ajo sikur pritej. Aq (kaq) e pati! zakon. iron. mori fund. U bë edhe (një herë) aq (kaq); shih te kaq.

Në gjuhë tjera

Anglisht Gjermanisht Frëngjisht Polonisht Japonisht Hollandisht Italisht Suedisht Portugalisht Spanisht Kroatisht Norvegjishte e re Arabisht Greqisht Boshnjakisht

Rusisht Kinezisht Finlandishte Norvegjisht Esperanto Danisht Sllovakisht Hebraisht Çekisht Hungarisht Luksemburgisht Maqedonisht Latinisht Serbo-kroatishte Austrishte

Rumanisht Katalanisht Serbisht Sllovenisht Indonezisht Bullgarisht Turqisht Ukrainisht Lituanisht Koreanisht Bjellorusisht Irlandisht Venecianisht Interlingua Anglishte e thjeshtë