Przejdź do zawartości

Max Wolf

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Max Wolf
Odkryte planetoidy: 248
(323) Brucia 22 grudnia 1891
(325) Heidelberga 4 marca 1892
(328) Gudrun 18 marca 1892
(329) Svea 21 marca 1892
(330) Adalberta 2 lutego 1910
(332) Siri 19 marca 1892
(333) Badenia 22 sierpnia 1892
(334) Chicago 23 sierpnia 1892
(339) Dorothea 25 września 1892
(340) Eduarda 25 września 1892
(341) California 25 września 1892
(342) Endymion 17 października 1892
(343) Ostara 15 listopada 1892
(351) Yrsa 16 grudnia 1892
(352) Gisela 12 stycznia 1893
(353) Ruperto-Carola 16 stycznia 1893
(385) Ilmatar 1 marca 1894
(386) Siegena 1 marca 1894
(391) Ingeborg 1 listopada 1894
(392) Wilhelmina 4 listopada 1894
(393) Lampetia 4 listopada 1894
(399) Persephone 23 lutego 1895
(401) Ottilia 16 marca 1895
(407) Arachne 13 października 1895
(408) Fama 13 października 1895
(412) Elisabetha 7 stycznia 1896
(413) Edburga 7 stycznia 1896
(415) Palatia 7 lutego 1896
(417) Suevia 6 maja 1896
(418) Alemannia 7 września 1896
(419) Aurelia 7 września 1896
(420) Bertholda 7 września 1896
(421) Zähringia 7 września 1896
(434) Hungaria 11 września 1898
(435) Ella[i] 11 września 1898
(436) Patricia[i] 13 września 1898
(442) Eichsfeldia[i] 15 lutego 1899
(443) Photographica[i] 17 lutego 1899
(446) Aeternitas[i] 27 października 1899
(447) Valentine[i] 27 października 1899
(448) Natalie[i] 27 października 1899
(449) Hamburga[i] 31 października 1899
(450) Brigitta[i] 10 października 1899
(455) Bruchsalia[i] 22 maja 1900
(456) Abnoba[i] 4 czerwca 1900
(457) Alleghenia[i] 15 września 1900
(458) Hercynia[i] 21 września 1900
(459) Signe 22 października 1900
(460) Scania 22 października 1900
(461) Saskia 22 października 1900
(462) Eriphyla 22 października 1900
(463) Lola 31 października 1900
(464) Megaira 9 stycznia 1901
(465) Alekto 13 stycznia 1901
(466) Tisiphone[ii] 17 stycznia 1901
(467) Laura 9 stycznia 1901
(468) Lina 18 stycznia 1901
(471) Papagena 7 czerwca 1901
(473) Nolli 13 lutego 1901
(474) Prudentia 13 lutego 1901
(480) Hansa[ii] 21 maja 1901
(482) Petrina 3 marca 1902
(483) Seppina 4 marca 1902
(484) Pittsburghia 29 kwietnia 1902
(488) Kreusa[ii] 26 czerwca 1902
(490) Veritas 3 września 1902
(491) Carina 3 września 1902
(492) Gismonda 3 września 1902
(493) Griseldis 7 września 1902
(494) Virtus 7 października 1902
(495) Eulalia 25 października 1902
(496) Gryphia 25 października 1902
(499) Venusia 24 grudnia 1902
(500) Selinur 16 stycznia 1903
(501) Urhixidur 18 stycznia 1903
(502) Sigune 19 stycznia 1903
(509) Iolanda 28 kwietnia 1903
(512) Taurinensis 23 czerwca 1903
(513) Centesima 24 sierpnia 1903
(514) Armida 24 sierpnia 1903
(515) Athalia 20 września 1903
(520) Franziska[iii] 27 października 1903
(522) Helga 10 stycznia 1904
(524) Fidelio 14 marca 1904
(526) Jena 14 marca 1904
(527) Euryanthe 20 marca 1904
(528) Rezia 20 marca 1904
(529) Preziosa 20 marca 1904
(530) Turandot 11 kwietnia 1904
(531) Zerlina 12 kwietnia 1904
(532) Herculina 20 kwietnia 1904
(539) Pamina 2 sierpnia 1904
(540) Rosamunde 3 sierpnia 1904
(541) Deborah 4 sierpnia 1904
(549) Jessonda 15 listopada 1904
(550) Senta 16 listopada 1904
(551) Ortrud 16 listopada 1904
(552) Sigelinde 14 grudnia 1904
(553) Kundry 27 grudnia 1904
(555) Norma 14 stycznia 1905
(557) Violetta 26 stycznia 1905
(558) Carmen 9 lutego 1905
(559) Nanon 8 marca 1905
(560) Delila 13 marca 1905
(561) Ingwelde 26 marca 1905
(562) Salome 3 kwietnia 1905
(565) Marbachia 9 maja 1905
(570) Kythera 30 lipca 1905
(573) Recha 19 września 1905
(574) Reginhild 19 września 1905
(575) Renate 19 września 1905
(577) Rhea 20 października 1905
(578) Happelia 1 listopada 1905
(580) Selene 17 grudnia 1905
(586) Thekla 21 lutego 1906
(587) Hypsipyle 22 lutego 1906
(588) Achilles 22 lutego 1906
(590) Tomyris 4 marca 1906
(592) Bathseba 18 marca 1906
(594) Mireille 27 marca 1906
(597) Bandusia 16 kwietnia 1906
(598) Octavia 13 kwietnia 1906
(601) Nerthus 21 czerwca 1906
(605) Juvisia 27 sierpnia 1906
(609) Fulvia 24 września 1906
(610) Valeska 26 września 1906
(641) Agnes 8 września 1907
(642) Clara 8 września 1907
(659) Nestor 23 marca 1908
(683) Lanzia 23 lipca 1909
(692) Hippodamia[iv] 5 listopada 1901
(707) Steïna 22 grudnia 1910
(712) Boliviana 19 marca 1911
(733) Mocia 16 września 1912
(798) Ruth 21 listopada 1914
(800) Kressmannia 20 marca 1915
(801) Helwerthia 20 marca 1915
(802) Epyaxa 20 marca 1915
(805) Hormuthia 17 kwietnia 1915
(806) Gyldenia 18 kwietnia 1915
(807) Ceraskia 18 kwietnia 1915
(809) Lundia 11 sierpnia 1915
(810) Atossa 8 września 1915
(811) Nauheima 8 września 1915
(813) Baumeia 28 listopada 1915
(815) Coppelia 2 lutego 1916
(816) Juliana 8 lutego 1916
(817) Annika 6 lutego 1916
(818) Kapteynia 21 lutego 1916
(819) Barnardiana 3 marca 1916
(820) Adriana 30 marca 1916
(821) Fanny 31 marca 1916
(822) Lalage 31 marca 1916
(823) Sisigambis 31 marca 1916
(826) Henrika 28 kwietnia 1916
(831) Stateira 20 września 1916
(832) Karin 20 września 1916
(833) Monica 20 września 1916
(834) Burnhamia 20 września 1916
(835) Olivia 23 września 1916
(836) Jole 23 września 1916
(837) Schwarzschilda 23 września 1916
(838) Seraphina 24 września 1916
(839) Valborg 24 września 1916
(840) Zenobia 25 września 1916
(841) Arabella 1 października 1916
(842) Kerstin 1 października 1916
(845) Naëma 16 listopada 1916
(860) Ursina 22 stycznia 1917
(861) Aïda 22 stycznia 1917
(862) Franzia 28 stycznia 1917
(863) Benkoela 9 lutego 1917
(865) Zubaida 15 lutego 1917
(866) Fatme 25 lutego 1917
(868) Lova 26 kwietnia 1917
(870) Manto 12 maja 1917
(871) Amneris 14 maja 1917
(872) Holda 21 maja 1917
(873) Mechthild 21 maja 1917
(874) Rotraut 25 maja 1917
(875) Nymphe 19 maja 1917
(879) Ricarda 22 lipca 1917
(880) Herba 22 lipca 1917
(881) Athene 22 lipca 1917
(883) Matterania 14 września 1917
(884) Priamus 22 września 1917
(887) Alinda 3 stycznia 1918
(888) Parysatis 2 lutego 1918
(889) Erynia 5 marca 1918
(890) Waltraut 11 marca 1918
(891) Gunhild 17 maja 1918
(892) Seeligeria 31 maja 1918
(893) Leopoldina 31 maja 1918
(894) Erda 4 czerwca 1918
(895) Helio 11 lipca 1918
(896) Sphinx 1 sierpnia 1918
(897) Lysistrata 3 sierpnia 1918
(898) Hildegard 3 sierpnia 1918
(899) Jokaste 3 sierpnia 1918
(900) Rosalinde 10 sierpnia 1918
(901) Brunsia 30 sierpnia 1918
(904) Rockefellia 29 października 1918
(907) Rhoda 12 listopada 1918
(908) Buda 30 listopada 1918
(914) Palisana 4 lipca 1919
(919) Ilsebill 30 października 1918
(927) Ratisbona 16 lutego 1920
(946) Poësia 11 lutego 1921
(949) Hel 11 marca 1921
(972) Cohnia 18 stycznia 1922
(1008) La Paz 31 października 1923
(1021) Flammario 11 marca 1924
(1038) Tuckia 24 listopada 1924
(1039) Sonneberga 24 listopada 1924
(1053) Vigdis 16 listopada 1925
(1069) Planckia 28 stycznia 1927
(1134) Kepler 25 września 1929
(1141) Bohmia 4 stycznia 1930
(1169) Alwine[v] 30 sierpnia 1930
(1178) Irmela 13 marca 1931
(1179) Mally 19 marca 1931
(1203) Nanna 5 października 1931
(1214) Richilde 1 stycznia 1932
(1219) Britta 6 lutego 1932
(1365) Henyey 9 września 1928
(1514) Ricouxa 22 sierpnia 1906
(1661) Granule 31 marca 1916
(1703) Barry 2 września 1930
(1967) Menzel 1 listopada 1905
(2017) Wesson 20 września 1903
(2119) Schwall[v] 30 sierpnia 1930
(2298) Cindijon 2 października 1915
(2373) Immo 4 sierpnia 1929
(2443) Tomeileen 24 stycznia 1906
(2483) Guinevere 17 sierpnia 1928
(2533) Fechtig 3 listopada 1905
(2650) Elinor 14 marca 1931
(2732) Witt 19 marca 1926
(3034) Climenhaga 24 września 1917
(3202) Graff 3 stycznia 1908
(3396) Muazzez 15 października 1915
(3626) Ohsaki 4 sierpnia 1929
(3907) Kilmartin 14 sierpnia 1904
(4588) Wislicenus 13 marca 1931
(4775) Hansen 3 października 1927
(4809) Robertball 5 września 1928
(5702) Morando 16 marca 1931
(5926) Schönfeld 4 sierpnia 1929
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Wspólnie z Arnoldem Schwassmannem.
  2. ↑ a b c Wspólnie z Luigi Carnerą.
  3. ↑ Wspólnie z Paulem Götzem.
  4. ↑ Wspólnie z Augustem Kopffem.
  5. ↑ a b Wspólnie z Mario Ferrero.

Maximilian Franz Joseph Cornelius Wolf (ur. 21 czerwca 1863 w Heidelbergu, zm. 3 października 1932 tamże) – niemiecki astronom. Odkrył 248 planetoid (228 samodzielnie oraz 20 wspólnie z innymi astronomami)[1], 3 komety (14P/Wolf, 43P/Wolf-Harrington i C/1916 G1 (Wolf)[2]) oraz 4 supernowe (SN 1895A, SN 1909A, SN 1920A i SN 1926A[3]).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był jednym z pionierów wprowadzenia fotografii do badań astrofizycznych. Dzięki fotograficznym badaniom nieba udowodnił istnienie ciemnych obłoków materii międzygwiazdowej w Drodze Mlecznej i pierwszy użył stereokompaktora, co w znacznym stopniu pomogło w odkrywaniu i identyfikacji zmiennych lub poruszających się obiektów na fotografiach nieba[4]. Na wykonanych przez niego zdjęciach wykryto ponad 5000 galaktyk, wśród nich gromadę galaktyk w gwiazdozbiorze Warkocz Bereniki. On też pierwszy odkrył na fotografii powracającą kometę Halleya, dokonując obserwacji w Heidelbergu 11 września 1909 roku. Poszukiwania opierał na efemerydzie obliczonej przez Cowella i Crommelina. Wprawdzie kometę odnaleziono na wcześniej zrobionych zdjęciach w innych obserwatoriach (24 sierpnia 1909 w obserwatorium w Heluanie oraz 9 września w Greenwich), ale przypadkowo w ramach innych prac badawczych. Odkryta w 1906 planetoida (588) Achilles to pierwsza z grupy trojańczyków[4].

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

W 1912 roku przyznano mu nagrodę Prix Jules-Janssen. W 1914 roku otrzymał Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego[5]. W 1930 roku otrzymał Bruce Medal[6].

W uznaniu jego zasług nazwano dwie planetoidy (827) Wolfiana[7] i (1217) Maximiliana[8] oraz krater Wolf na Księżycu[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Minor Planet Discoverers. [w:] Minor Planet Center [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2016-06-22. [dostęp 2016-08-14]. (ang.).
  2. ↑ C/1916 G1 (Wolf). [w:] JPL Small-Body Database Browser [on-line]. Jet Propulsion Laboratory. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
  3. ↑ List of Supernovae. [w:] Central Bureau for Astronomical Telegrams [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna. [dostęp 2022-09-02]. (ang.).
  4. ↑ a b Encyklopedia Britannica. T. XXI. Poznań: KURPISZ S.A., 2006, s. 141. ISBN 978-83-60563-25-0.
  5. ↑ Winners of the Gold Medal of the Royal Astronomical Society. Royal Astronomical Society. (ang.).
  6. ↑ Maximilian Franz Joseph Cornelius Wolf. [w:] The Bruce Medalists [on-line]. [dostęp 2017-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-07)]. (ang.).
  7. ↑ Lutz D. Schmadel: Dictionary of Minor Planet Names. Springer, 2007, s. 76. ISBN 978-3-540-29925-7.
  8. ↑ Lutz D. Schmadel: Dictionary of Minor Planet Names. Springer, 2007, s. 101. ISBN 978-3-540-29925-7.
  9. ↑ Wolf on Moon. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2016-08-14]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • K. Ziółkowski: Bliżej komety Halleya. Warszawa: wyd. Alfa, 1985. ISBN 83-7001-104-7.
Laureaci Złotego Medalu Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego (XX wiek)

Laureaci Prix Jules-Janssen
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
Laureaci Medalu Bruce
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Max_Wolf&oldid=67968052”