1323

Događaji

januar - maj - Gediminasova pisma: litavski veliki vojvoda Gediminas obaveštava papu o brutalnosti Teutonskih vitezova, nagoveštava da bi primio kršćanstvo, traži stručnjake od njemačkih gradova, poziva franjevce i dominikance da pošalju fratre i svećenike (nije jasno da li je iskren). Prvi put se spominje Vilnius.
februar - Gvelfi i Gibelini: papa Ivan XXII. je stavio Milano Galeazza I Viscontija pod interdikt, protiv njega se okupljaju snage papskih pristalica.
6. 3. - Pariski ugovor: Luj I Flandrijski se odriče pretenzija na Zeeland, čiji se vladar Vilijam I, grof od Hainauta odriče pretenzija na Flandriju.

11. 4. - Aragonsko osvajanje Sardinije počinje: Ugone II, vladar Arboree, priklanja se aragonskom vladaru Jaimeu II, kome je papa dao u leno Sardiniju još 1297. Ugone započinje borbe protiv Pisanaca.
april - Na carskom saboru u Nirnbergu, Ludwig IV, daje svom sinu Ludwigu Markgrofoviju Brandenburg u leno (do 1351).
19. 4. - Bitka kod Gorgonzole, tj. Trecelle: gvelfi poražavaju Viscontija, ali imaju mnogo više žrtava, ovaj se povlači u Milano.

maj, ili ranije - Suvladari Galicije-Volinije, braća Lav i Andrej Jurjevič poginuli u borbi, sa Tatarima ili Litvancima. Nasleđuje ih muž njihove sestre, Poljak i katolik, Jurij II Boleslav (do 1340).

13. 6. - Aragonska flota od 300 brodova stiže do Sardinije, od poslednjih dana meseca opsedaju Villa di Chiesa/Iglesias na jugozapadu ostrva (do sledećeg februara).
jun - Pošto Stefan Dečanski namerava da se oženi Blankom, kćerkom Filipa Tarentskog, papa je uputio pismo Stefanu i odredio legate koji bi priključili srpsku crkvu rimskoj - bez uspeha.^[1]^[2]^[3]
19. 6. - Gvelfska vojska napada Milano i opseda ga - odustaju 25. 7. zbog zaraze.

18. 7. - Papa Ivan XXII. kanonizira Tomu Akvinskog († 1274).
ljeto - Pošto je kralj Karlo I. Robert lišio Ivana Babonića hrvatske banske časti i dao je slavonskom banu Nikoli Omodejevu da umiri hrvatske knezove Nelipiće, ovaj je i krenuo ali mu se u južnoj Slavoniji preprečio Babonić. U okršaju kod Steničnjaka ili Zrinja Omodejev zarobio do 400 konja; zatim ide zajedno sa Babonićem na Hrvatsku.
- Ban Omodejev je na polju kod Knina okupio sabor hrvatskih knezova i dalmatinskih gradova, nije poznato šta je odlučivano.^[4]
ljeto - Ugarski kralj Karlo premješta dvor iz Temišvara u Visegrád (do 1408).
3. 8. - Augustin Kažotić, raniji zagrebački biskup, umro kao biskup Lucere u Italiji (beatificiran 1700).
12. 8. - Švedsko-novgorodski ratovi: Nöteborški ili Orehovski mir određuje granicu u današnjoj Finskoj.
avgust - Roger Mortimer beži iz Londonske kule, nešto kasnije stiže u Francusku (vratiće se sa vojskom 1326).

4. 9. - Yuanski car Kine i mongolski veliki kan Gegeen Khan je ubijen u Nanpou. Nasleđuje ga Yesün Temür (do 1328)
18. 9. - Ban Omodejev odlazi iz Splita za Vranu, verovatno se pre kraja godine vraća u Slavoniju.
- Splićani su od ove godine "krvno zavadjeni" s knezom Jurjem II. Šubićem.^[5]

9. 10. - Pošto sveti rimski car Ludwig IV. pomaže papine protivnike u Italiji, ovaj poništava njegov izbor za cara - sledećeg marta ga je ekskomunicirao, pošto je odbio sići s trona.
oktobar - Engleski vojnici obesili francuskog izaslanika koji je pokušao podići/zauzeti utvrđenje u spornom delu Gaskonje - ranije tokom godine, francuski kralj Charles IV je zahtevao od engleskog Edwarda II da dođe u Pariz i pokloni se za Gaskonju. Dogodine dolazi do kratkog Saint-Sardoskog rata.
16. 10. - Umro Amadeo V. Veliki, knez Savoje, nasleđuje ga sin Edoardo (do 1329).
25. 10. - Na dvoru Vladislava II Nemanjića se pominje župan Vojihna - moguće da se radi o kasnijem kesaru, gospodaru Drame.

jesen - Rudnik je prešao iz poseda Vladislava Nemanjića u posed Stefana Dečanskog. Vladislavljeve pristalice i jedan dubrovački trgovac se sklanjaju u Ostrvicu (prvi pomen).^[6], zbog čega dolazi do spora između Stefana i Dubrovačke republike.^[7]
1. 11. - "Sedam trubadura" u Tuluzu osnivaju pesničku akademiju Consistori del Gay Saber, valjda prvo književno društvo na zapadu - od 1694. Académie des Jeux floraux.
11. 11.? - Nakon dve godine upražnjenog trona, Isaija I je novi vaseljenski patrhijarh (do 1332).
12. 11. - U vezi sa franjevačkim učenjem o siromaštvu, papa izdaje bulu Quum inter nonnullos, kojom smatra pogrešnim i heretičnim mišljenje da Isus i njegovi učenici nisu ništa posedovali.
novembar - Flamanska buna 1323–1328: u Flandriji počinju seoski neredi zbog loše žetve i velikih davanja.
25. 11. - Umro je Rinčan/Sadr-ud-Din, kašmirski vladar od 1320. koji je prešao u islam.

Brankovići: Vojvoda Mladen, deda Vuka Brankovića, pominje se kao gospodar Trebinja i Dračevice.^[6]
Po Stanojevićevoj tvrdnji, u Srbiji je bila prva cirkuska trupa, grupa Cigana koja je ranije bila u Vizantiji.^[8]
Umire bugarski car Đorđe II Terter, plemstvo bira vidinskog despota Mihajla III Šišmana (do 1330); u Vidinu ga nasleđuje brat Belaur.
- U Bugarskoj je konfuzna situacija, car Andronik III Paleolog zauzima veći deo Trakije, iz drugog pokušaja i Plovdiv; Vojsil zauzima Krnsku despotovinu.
Bosanci Stjepana II Kotromanića počinju upadati u Zahumlje. Stjepan se ove godine već naziva gospodarem Usore i Soli,^[9] sledeće godine svakako (nekada je pripadala Dragutinu Nemanjiću a sada bi trebalo Vladislavu).
Dogovoren je brak Stjepana II i Elizabete Pjast.
1322-23 - Stjepanova povelja u Moštri Vukoslavu Hrvatiniću o darovanju dve župe, Banjice i Vrbanju, i dva grada, Ključ i Kotor. Kao svedoci se navode čelnici Bosanske crkve, djed, gost i starci.
Frankopani dobili Drežnik sa Slunjem.
Kralj Karlo Robert uveo zemljarinu od 18 dinara za svako zemljište u Ugarskoj.^[10]
Nikola Orsini, vladar Epira i Kefalonije, ubijen je od strane brata Jovana II - vlada do 1335, Kefaloniju je izgubio sledeće godine.
Završena gradnja napuljske katedrale San Gennaro.
Svjetionik u Aleksandriji je pogođen još jednim potresom.

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1323.

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1323.