Ajdovščina
Ajdovščina
| |
---|---|
Panorama grada i Vipavske doline | |
Koordinate: 45°53′N 13°54′E / 45.883°N 13.900°E | |
Država | Slovenija |
Pokrajina | Primorska |
Statistička regija | Goriška |
Gradska općina | Opčina Ajdovščina |
Površina | |
- Ukupna | 7 km²[1] |
Visina | 106 |
Stanovništvo (2013.) | |
- Urbano područje | 6 597[1] |
- Urbana gustoća | 942.4./km²[1] |
Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
Poštanski broj | 5270 |
Službene stranice www:ajdovscina | |
Karta | |
Ajdovščina (talijanski: Aidussina, njemački: Haidenschaft) je grad na sjevernom dijelu Tršćanskog krasa od 6 597 stanovnika[1], administrativni centar istoimene općine na jugozapadu Slovenije.
Ajdovšina leži u Vipavskoj dolini, na cesti između Postojne i Nove Gorice. Točnije na ušću potoka Lokavščak u Hublju,.koji se malo dalje ulijeva u rijeku Vipavu.
Rimljani su preko te doline izgradili cestu Via Gemina koja je povezivala Aquileju sa Emonom, pa uz nju izgradili malo odmorište poznato kao Fluvio Frigido.[2] Oni su negdje oko 270. započeli graditi svoj castrum kao dio obrambenog sistema utvrda Claustra Alpium Iuliarum, koje su trebale braniti istočne granice carstva. Odtad se mjesto zove Castra Ad Fluvium Frigidum (Logor kod studene vode).[2]
Kod zidina castruma se između 5 i 6. septembra 394. vodila Bitka kod Frigide između vojski Istočnog i Zapadnog Rimskog Carstva. Pobjedio je bizantski car Teodosije I koji je osobno vodio vojsku Istočnog carstva i porazio uzurpatora Evgenija i njegova magistera milituma Arbogasta.[2]
Castru su 451. razorili Huni predvođeni Atilom.
Nakon burnih vremena barbarskih provala, grad je tokom svoje milenijske historije bio jedno vrijeme posjed Akvilejske patrijarhije, a nakon tog Mletačke Republike, Habsburgovaca, Prvog Francuskog Carstva, Austro-Ugarske i Kraljevine Italije.[2] U Ajdovščini je u Bratinovoj dvorani, pri samom kraju Drugog svjetskog rata - 5. maja 1945.osnovana prva slovenska narodna vlada, danas je to dan općine, kao uspomena na taj događaj.[2]
Najpoznatiji spomenik Ajdovščine su ostatci Rimskog Castruma Ad Fluvium Frigidum. U neposrednoj okolici grada nalazi se pitoreskni gradić Vipavski Križ i 5 vojničkih groblja poginulih austrougarskih vojnika za vrijeme Prvog svjetskog rata.[2]
Ajdovščina je i danas poznata po tvornici pića Fructal[3]koja je startala sa radom 1945. i postala jedno od najmoćnijih poduzeća te vrste u nekadašnjoj Jugoslaviji, uz to ima i tvornice tekstila i namještaja.
Južno pored grada prolazi autoput.prema Novoj Gorici Grad ima i mali sportski aerodrom (ICAO: LJAJ) kojim upravlja aeroklub Josip Križaj, kojim se služi i domaći proizvođač ultra lakih aviona Pipistrel.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Slovenia: Goriška” (engleski). City population. Pristupljeno 22. 04. 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 „Zgodovina” (slovenski). Občina Ajdovščina. Pristupljeno 22. 04. 2014.
- ↑ „Osebna izkaznica” (engleski). Fructal. Arhivirano iz originala na datum 2013-11-16. Pristupljeno 22. 04. 2014.
- Službene stranice Općine Ajdovščina Arhivirano 2014-05-16 na Wayback Machine-u (sl)