Timor

Timor
Ilha de Timor
Illa Timór
Pulau Timor
	; Zdjęcie satelitarne wyspy
Kontynent	Azja
Państwo	Indonezja; Timor Wschodni
Akwen	Morze Timor
Archipelag	Małe Wyspy Sundajskie
Powierzchnia	30 777 km²
Najwyższy punkt	Foho Tatamailau, 2963 m n.p.m.
Populacja (2005); • liczba ludności; • gęstość	; 2 900 000; Timor Zachodni (Indonezja): 1 900 000; Timor Wschodni: 1 066 409; 94,5 os./km²
	Położenie na mapie Indonezji Timor
	9°14′S 124°56′E/-9,233333 124,933333
	; Mapa administracyjna wyspy
	Multimedia w Wikimedia Commons

Timor (port. Ilha de Timor, tetum Illa Timór, indonez. Pulau Timor) – wyspa w archipelagu Małych Wysp Sundajskich, w południowo-wschodniej Azji. Część zachodnia wyspy, zwana Timorem Zachodnim, należy do Indonezji, natomiast część wschodnia stanowi niepodległe państwo – Timor Wschodni. Na zachód od Timoru leżą wyspy Sumba i Flores, na północny zachód Celebes, a w kierunku południowym znajduje się Australia.

Powierzchnia: 30 777 km² (największa wyspa Małych Wysp Sundajskich)

Główne miasta:

Kupang (465 637 mieszkańców)
Dili (195 499 mieszkańców)

Warunki naturalne

Wnętrze wyspy jest górzyste z najwyższym szczytem Foho Tatamailau (Ramelau), 2963 m n.p.m., natomiast w rejonach przybrzeżnych są niewielkie skrawki nizin.

Klimat równikowy, wilgotny. Naturalną roślinność stanowią sawanny i lasy monsunowe z eukaliptusem, palmami i drzewem sandałowym. Rozwinięte rolnictwo i hodowla bydła, koni, trzody chlewnej. Uprawia się: ryż, kukurydzę, palmę kokosową, bataty, kawę, tytoń. Rybołówstwo. Eksploatacja lasów.

Historia

1522: odkrycie przez Portugalczyków
1613–1618: zajęcie zachodniej części Timoru przez Holendrów
podział wyspy między te dwa państwa, zatwierdzony traktatami z 1860 i 1914
1942–1945: okupacja japońska
1950: holenderski Timor Zachodni przyłączył się do Indonezji, Timor Wschodni pozostał kolonią portugalską
1975: Timor Wschodni siłą przyłączony do Indonezji
walka polityczna i partyzancka w celu uzyskania niepodległości przez Timor Wschodni
szacuje się, że w czasie 24-letniej okupacji wymordowanych zostało ok. 200 tys. Timorczyków,
31 sierpnia 1999: referendum niepodległościowe
1999: do czasu wkroczenia wojsk międzynarodowych „INTERFET” we wrześniu, wymordowanych zostaje kolejne 20 tys. osób i zniszczone od 80 do 90% domów Timorczyków wschodnich.
2001 sierpień: zaprzysiężenie parlamentarzystów i członków rządu
2002 marzec: ratyfikowanie konstytucji
20 maja 2002: niepodległość Timoru Wschodniego

Zobacz też