Wierzbowate

Wierzbowate
	; Kwiatostan męski wierzby iwy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	wierzbowate
	Nazwa systematyczna
	Salicaceae Mirb.; Elém.Phys.Vég.Bot.2:905 1815
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wierzbowate (Salicaceae Mirb.) – rodzina roślin o zdrewniałych pędach należąca do rzędu malpigiowców (Malpighiales). Obejmuje 54 rodzaje z ok. 1200 gatunkami. Dawniej włączano tu tylko dwa rodzaje – topola (Populus) i wierzba (Salix), których gatunki są też jedynymi reprezentantami rodziny w polskiej florze. Jej przedstawiciele występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, w Australii występują nieliczne gatunki tylko na północnym wschodzie kontynentu^[2].

Morfologia

Pokrój: Drzewa i krzewy^[2].
Liście: Ułożone skrętolegle, mają pojedyncze blaszki, na brzegu piłkowane. Ząbki na brzegach liści charakterystyczne – z wiązką przewodzącą dochodzącą do ich szczytu, zakończone kulistym gruczołkiem lub tęgim włoskiem. U nasady liścia obecne są przylistki^[2].
Kwiaty: Często rozdzielnopłciowe, zebrane w różne typy kwiatostanów (u wierzb i topoli – kotki). Kwiaty są 3- lub 6-krotne, z licznymi pręcikami i słupkiem tworzonym zwykle z trzech owocolistków. Okwiat składa się z dwóch okółków naprzemianległych działek i płatków korony lub go brak. Kwiaty mogą być wiatropylne (topola) lub owadopylne i posiadać miodniki (wierzba)^[2].
Owoce: Najczęściej torebki^[2]. Nasiona bezbielmowe bywają opatrzone puchem.

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina siostrzana dla Lacistemataceae, wchodzi w skład kladu wspólnego m.in. z fiołkowatymi i męczennicowatymi w obrębie obszernego rzędu malpigiowców (Malpighiales), wraz z którym reprezentuje klad różowych w obrębie okrytonasiennych^[2].

←

Humiriaceae – pochodnikowate

Achariaceae

	Goupiaceae

	Violaceae – fiołkowate

Passifloraceae – męczennicowate

	Lacistemataceae

	Salicaceae – wierzbowate

Peraceae

	Rafflesiaceae – bukietnicowate

	Euphorbiaceae – wilczomleczowate

	Phyllanthaceae – liściokwiatowate

	Picrodendraceae

	Linaceae – lnowate

	Ixonanthaceae

Pozycja rodziny w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt., nadrząd Violanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd wierzbowce (Salicales Lindl.), rodzina wierzbowate (Salicaceae Mirb.)^[3].

Podział rodziny^[2]^[4]

wierzbowate

Samydoideae

	Scyphostegioideae

	Salicoideae

Podrodzina Samydoideae Reveal

Casearia Jacq. (w tym m.in. Laetia Loefl. ex L.)
Euceraea Mart.
Irenodendron Alford & Dement
Lunania Hook.
Neoptychocarpus Buchheim
Ophiobotrys
Osmelia Thwaites
Piparea Aublet
Pseudosmelia Sleumer
Ryania Vahl
Tetrathylacium Poepp.
Trichostephanus Gilg

Podrodzina Scyphostegioideae Reveal

Scyphostegia Stapf
Dianyuea C. Shang, S. Liao & Z. X. Zhang

Podrodzina Salicoideae Arnott

plemię Abatieae Bentham & J. D. Hooker

Abatia Ruiz & Pav.
Aphaerema Miers

plemię Bembicieae Warburg

Bembicia Oliv.

plemię Homalieae (R. Brown) Dumortier

Bartholomaea Standl. & Steyerm.
Bivinia Jaub. ex Tul.
Byrsanthus Guill.
Calantica Jaub. ex Tul.
Dissomeria Hook. f. ex Benth.
Homalium Jacq.
Neopringlea S. Watson
Trimeria Harv.

plemię Prockieae Endlicher

Banara Aubl.
Hasseltia Kunth
Hasseltiopsis Sleumer
Macrohasseltia L. O. Williams
Neosprucea Sleumer
Pineda Ruiz & Pav.
Pleuranthodendron L. O. Williams
Prockia L.

plemię Saliceae Reichenbach

Azara Ruiz & Pav.
Bennettiodendron Merr.
Carrierea Franch.
Dovyalis E. Mey. ex Arn. – dowialis
Flacourtia Comm. ex L’Hér. – strzeligłóg
Idesia Maxim. – idezja
Itoa Hemsl.
Lasiochlamys Pax & K. Hoffm.
Ludia Comm. ex Juss.
Olmediella Baill.
Poliothyrsis Oliv.
Populus L. – topola
Priamosia Urb.
Salix L. – wierzba (w tym Chosenia Nakai)
Tisonia Baill.
Xylosma G. Forst.

plemię Scolopieae Warburg

Hemiscolopia Slooten
Mocquerysia Hua
Phyllobotryon Müll. Arg.
Pseudoscolopia Gilg
Scolopia Schreb.

Rodzaj o niejasnej pozycji (incertae sedis): Oncoba Forssk.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-01-06] (ang.).
↑ Crescent Bloom: Salicaceae. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-12-10]. (ang.).
↑ List of Genera in SALICACEAE, [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2024-01-20] (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-01-06] (ang.).

[3] Crescent Bloom: Salicaceae. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-12-10]. (ang.).

[4] List of Genera in SALICACEAE, [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2024-01-20] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]