George Anson (admirał) – Wikipedia, wolna encyklopedia

George Anson

Data urodzenia

23 kwietnia 1697

Data śmierci

1762

Zawód, zajęcie

admirał

Narodowość

angielska

Multimedia w Wikimedia Commons

George Anson, pierwszy Baron Anson (ur. 23 kwietnia 1697, zm. 1762) – angielski admirał, baron.

W latach 1740–1744 dowodził eskadrą czterech galeonów, korwety i trzech pinas. Grupa ta miała atakować hiszpańskie okręty w pobliżu wybrzeża Ameryki Południowej oraz zdobyć Przesmyk Panamski. Od strony Morza Karaibskiego na przesmyk miał uderzyć admirał Edward Vernon. Okręty Ansona nie dopłynęły do celu. Dwa galeony i pinasa zatonęły w pobliżu przylądka Horn, zaś kolejna pinasa u wybrzeży Chile. Za ocalałymi galeonami w pościg wyruszyła cała hiszpańska eskadra. Okręt flagowy Centurion został skierowany ku wyspom Juan Fernandez. Tam też dopłynęły pozostałe okręty. 19 września 1741 roku Anson rozpoczął działania zaczepne, zdobywając kilka pryzów, a 19 listopada zdobył i ograbił założone przez Francisca Pizarra miasto Paita. 3 grudnia zawitał na wyspę Coriba u wybrzeży Panamy. Bez wsparcia admirała Vernona, który poniósł klęską w bitwie o Cartagena de Indias, nie mógł zrealizować pierwotnego planu, dlatego też postanowił zdobyć hiszpański galeon z floty manilskiej. Po wielomiesięcznym oczekiwaniu na galeon, w maju 1742 roku Anson popłynął na Filipiny, by tam czekać na hiszpański okręt. W sierpniu 15 dnia wziął na pokład załogę z tonącego Gloucestera. Dopłynąwszy do Wysp Mariańskich 20 czerwca okręt admirała zdobył 36 działowy hiszpański galeon Nostra Signora de Covadonga wraz z ładunkiem srebra o wartości 400.000 ówczesnych funtów. 14 lipca jako pierwszy angielski okręt George Anson zawinął do Kantonu, gdzie podczas postoju załoga statku uratowała miasto podczas pożaru.

W 1751 roku George Anson otrzymał awans na Pierwszego Lorda Admiralicji. Za swojej służby Anson przyczynił się do zreformowania marynarki brytyjskiej, wprowadził jednolite mundury, nową klasyfikację okrętów, nowy regulamin służby okrętowej oraz zorganizował stały korpus piechoty morskiej.

Przebieg swojej służby opisał w pamiętnikach. W 1962 roku z języka angielskiego pamiętniki Ryszarda Waltera, kapelana Centuriona, przetłumaczył Marian L. Pisarek i zostały wydane pod tytułem Wyprawa Lorda Ansona

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Oryginał: Walter Ryszard Anson's Voyage Round the World, przekład na język polski: Pisarek Marian L. Wyprawa Lorda Ansona dookoła świata 1740-1744, wyd. WP, Gdańsk 1962
Marian Mickiewicz, Witold Mickiewicz: Słownik odkrywców i zdobywców. Poznań: Atena, 1996. ISBN 83-85414-29-0. OCLC 749318882.

Admiralicja brytyjska

Lordowie Wysocy Admirałowie 1413–1628	Thomas Beaufort, książę Exeter (1413–1426) Jan Lancaster (1426–1435) John Holland, 2. książę Exeter (1435–1447) William de la Pole, 1. książę Suffolk (1447–1450) Henry Holland, 3. książę Exeter (1450–1461) William Neville, 1. hrabia Kentu 1462 Ryszard III York (1462–1470) Richard Neville (1470–1471) Ryszard III York (1471–1483) John Howard, 1. książę Norfolk (1483–1485) John de Vere (1485–1513) Edward Howard 1513 Thomas Howard (1513–1525) Henryk FitzRoy (1525–1536) William Fitzwilliam, 1. hrabia Southampton (1536–1540) John Russell (1540–1542) Edward Seymour (1542–1543) John Dudley (1543–1547) Tomasz Seymour (1547–1549) John Dudley (1549–1550) Edward Clinton, 1. hrabia Lincoln (1550–1554) William Howard, 1. baron Howard of Effingham (1554–1558) Edward Clinton, 1. hrabia Lincoln (1558–1585) Charles Howard (1585–1619) George Villiers (1619–1628)
Lordowie Wysocy Admirałowie i Pierwsi Lordowie Admiralicji 1628–1709	Richard Weston, 1. hrabia Portland (1628–1635) Robert Bertie, 1. hrabia Lindsey (1635–1636) William Juxon (1636–1638) Algernon Percy, 10. hrabia Northumberland (1638–1643) Francis Cottington, 1. baron Cottington (1643–1646) Jakub II Stuart (1660–1673) Karol II Stuart 1673 Rupert Reński (1673–1679) Henry Capell, 1. baron Capell (1679–1681) Daniel Finch (1681–1684) Karol II Stuart (1684–1685) Jakub II Stuart (1685–1688) Wilhelm III Orański (1688–1689) Arthur Herbert, 1. hrabia Torrington (1689–1690) Thomas Herbert (1690–1692) Charles Cornwallis, 3. baron Cornwallis of Eye (1692–1693) Anthony Carey, 5. wicehrabia Falkland (1693–1694) Edward Russell (1694–1699) John Egerton (1699–1701) Thomas Herbert (1701–1702) Jerzy Duński (1702–1708) Anna Stuart 1708 Thomas Herbert (1708–1709)
Pierwsi Lordowie Admiralicji od 1709	Edward Russell (1709–1710) John Leake (1710–1712) Thomas Wentworth (1712–1714) Edward Russell (1714–1717) James Berkeley (1717–1727) George Byng, 1. wicehrabia Torrington (1727–1733) Charles Wager (1733–1742) Daniel Finch (1742–1744) John Russell (1744–1748) John Montagu (1748–1751) George Anson (1751–1756) Richard Grenville-Temple, 2. hrabia Temple (1756–1757) Daniel Finch 1757 George Anson (1757–1762) George Montagu-Dunk 1762 George Grenville 1763 John Montagu 1763 John Perceval (1763–1766) Charles Saunders 1766 Edward Hawke (1766–1771) John Montagu (1771–1782) Augustus Keppel (1782–1783) Richard Howe 1783 Augustus Keppel 1783 Richard Howe (1783–1788) John Pitt (1788–1794) George Spencer (1794–1801) John Jervis (1801–1804) Henry Dundas (1804–1805) Charles Middleton (1805–1806) Charles Grey 1806 Thomas Grenville (1806–1807) Henry Phipps (1807–1810) Charles Philip Yorke (1810–1812) Robert Dundas (1812–1827) Wilhelm IV Hanowerski (1827–1828) Robert Dundas (1828–1830) James Graham (1830–1834) George Eden 1834 Thomas de Grey (1834–1835) George Eden 1835 Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound (1835–1841) Thomas Hamilton (1841–1846) Edward Law 1846 George Eden (1846–1849) Francis Baring (1849–1852) Algernon Percy 1852 James Graham (1852–1855) Charles Wood (1855–1858) John Pakington (1858–1859) Edward Seymour (1859–1866) John Pakington (1866–1867) Henry Lowry-Corry (1867–1868) Hugh Childers (1868–1871) George Goschen (1871–1874) George Ward Hunt (1874–1877) William Henry Smith (1877–1880) Thomas Baring (1880–1885) George Hamilton (1885–1886) George Robinson 1886 George Hamilton (1886–1892) John Spencer (1892–1895) George Goschen (1895–1900) William Palmer (1900–1905) Frederick Campbell 1905 Edward Marjoribanks (1905–1908) Reginald McKenna (1908–1911) Winston Churchill (1911–1915) Arthur Balfour (1915–1916) Edward Carson (1916–1917) Eric Geddes (1917–1919) Walter Long (1919–1921) Arthur Lee (1921–1922) Leo Amery (1922–1924) Frederic Thesiger 1924 William Bridgeman (1924–1929) Albert Alexander (1929–1931) Austen Chamberlain 1931 Bolton Eyres-Monsell (1931–1936) Samuel Hoare (1936–1937) Duff Cooper (1937–1938) James Stanhope (1938–1939) Winston Churchill (1939–1940) Albert Alexander (1940–1945) Brendan Bracken 1945 Albert Alexander (1945–1946) George Hall (1946–1951) Frank Pakenham 1951 James Thomas, 1. wicehrabia Cilcennan (1951–1956) Quintin Hogg (1956–1957) George Douglas-Hamilton (1957–1959) Peter Carington (1959–1963) George Jellicoe (1963–1964) Elżbieta II (1964–2011) Filip (2011–2021)
Admirałowie Floty 1795-1827	Richard Howe (1795–1799) Peter Parker (1799–1811) Wilhelm IV Hanowerski (1811–1827)
Pierwsi Lordowie Morscy od 1828	George Cockburn (1828–1830) Thomas Hardy (1830–1834) George Dundas 1834 Charles Adam 1834 George Cockburn (1834–1835) Charles Adam (1835–1841) George Cockburn (1841–1846) William Parker 1846 Charles Adam (1846–1847) James Dundas (1847–1852) Maurice Berkeley 1852 Hyde Parker (1852–1854) Maurice Berkeley (1854–1857) Richard Saunders Dundas (1857–1858) William Martin (1858–1859) Richard Saunders Dundas (1859–1861) Frederick Grey (1861–1866) Alexander Milne (1866–1868) Sydney Dacres (1868–1872) Alexander Milne (1872–1876) Hastings Yelverston (1876–1877) George Wellesley (1877–1879) Astley Cooper-Key (1879–1885) Arthur Hood, 1. baron Hood of Avalon (1885–1886) John Hay 1886 Arthur Hood, 1. baron Hood of Avalon (1886–1889) Vesey Hamilton (1889–1891) Anthony Hoskins (1891–1893) Frederick Richards (1893–1899) Walter Kerr (1899–1904) John Arbuthnot Fisher (1904–1910) Arthur Wilson (1910–1911) Francis Bridgeman (1911–1912) Louis Mountbatten (1912–1914) John Arbuthnot Fisher (1914–1915) Henry Jackson (1915–1916) John Jellicoe, 1. hrabia Jellicoe (1916–1917) Rosslyn Erskine-Wemyss, 1. baron Wester Wemyss(inne języki) (1917–1919) David Beatty, 1. hrabia Beatty (1919–1927) Charles Madden (1927–1930) Frederick Field (1930–1933) Ernle Chatfield (1933–1938) Roger Backhouse (1938–1939) Dudley Pound (1939–1943) Andrew Cunningham (1943–1946) John Henry Dacres Cunningham (1946–1948) Bruce Fraser (1948–1951) Rhoderick McGrigor (1951–1955) Louis Mountbatten (1955–1959) Charles Lambe (1959–1960) Caspar John (1960–1963) David Luce (1963–1966) Varyl Begg (1966–1968) Michael Lefanu (1968–1970) Peter Hill-Norton, 1. baron Hill-Norton (1970–1971) Michael Pollock (1971–1974) Edward Ashmore (1974–1977) Terence Lewin, 1. baron Lewin (1977–1979) Henry Leach (1979–1982) John Fieldhouse, baron Fieldhouse (1982–1985) William Staveley (1985–1989) Julian Oswald (1989–1993) Benjamin Bathurst (1993–1995) Jock Slater (1995–1998) Michael Boyce (1998–2001) Nigel Essenhigh (2001–2002) Alan West (2002–2006) Jonathon Band (2006–2009) Mark Stanhope (2009–2013) George Zambellas (2013–2016) Philip Jones (od 2016)