Ibis łysy
| Geronticus calvus[1] | |||
| (Boddaert, 1783) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
ibis łysy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Ibis łysy[4] (Geronticus calvus) – gatunek dużego ptaka z rodziny ibisów (Threskiornithidae), zamieszkujący klifowe brzegi i wyżyny Afryki Południowej (RPA, Lesotho i Eswatini[2]). Obecnie gatunek ten jest narażony na wyginięcie[3], został objęty programem intensywnej ochrony[5]. Jest to gatunek monotypowy[2][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd zewnętrzny
- Całkowicie naga, jasna skóra na głowie (od czego wzięła się nazwa gatunkowa) z czerwoną plamą na wierzchu, czerwonym dziobem i obwódką oka. Upierzenie reszty ciała czarne z granatowym połyskiem, na środku skrzydła ciemnobrązowo-fioletowa plama. Nogi podobnie jak dziób – czerwone. Dymorfizm płciowy nie jest widoczny.
- Rozmiary
- długość ciała ok. 80 cm.
- Masa ciała
- ok. 1,3 kg.
Środowisko
[edytuj | edytuj kod]Zamieszkuje tereny stepowe i półpustynne z niedostępnymi skałami i klifami, na których się gnieździ. Preferuje obszary położone na wysokości 1200–1850 m n.p.m.
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Chrząszcze, gąsienice, szarańczaki i inne bezkręgowce, a także drobne ssaki, jaszczurki czy ptaki – często w formie znalezionej padliny.
Lęgi
[edytuj | edytuj kod]
- Okres lęgów
- Rozpoczyna się na przełomie sierpnia i września.
- Gniazdo
- Buduje na półkach skalnych, często w pobliżu wodospadów[7].
- Jaja
- 2–3
- Wysiadywanie
- 21 dni
- Pisklęta
- Zdolne do lotu po ok. dwóch miesiącach.
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje ibisa łysego za gatunek narażony (VU, Vulnerable) nieprzerwanie od 1994 roku[3]. W 2015 roku szacowano liczebność światowej populacji na 3300–4000 dorosłych osobników. BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za spadkowy ze względu na utratę i degradację siedlisk[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Geronticus calvus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Matheu, E., del Hoyo, J., Garcia, E.F.J. & Boesman, P.: Southern Bald Ibis (Geronticus calvus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ a b c d Geronticus calvus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Threskiornithidae Poche, 1904 - ibisy - Ibises (Wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-09].
- ↑ K. W. Lowe: Czaple i pokrewne (w:) Encyklopedia. Zwierzęta. Warszawa: Elipsa, 1999, s. 288. ISBN 83-85152-34-2.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
- ↑ K. W. Lowe: Czaple i pokrewne (w:) Encyklopedia. Zwierzęta. Warszawa: Elipsa, 1999, s. 290. ISBN 83-85152-34-2.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagranie głosu i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).