Operacja Podarunek
33°49′15″N 35°29′18″E/33,820833 35,488333| wojny izraelsko-arabskie | |||
 Zniszczony samolot Caravelle linii MEA | |||
| Czas |
28 grudnia 1968 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
izraelski atak odwetowy na Liban | ||
| Wynik |
zwycięstwo Izraela | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Libanu  | |||
| 33°49′15″N 35°29′18″E/33,820833 35,488333
| |||
Operacja „Podarunek” znana również jako rajd na lotnisko w Bejrucie (hebr. מבצע תשורה, Miwca Tszura, ang. Gift) – operacja izraelskich sił specjalnych 28 grudnia 1968 roku, polegająca na ataku na port lotniczy Bejrut w Libanie w celu zniszczenia znajdujących się tam samolotów arabskich.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pod koniec lat 60. XX wieku Organizacja Wyzwolenia Palestyny rozpoczęła działania terrorystyczne przeciwko państwu Izrael. Jednym z pierwszych ataków było porwanie samolotu linii El Al 22 lipca 1968 roku[1]. Izraelskie śledztwo wykazało, że porywacze działali ze wsparciem rządu Libanu i zostali tam uzbrojeni. Rząd Izraela, kierowany przez premiera Lewiego Eszkola, podjął decyzję o działaniach odwetowych wobec państw wspierających walkę palestyńską[1]. Za spektakularną operacją odwetową występował również generał Mosze Dajan[1]. Zdecydowano wykonać rajd sił specjalnych na port lotniczy w Bejrucie i zniszczyć tam kilka samolotów należących do libańskich linii lotniczych – zakładano, że zniszczone zostanie 4–6 samolotów[2].
Do wykonania zadania przeznaczono trzy drużyny jednostki Sajjeret Matkal oraz jedną Sajjeret T′zanhanim[3]. Osłonę operacji stanowiły siły morskie, mające zadanie zabezpieczenia od strony morza i pomoc w razie konieczności ewakuacji[4]. W pogotowiu było też lotnictwo izraelskie, które miało zbombardować lotnisko na wypadek zagrożenia misji[4].
28 grudnia około godziny 20.20 z bazy Raat David wystartowały izraelskie śmigłowce ze 114 Eskadry typów Aérospatiale Super Frelon i Bell UH-1 Iroquois[4]. Lecąc nisko nad morzem, z wyłączonymi światłami pozycyjnymi, po godzinie 21.18 śmigłowce dotarły do stref lądowania[4]. Siły izraelskie wylądowały i opanowały lotnisko bez większych problemów. Dla zabezpieczenia terenu przed interwencją sił libańskich używano granatów dymnych oraz worków z żelem poślizgowym i kolczatek zrzucanych ze śmigłowców na drogi dojazdowe[4]. Komandosi izraelscy przygotowali samoloty na lotnisku do wysadzenia, usuwając z nich pasażerów[4]. O 21.47 pierwsi komandosi powrócili do śmigłowców, które odleciały w ciągu 15 minut[5].
Na skutek operacji zniszczono 13 lub 14 samolotów[6]. Ogólne straty samolotów wyceniono na 42–44 milionów dolarów[6]:
- libańskie Middle East Airlines (w 30% należące do francuskich Air France) straciły 8 samolotów:
- 1 Vickers VC10 (leasingowany od Ghana Airways),
- 1 Boeing 707-320C,
- 2 Caravelle VIN,
- 3 de Havilland Comet 4C,
- 1 Vickers Viscount,
- libańskie Lebanese International Airways straciły 4 samoloty:
- Trans Mediterranean Airways straciły 2 samoloty:
- 1 Douglas DC-4,
- 1 Douglas DC-6[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Mroczkowski 2022 ↓, s. 50-51.
- ↑ Mroczkowski 2022 ↓, s. 52.
- ↑ Mroczkowski 2022 ↓, s. 53.
- ↑ a b c d e f Mroczkowski 2022 ↓, s. 54-55.
- ↑ Mroczkowski 2022 ↓, s. 56.
- ↑ a b c Mroczkowski 2022 ↓, s. 57.