Masakr u Pivskoj župi
| Masakr u Pivskoj župi | |
|---|---|
 Nemci odvode narod sa Durmitora u toku bitke na Sutjesci. | |
| Lokacija | Plužine,  Crna Gora |
| Datum | 7. jun 1943. |
| Meta | civili |
| Počinitelj | SS Divizija „Princ Eugen“ |
Masakr u Pivskim Dolima je bilo masovno ubistvo civilnog stanovništva u mjestu Doli Pivski kod Plužina. Zločin se dogodio u toku bitke na Sutjesci, 7. juna 1943. godine, kada su pripadnici 7. SS divizije „Princ Eugen“ ubili 522 civila, od kojih 109 djece.[1] Pored 7. SS, u operacijama je učestvovala i 369. "vražija" divizija.
U svim selima pivske župe u periodu od 6. juna do 12. juna 1943. godine ubijeno je oko 1.260 crnogorskih civila, među kojima 549 djece i omladine do 20 godina, a Dola su bila najveće mjesto stradanja.
Uoči velike operacije Švarc protiv partizana u Crnoj Gori, nemački vođa Adolf Hitler lično je suspendovao važenje humanitarnog prava i trupama naredio neograničenu brutalnost preme ženama i djeci:
Jedinice su dužne i ovlaštene da u ovoj borbi, bez ograničenja, takođe prema ženama i prema djeci, upotrijebe svako sredstvo samo ako ono vodi uspjehu... Nijedan Nijemac koji se bori protiv bandi ne smije zbog držanja u borbi protiv bandi i njihovih pristalica da bude pozvan na disciplinsku ili vojno-sudsku odgovornost.[2]
– Hitlerovo naređenje pred "Operaciju Schwarz"
Vođino naređenje nemački generali su dosledno preneli svojim trupama:
Trupe će prema stanovništvu koje se pokaže neprijateljski raspoloženo postupati sa brutalnom nemilosrdnošću.[2]
– Naredba generala Litersa, komandanta njemačke 118. lovačke divizije
Tokom nemačke operacije Crno, vršeno je masovno satiranje civilnog stanovništva u mestima kud je prolazila nemačka vojska. Posebno je stradao sever Crne Gore i durmitorski kraj, gde je narod masovno podržao partizane prilikom prodora NOVJ u Crnu Goru.[3][4] Samo u durmitorskom kraju, nemačka 1. brdska divizija, 7. SS divizija "Princ Eugen" i italijanska divizija "Ferara" ubile su oko 1.200 ljudi, uništile oko 5.500 kuća, te opljačkale oko 67.000 grla stoke.[5]
Godine 1977. u Dolima je izgrađen veliki memorijalni kompleks, rad vajara Luke Tomanovića.
2004. godine izgrađena je i crkva posvećena Trećem obretenju glave Svetog Jovana Krstitelja.[6] SPC je 2017. godine kanonizovala žrtve zločina u Pivi i uvrstila ih u diptih svetih. Sveti novomučenici pivski se proslavljaju 7. juna.[7] Jedna od pivskih mučenika je i Sveta mučenica Jaglika Pivska.
- ↑ „Pivska krvava bajka: Dola, mjesto gdje je za sat ubijeno 520 ljudi i djece”. Arhivirano iz originala na datum 2014-05-29. Pristupljeno 2012-11-14.
- ↑ 2,0 2,1 „Nacionalni park Sutjeska - Kulturno istorijsko naslijeđe”. Arhivirano iz originala na datum 2014-10-27. Pristupljeno 2014-06-17.
- ↑ https://znaci.org/dogadjaj.php?br=7388
- ↑ https://znaci.org/dogadjaj.php?br=7396
- ↑ https://znaci.org/dogadjaj.php?br=7966
- ↑ „Pomen žrtvama u Dolima”. Arhivirano iz originala na datum 15. 11. 2018. Pristupljeno 16. 11. 2018.
- ↑ „Sveti novomučenici pivski”. Arhivirano iz originala na datum 22. 11. 2018. Pristupljeno 16. 11. 2018.
- Spomen – kompleks u Dolima
- Piva 1943 (dokumentarna emisija RTCG)
