Formacja Morrison

Morrison – formacja skalna rozciągająca się na zachodzie Ameryki Północnej od Kanady na północy po Arizonę, Nowy Meksyk i Teksas w Stanach Zjednoczonych na południu i od Idaho na zachodzie do Nebraski na wschodzie na powierzchni około 1,5 mln km². Nazwa pochodzi od miasta Morrison w stanie Kolorado, w pobliżu którego w 1877 po raz pierwszy znaleziono skamieniałości pochodzące z warstw tej formacji. Wiek formacji Morrison jest datowany na późną jurę (kimeryd-tyton), 155–148 mln lat temu. Reprezentuje ona osady słodkowodne, tworzące się na nizinie pozostałej po wycofaniu się płytkiego morza epikontynentalnego, zwanego Morzem Sundance. Na terenie stanów Kolorado, Nowy Meksyk i Utah znajdują się duże złoża uranu.

Klimat w okresie późnej jury

Na terenie dzisiejszej Montany klimat był wilgotny, liczne były bagna, moczary i mokradła, na co wskazuje tworzenie się tam pokładów węgla. W kierunku współczesnego stanu Kolorado ciągnęły się równiny zalewowe wielkich meandrujących rzek oraz okresowe jeziora. W tej okolicy skamieniałości występują najliczniej, gdyż w trakcie pory deszczowej woda zalewała niżej położone tereny. Na zachodzie, w Utah i Arizonie znajdowały się tereny wyżynne porośnięte lasami sekwojowymi. Od południa formacja Morrison była prawdopodobnie ograniczona pustynią, na co wskazują znacznie suchsze niż na północy warunki.

Stanowiska

Bone Cabin (Wyoming)
Cleveland-Lloyd Quarry (Utah)
Como Bluff (Wyoming)
Dinosaur National Monument (Utah)
Hanksville-Burpee Quarry (Utah)
Dry Mesa Quarry (Kolorado)
Fruita Paleontological Resource Area (Kolorado)

Skamieniałości

Przykłady rodzajów zwierząt, których skamieniałości odnaleziono w formacji Morrison:

Ryby

Płazy

Zauropsydy

Żółwie

Sfenodonty

Łuskonośne

Choristodera

Cteniogenys

Krokodylomorfy

Pterozaury

Teropody

Zauropody

Dinozaury ptasiomiedniczne

Ssaki

Trykonodonty

Wieloguzkowce

Inne

Przypisy

↑ Scott Hartman, Mickey Mortimer, William R. Wahl, Dean R. Lomax, Jessica Lippincott i David M. Lovelace. A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight. „PeerJ”. 7: e7247, 2019. DOI: 10.7717/peerj.7247. PMID: 31333906. PMCID: PMC6626525. (ang.).

Bibliografia

Czas tytanów. W: Tim Haines: Wędrówki z dinozaurami. Warszawa: MUZA SA, 2000, s. 108. ISBN 83-7200-579-6.

[Hesperornithoides-1] Scott Hartman, Mickey Mortimer, William R. Wahl, Dean R. Lomax, Jessica Lippincott i David M. Lovelace. A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight. „PeerJ”. 7: e7247, 2019. DOI: 10.7717/peerj.7247. PMID: 31333906. PMCID: PMC6626525. (ang.).

[1]