Jerzy Fedorowicz
Jerzy Fedorowicz (2023) | |
Data i miejsce urodzenia |
29 października 1947 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
aktor, reżyser teatralny, polityk |
Alma Mater |
Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie |
Stanowisko |
dyrektor Teatru Ludowego w Krakowie (1989–2005), poseł na Sejm V, VI i VII kadencji (2005–2015), senator IX, X i XI kadencji (od 2015) |
Partia | |
Małżeństwo |
Elżbieta Krywsza-Fedorowicz (1969–2018) |
Odznaczenia | |
Jerzy Feliks Fedorowicz (ur. 29 października 1947 w Polanicy-Zdroju[1]) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny oraz polityk. W latach 1989–2005 dyrektor Teatru Ludowego w Krakowie, poseł na Sejm V, VI i VII kadencji (2005–2015), senator IX, X i XI kadencji (od 2015).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie i działalność artystyczna
[edytuj | edytuj kod]Absolwent V Liceum Ogólnokształcącego im. Augusta Witkowskiego w Krakowie[2]. Ukończył studia na PWST w Krakowie (1969). Jako aktor związany z krakowskimi teatrami Rozmaitości[1] i Starym oraz Państwowymi Teatrami Dramatycznymi w Szczecinie. W 1989 został dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Ludowego w Nowej Hucie; funkcję tę pełnił do 2005.
Laureat nagród i wyróżnień, m.in. nagrody przyznawanej przez Polcul Foundation, Nagrody Wojewody Krakowskiego, Nagrody Prezydenta Miasta Krakowa, Nagrody Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej, Nagrody CTN „Monar” Kraków (1996), Nagrody Prezydenta RP za Twórczość dla Dzieci i Młodzieży „Sztuka Młodym” (2005)[3].
W 2014 ukazała się książka Lodołamacz Fedor, wywiad rzeka, który przeprowadził dziennikarz muzyczny Jarosław Szubrycht[4]. W 2017 wydana została książka Jerzego Fedorowicza Absolwenci. Rocznik ’69[5], za którą w październiku 2018 otrzymał nagrodę Krakowska Książka Miesiąca[6].
Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]W latach 90. był dyrektorem Wydziału Kultury Urzędu Miasta Krakowa. W latach 1994–1998 zasiadał w radzie miejskiej Krakowa, w której przewodniczył komisji do spraw kultury[1]. Od 1998 do 2005 sprawował mandat radnego sejmiku małopolskiego I i II kadencji, w którym również przewodniczył Komisji Kultury. Do 2002 reprezentował Unię Wolności, reelekcję uzyskał z listy Wspólnoty Małopolskiej. Później przystąpił do Platformy Obywatelskiej.
W wyborach parlamentarnych w 2005 z ramienia PO został wybrany na posła V kadencji w okręgu krakowskim z wynikiem 5694 głosów. Znalazł się w gronie najlepszych 15 posłów V kadencji w rankingu „Polityki”. Zasiadał m.in. w Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz drugi uzyskał mandat poselski, otrzymując 15 649 głosów. Został wiceprzewodniczącym Komisji Kultury i Środków Przekazu, członkiem Komisji Łączności z Polakami za Granicą, przedstawicielem Delegacji Parlamentarnej do Zgromadzenia Parlamentarnego Sejmu i Senatu RP, Sejmu Republiki Litewskiej i Rady Najwyższej Ukrainy, członkiem grup parlamentarnych polsko-ekwadorskiej, polsko-rosyjskiej, polsko-tajwańskiej oraz polsko-ukraińskiej. W wyborach parlamentarnych w 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, dostał 28 383 głosy[7].
W 2015 wystartował do Senatu z rekomendacji PO w okręgu nr 32. Uzyskał mandat senatora IX kadencji, otrzymując 72 044 głosy[8]. W listopadzie 2016 został powołany na funkcję wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego w gabinecie cieni utworzonym przez Platformę Obywatelską[9]. W wyborach w 2019 i 2023 z powodzeniem ubiegał się o senacką reelekcję, otrzymując odpowiednio 117 177 głosów oraz 151 792 głosy[10][11]. W izbie wyższej parlamentu został m.in. przewodniczącym Komisji Kultury i Środków Przekazu[12].
Działalność społeczna
[edytuj | edytuj kod]Zajął się także pracą z tzw. trudną młodzieżą, m.in. wyreżyserował przedstawienie Romea i Julii w Teatrze Ludowym, w którym zagrali przedstawiciele skinheadów i punków (1991–1992). Był prowadzącym program Zadyma w TVP2. Podjął pracę nad projektem wprowadzenia do uczelni artystycznych kierunku „terapia przez sztukę”. Uczestnik akcji charytatywnych Fundacji Mam Marzenie, Koliber, Dar Serca i innych. Założył Fundację Teatru Ludowego w Krakowie, działającą w obszarze terapii przez sztukę; objął funkcję członka rady tej fundacji.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Syn Aliny z Kłopotowskich i Eugeniusza (także aktora). Od 1969 był żonaty z Elżbietą Krywsza-Fedorowicz, krakowską scenografką[13], która zmarła w 2018[14]. Ma dwóch synów: Filipa i Jerzego.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- 1967: Koncert życzeń jako motocyklista
- 1970: Pułapka jako żołnierz
- 1972: Kopernik jako uczony
- 1974: Potop jako Braun
- 1975: Znikąd donikąd jako Ren
- 1975: Noce i dnie jako kolega Tomaszka w Wapiennikach
- 1976: Spokój jako kolega Gralaka z więzienia
- 1976: Ocalić miasto jako pracownik poczty stemplujący listy
- 1977: Pani Bovary to ja jako sąsiad Andrzej
- 1978: Aktorzy prowincjonalni jako Michał
- 1978: Ślad na ziemi jako inżynier Madej
- 1979: Szansa jako lekarz
- 1980: Królowa Bona jako dzierżawca Mikołaj Wilga
- 1980: Z biegiem lat, z biegiem dni… jako żandarm
- 1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy jako Tomek Gierusz
- 1982: Odlot jako towarzysz Sobol
- 1984: Bogusław Schaeffer – Poza schematem
- 1984: Zdaniem obrony jako Marek Korytko
- 1986: Biała wizytówka
- 1986: Bohater roku jako towarzysz Kulepa
- 1986: Magnat
- 1987: Śmierć Johna L. jako Krzysztof
- 1988: Dekalog II jako Janek
- 1991: Pogranicze w ogniu jako kierowca Gienio
- 1994: Śmierć jak kromka chleba
- 1995: Opowieść o Józefie Szwejku i jego najjaśniejszej epoce jako wachmistrz
- 1996: Opowieść o Józefie Szwejku i jego drodze na front jako wachmistrz
- 1999: Przygody dobrego wojaka Szwejka jako wachmistrz
- 2001: Historia filozofii po góralsku według ks. Józefa Tischnera
- 2006: Mrok jako burmistrz Stanisław Pałek
- 2006: Nadzieja
- 2007: Ekipa jako poseł Marcinek
- 2008: Cztery noce z Anną, jako dyrektor szpitala
- 2009: Jan z drzewa jako prezes
- 2011: Przepis na życie, jako generał, ojciec Beaty
- 2014: Na dobre i na złe jako Staszek Kalinowski
- 2014: Obywatel jako pan poseł
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (2000)[15]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Fedorowicz Jerzy Feliks. W: Władysław Tyrański: Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku). Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 75. ISBN 83-909309-2-7. OCLC 47866363.
- ↑ Jerzy Fedorowicz: Wypowiedzi na posiedzeniach Sejmu. sejm.gov.pl, 10 maja 2013. [dostęp 2022-08-04].
- ↑ Uroczystość wręczenia Nagrody Prezydenta RP za Twórczość dla Dzieci i Młodzieży „Sztuka Młodym”. prezydent.pl, 5 grudnia 2005. [dostęp 2021-04-29].
- ↑ Jerzy Fedorowicz: Nazywali mnie lodołamaczem. rp.pl, 23 października 2014. [dostęp 2015-06-13].
- ↑ Jerzy Fedorowicz: Absolwenci. Rocznik ’69. Warszawa: Burda Publishing Polska, 2017. ISBN 978-83-8053-300-4.
- ↑ Laureaci Krakowskiej Książki Miesiąca 2018. kkm.biblioteka.krakow.pl. [dostęp 2023-04-25].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2015-06-13].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-26].
- ↑ Poznaj skład Gabinetu Cieni. gabinetcieni.org. [dostęp 2016-11-18].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-15].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-20].
- ↑ Senat wybrał przewodniczących 19 komisji stałych. portalsamorzadowy.pl, 29 listopada 2023. [dostęp 2023-11-29].
- ↑ Puentę dopisało życie. dziennikpolski24.pl, 5 grudnia 2009. [dostęp 2018-05-30].
- ↑ Elżbieta Krywsza-Fedorowicz. wyborcza.pl, 29 maja 2018. [dostęp 2018-05-30].
- ↑ M.P. z 2001 r. nr 2, poz. 39.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 2015-06-13].
- Jerzy Fedorowicz w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2015-06-13].
- Jerzy Fedorowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2015-06-13] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Fedorowicz w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2015-06-13].
- Jerzy Fedorowicz w bazie Filmweb. [dostęp 2015-06-13].
- Absolwenci Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- Absolwenci V Liceum Ogólnokształcącego im. Augusta Witkowskiego w Krakowie
- Dyrektorzy Teatru Ludowego w Krakowie
- Laureaci Nagrody Miasta Krakowa
- Ludzie urodzeni w Polanicy-Zdroju
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Politycy Platformy Obywatelskiej
- Politycy Unii Wolności
- Polscy aktorzy filmowi
- Polscy aktorzy teatralni
- Polscy reżyserzy teatralni
- Posłowie z okręgu Kraków
- Radni Krakowa
- Radni sejmiku województwa małopolskiego
- Senatorowie z województwa małopolskiego (od 2001)
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VII kadencji
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VI kadencji
- Senatorowie XI kadencji Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
- Urodzeni w 1947