Przejdź do zawartości

Umowa Sykes-Picot

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Umowa Sykes–Picot
Ilustracja
Data

3?/16 maja 1916

Wynik

podział Bliskiego Wschodu na brytyjską i francuską strefę wpływów

Przyczyna

trwająca I wojna światowa i przewidywany upadek Imperium Osmańskiego

Strony traktatu
 Wielka Brytania  Francja
Przywódcy
Mark Sykes François Georges-Picot
Treść uzgodnień opublikowana w Manchester Guardian 26.XI.1917, po ujawnieniu ich przez Lwa Trockiego, komisarza ludowego spraw zagranicznych Rosji Sowieckiej

Umowa Sykes-Picot – tajne porozumienie pomiędzy rządami Wielkiej Brytanii i Francji z 16 maja 1916 roku odnoszące się do podziału Bliskiego Wschodu na strefy wpływów po zakończeniu I wojny światowej. Jego nazwa wywodzi się od dwóch negocjatorów i sygnatariuszy tego paktu − Marka Sykesa, reprezentującego Wielką Brytanię, i François Georges-Picota, reprezentanta Francji.

Układ Sykes-Picot, w swoich założeniach, dzieli Bliski Wschód na pięć stref:

  • strefę administrowaną bezpośrednio przez Francję, utworzoną przez Liban, rejon Adany (Cylicję) i wybrzeże syryjsko-libańskie.
  • strefę zależną bezpośrednio od Wielkiej Brytanii, utworzoną przez Dolną Mezopotamię.
  • strefę A, złożoną z dzisiejszej Syrii i rejonu Mosulu, w której uznaje się suwerenność arabską, ale która znajdowałaby się pod protekcją Francji.
  • strefę B, rozciągającą się od granicy z Egiptem aż po Irak, również obiecaną niezależnemu państwu arabskiemu lub konfederacji państw arabskich, ale będącą pod protekcją Wielkiej Brytanii.
  • strefę złożoną z terytorium palestyńskiego od Morza Śródziemnego aż po Jordanię, która znajdowałaby się pod kontrolą międzynarodową, z wyjątkiem portów w Hajfie i Akce, przeznaczonych dla Wielkiej Brytanii.

Granice Bliskiego Wschodu, zarysowane w taki sposób przez Brytyjczyków i Francuzów, nie tylko zredukowały obietnice złożone szarifowi Husajnowi, ale również wyłączyły Palestynę spod jakiejkolwiek kontroli arabskiej.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • "Los hijos de Agenor. Europa y Palestina, desde las cruzadas hasta el siglo XXI", Bichara Khader;
  • "Dictionary of the israeli-palestinan conflict" (volume 2)