Glenn Ford
Glenn Ford (1955) | |
Imię i nazwisko |
Gwyllyn Samuel Newton Ford |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1 maja 1916 |
Data i miejsce śmierci |
30 sierpnia 2006 |
Zawód | |
Lata aktywności |
1937–1991 |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Glenn Ford, właśc. Gwyllyn Samuel Newton Ford (ur. 1 maja 1916 w Quebecu w prowincji Quebec, zm. 30 sierpnia 2006 w Los Angeles)[1] – amerykański aktor filmowy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Kariera filmowa
[edytuj | edytuj kod]Syn Hannah Wood Mitchell i Newtona Forda (konduktora tramwajowego). W wieku 8 lat wraz z rodzicami wyjechał do Stanów Zjednoczonych i osiedlił w Santa Monica. Po ukończeniu studiów zaczął pracować w niedużym zespole teatralnym. Ponieważ jego ojciec uważał, że niepewny zawód aktora może być wyłącznie jego dodatkowym zajęciem, Glenn aż do czasu, kiedy zyskał sławę, był wziętym budowlańcem, zakładającym w Santa Monica domowe instalacje kanalizacyjne, grzewcze, remontującego dachy itp.
W 1939 zaangażowała go Columbia Pictures, przyjął wtedy amerykańskie obywatelstwo i pseudonim, który pochodził od nazwy rodzinnej miejscowości jego ojca – Glenford (Alberta, Kanada). Swoją pierwszą poważną rolę kinową zagrał jeszcze w tym samym roku w Heaven with a Barbed Wire Fence. Jednak na rolę, która okazała się przełomową w jego karierze musiał poczekać aż do zakończenia II wojny światowej i film Gilda z 1946, w którym wystąpił obok Rity Hayworth. Szczyt jego kariery aktorskiej przypadł na lata 50., kiedy to był jednym z najpopularniejszych aktorów Hollywood i kreował swoje najciekawsze role. Grywał regularnie w filmach aż do lat 90. XX w., pojawiając się również na szklanym ekranie w filmach przypominanych przez stacje telewizyjne lub w zupełnie nowych produkcjach telewizyjnych. Od 1971 prowadził w CBS swój własny program pt. The Glenn Ford Show. Za namową szefa stacji Freda Silvermana zagrał w serialu kryminalnym Cade's County (1971–1972) i The Family Holvak (1975–1976). W 1991 przyjął propozycję udziału w serialu African Skies, jednak nagła choroba, wymagająca długotrwałego leczenia uniemożliwiła występ. Wcześniej wystąpił w swoim ostatnim filmie - Nerwy ze stali. Na plan filmowy już nie powrócił, wyniszczony serią kilku niedużych wylewów krwi do mózgu. Zmarł w swoim domu w Beverly Hills w 4 miesiące po swych 90. urodzinach. Jest pochowany na cmentarzu Woodlawn w Santa Monica.
Wystąpił w 109 filmach. Mimo że grywał przeważnie w westernach i filmach wojennych, głównie twardych i bezkompromisowych facetów (choć sympatycznych), jego niewątpliwy talent aktorski pozwolił mu nie zostać zaszufladkowanym. Doskonale odnajdywał się zarówno w komediach jak i dramatach, wymagających kreowania ról o skomplikowanym podłożu psychologicznym. W anglojęzycznej wersji Wikipedii można natrafić na informację, że ostatnim filmem w którym Glenn Ford pokazał się kinowej publiczności jest Superman: Powrót z 2006, w którym jego oblicze wyeksponowane zostało na rodzinnej fotografii Supermana w jednej ze scen.
Służba wojskowa
[edytuj | edytuj kod]W 1942 zgłosił się na ochotnika do wojska i rozpoczął służbę w Korpusie Rezerwy Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych (USMCR). Rok później został przeniesiony do służby czynnej w bazie korpusu marines w San Diego. Po specjalistycznym przeszkoleniu w Quantico (Wirginia) został awansowany do stopnia sierżanta i otrzymał przydział do sekcji radiowej biura public relations batalionu. Czynną służbę wojskową zakończył w grudniu 1944. W 1958, już jako uznany aktor wstąpił do rezerwy US Navy i w stopniu komandora podporucznika pełnił funkcję oficera public relations tej formacji. Przez kolejne lata promował służbę w US Navy w licznych występach radiowych i telewizyjnych, uzyskując kolejno stopień komandora porucznika (1963) i komandora (1968). W 1967 wraz z ekipą filmu szkoleniowego Global Marine udał się do Wietnamu. Przez pewien okres wraz z filmowcami był w delcie Mekongu – obszarze walk oddziałów amerykańskich z partyzantami Wietkongu. Służbę w oddziałach rezerwowych US Navy zakończył w 1970 w stopniu komandora i z odznaczeniami[2]: Commendation Medal, American Campaign Medal, Asiatic-Pacific Campaign Medal, World War II Victory Medal, Rifle Marksman Badge i US Marine Corps Reserve Medal.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Glenn Ford był czterokrotnie żonaty:
- z Eleanorą Powell w latach 1943-1959, rozwód; syn Peter (ur. 1945)
- z Kathryn Hays w latach 1966-1969, rozwód
- z Cynthią Hayward w latach 1977–1984, rozwód
- z Jeanne Baus w latach 1993−1994, rozwód
Przez długi czas był zwolennikiem Partii Demokratycznej, jednak w wyborach w 1980 i 1984 poparł kandydata republikanów, Ronalda Reagana.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Kobieta jest zagadką (1940) jako Pierre Morestan
- Dwaj straceńcy (1943) jako Cheyenne Rogers
- Skradzione życie (1946) jako Bill Emerson
- Gilda (1946) jako Johnny Farrell
- Człowiek z Colorado (1947) jako płk. Owen Devereaux
- Miłość Carmen (1948) jako Don José Lizarabengoa
- Przygoda na Trynidadzie (1952) jako Steve Emery
- Bannion (1953) jako Dave Bannion
- Człowiek z Alamo (1953) jako John Stroud
- Bestia ludzka (1954) jako Jeff Warren
- Przerwana melodia (1955) jako dr Thomas „Tom” King
- Szkolna dżungla (1955) jako Richard Dadier
- Najszybszy strzelec (1956) jako George Kelby Jr./George Temple
- Okup (1956) jako David „Dave” Stannard
- Herbaciarnia „Pod Księżycem” (1956) jako kpt. Fisby
- Ranczo w dolinie (1956) jako Jubal Troop
- 15:10 do Yumy (1957) jako Ben Wade
- Kowboj (1958) jako Tom Reese
- Jeden przeciw wszystkim (1958) jako Jason Sweet
- Torpeda poszła! (1958) jako kmdr. ppor. Barney Doyle
- Cimarron (1960) jako Yancey Cravat
- Arystokracja podziemi (1961) jako Dave „Dude” Conway
- Czterech jeźdźców Apokalipsy (1962) jako Julio Desnoyers
- Próba terroru (1962) jako John „Rip” Ripley
- Tata w zalotach (1963) jako Tom Corbett
- Ukochane serce (1964) jako Harry Mork
- Szalony koń (1965) jako Ben Jones
- Czy Paryż płonie? (1966) jako gen. Omar Bradley
- Czas zabijania (1967) jako mjr. Tom Wolcott
- Rewolwer (1968) jako Lorn Warfield
- Bitwa o Midway (1976) jako kadm. Raymond Spruance
- Superman (1978) jako Jonathan Kent
- Goście (1979) jako detektyw Jake Durham
- Wirus (1980) jako prezydent Richardson
- Upiorne urodziny (1981) jako dr David Faraday
- Casablanca Express (1989) jako gen. Williams
- Szeryf z Randado (1989) jako szeryf John Danaher
- Nerwy ze stali (1991) jako kpt. Gavin
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Glob
- Najlepszy aktor w filmie komediowym: lub musicalu: 1961 Arystokracja podziemi
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Find A Grave - Glenn Ford (pol.) [dostęp 2011-10-14]
- ↑ derkeiler.com - 'Tis of Thee... Cpt Gwyllyn S. N. „Glenn” Ford (pol.) [dostęp 2011-10-14]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992. ISBN 83-85195-83-1.
- Richard Severo: Glenn Ford, Leading Man in Films and TV, Dies at 90. [w:] The New York Times [on-line]. 2006-08-31. [dostęp 2010-12-18]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Glenn Ford w bazie IMDb (ang.)
- Glenn Ford w bazie Filmweb
- Glenn Ford w bazie Notable Names Database (ang.)
- Glenn Ford − Performer and Patriot
- Glenn Ford List of Honours and Awards Military/International Honours. glennfordonline.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-06-19)].
- Strona internetowa Petera Forda poświęcona jego ojcu
- Amerykańscy aktorzy filmowi
- Amerykańscy aktorzy telewizyjni
- Amerykańscy weterani wojny wietnamskiej
- Laureaci Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu
- Ludzie urodzeni w Quebecu (miasto)
- Kawalerowie Legii Honorowej
- Odznaczeni Medalem Pochwalnym (USA)
- Pochowani w Kalifornii
- Uczestnicy II wojny światowej
- Urodzeni w 1916
- Zmarli w 2006