Przejdź do zawartości

Ryszard Bąk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ryszard Bąk
Pełne imię i nazwisko

Ryszard Józef Bąk

Data i miejsce urodzenia

8 marca 1889
Wyry

Data śmierci

4 grudnia 1965

Zawód, zajęcie

kupiec

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Śląski Krzyż Powstańczy

Ryszard Józef Bąk (ur. 8 marca 1889 w Wyrach, zm. 4 grudnia 1965[1]) – polski przedsiębiorca, działacz narodowy na Górnym Śląsku, kupiec.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 8 marca 1889 w Wyrach, w rzemieślniczej rodzinie Aleksandra i Wiktorii z domu Żur. W 1909 r. ukończył Państwową Szkołę Budownictwa w Katowicach. Był jednym z założycieli Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, której został komendantem w Mikołowie (po dekonspiracji komendanta E. Kleinerta). W 1919 r. objął funkcję naczelnika reaktywowanego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Dowodził 180-osobowym oddziałem, który miał za zadanie w I powstaniu śląskim opanować Mikołów. Podzielił go na trzy oddziały, które zaatakowały Grenzschutz. Jednak po dwóch godzinach walki nie udało się wyprzeć Niemców z Mikołowa. W 1920 r. objął kierownictwo nad Polskim Komitetem Plebiscytowym[1]. W III powstaniu śląskim był adiutantem dowódcy podgrupy „Linke”[1] podległej Janowi Wyglendzie – szefowi sztabu grupy północnej wojsk powstańczych. W 1922 r. awansowany do stopnia podporucznika w Wielkopolskiej Szkole Podchorążych Piechoty.

W okresie międzywojennym prowadził hurtownię tytoniu w Mikołowie. Został prezesem Towarzystwa Śpiewu „Harmonia” oraz aktywnym członkiem Bractwa Kurkowego. W latach 1935–1938 wraz z żoną Józefą nabył 120 ha ziemi w Gorzanach pod Inowrocławiem. Prowadził równocześnie sklep delikatesowy w Rynku w Mikołowie.

W 1939 r. zorganizował kompanię specjalną[1], do której zgłosiło się 180 ochotników[potrzebny przypis]. Kompania brała udział w najbardziej krwawych bitwach na ziemi górnośląskiej na linii Wyry – Gostyń i Sośniej Górze (dzisiejsza dzielnica Mikołowa, Mokre)[1]. W latach 1939–1945 Niemcy ścigali go listem gończym. Ukrywał się jako zarządca majątku pod Koninem pod nazwiskiem Bonk[potrzebny przypis].

Po wojnie założył firmę budowlaną i wyremontował Mikołowski Dom Kultury oraz kościół ewangelicki. Prowadził też sklep galanteryjny w Mikołowie.

Zmarł 4 grudnia 1965. Pochowany został na cmentarzu Parafii św. Wojciecha w Mikołowie (sektor 4BP-3-6)[2].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Kampania Bohater, Postacie, Ryszard bąk (1889-1965). opolska.zhp.pl. [dostęp 2012-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-15)].
  2. Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Wojciecha w Mikołowie [online], mikolow.grobonet.com [dostęp 2023-06-27].
  3. Jan Przemsza-Zieliński: Księga wrześniowej chwały pułków śląskich. T. 2. Katowice: 1993, s. 141.
  4. M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  5. M.P. z 1946 r. nr 1, poz. 1 „za zasługi położone przez powstańców śląskich, którzy jako uczestnicy walk z Niemcami na terenie całego Śląska przyczynili się w szczególnej mierze do przyłączenia ziem Śląskich do Polski”.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]