Sokołowiec
wieś | |
Sokołowiecki pałac górny | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2017) |
500[2] |
Strefa numeracyjna |
75 |
Kod pocztowy |
59-540[3] |
Tablice rejestracyjne |
DZL |
SIMC |
0192850 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego | |
Położenie na mapie gminy Świerzawa | |
51°02′06″N 15°49′34″E/51,035000 15,826111[1] |
Sokołowiec (niem. Falkenhain[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Świerzawa, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach Zachodnich.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa jeleniogórskiego.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 688 mieszkańców[2]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Świerzawa.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Sokołowiec[4].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Sokołowiec leży w zachodniej części Pogórza Kaczawskiego. Jest to długa wieś leżąca w dolinie potoku Czermnica, oddzielającej Wysoczyznę Ostrzycką od Działu Jastrzębnickiego. Południowy kraniec sięga do Rowu Wlenia. Na południowy wschód od centrum wsi leżą Sokołowskie Wzgórza.
Budowa geologiczna
[edytuj | edytuj kod]Podłoże zbudowane jest ze skał osadowych i wulkanicznych niecki północnosudeckiej. Są to górnokarbońskie margle oraz dolnopermskie (czerwony spągowiec) piaskowce, zlepieńce, mułowce, porfiry i melafity oraz ich tufy. Na tych skonsolidowanych skałach zalegają piaski i żwiry trzeciorzędowe i czwartorzędowe oraz plejstoceńskie gliny zwałowe.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:
- gotycki kościół parafialny pw. św. Jadwigi, z połowy XIII wieku, XVI wiek, XVIII wiek. Zachowany wczesnogotycki portal, krzyżowo-żebrowe sklepienia prezbiterium. Wewnątrz gotycka Madonna z Dzieciątkiem z XV w., barokowe ołtarze, ambona i chrzcielnica. W latach 1959–1961 odnowiono elewację i przeprowadzono remont wieży[6]
- cmentarz przykościelny
- plebania, nr 216, z pierwszej ćwierci XIX wieku
Sokołowiec Dolny
[edytuj | edytuj kod]- Zespół pałacowy
- pałac, z drugiej połowy XVIII wieku
- park, z końca XVIII wieku
Sokołowiec Górny
[edytuj | edytuj kod]- pałac górny, nr 113, obecnie nr 124 (?), z drugiej połowy XIX wieku, murowany, w 1989 r. przeszedł kapitalny remont. Obiekt jest trzykondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, stylizowany na warowny zamek. Okna pałacu są prostokątne, a portal wejściowy – ostrołukowy. W przyziemiu zachowały się sklepienia sieciowe, a w holu strop kasetonowy ze znakami zodiaku. Przy pałacu znajduje się park krajobrazowy
Sokołowiec Środkowy
[edytuj | edytuj kod]- Zespół pałacowy, nr 44, z początku XIX wieku
- pałac
- park
Inne zabytki
[edytuj | edytuj kod]- zabudowania gospodarcze dawnego folwarku z pierwszej ćwierci XIX wieku, przebudowane w końcu XIX wieku. Obecnie miejsce to stanowi własność prywatną. W części gospodarczej, w sąsiedztwie pałacu, działa zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126278
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 15.12.2017 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1189 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Architektura: Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012-01-11. s. 266. [dostęp 2012-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)]. (pol.).
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas , Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 393 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Staffa Marek (red.): Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002 ISBN 83-85773-47-9
- Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000, wyd. II, Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-02-X