Galina Bałaszowa

Galina Andrejewna Bałaszowa
Галина Андреевна Балашова
Data i miejsce urodzenia	4 grudnia 1931 ; Kołomna, ZSRR
Zawód, zajęcie	architektka, projektantka wnętrz radzieckich i rosyjskich statków kosmicznych
	Strona internetowa

Galina Andrejewna Bałaszowa (ros. Галина Андреевна Балашова, ur. 4 grudnia 1931 w Kołomnie – radziecka architektka, pracownica OKB-1, projektantka wnętrz radzieckich i rosyjskich statków kosmicznych^[1].

Kariera

Bałaszowa ukończyła Moskiewski Instytut Architektury (ros. Московский архитектурный институт) w 1955 roku i podjęła pracę w mieście Kujbyszew (dziś Samara)^[1]. Pracowała tam przy usuwaniu dekoracji z projektów z okresu stalinowskiego, które uznano za zbyt dekadenckie^[2]^[3].

Po ślubie w 1957 roku przeprowadziła się znów w pobliże Moskwy do dzisiejszego Korolowa, gdzie mieszka do dziś. Podjęła pracę w OKB-1, jej pierwszymi zadaniami były m.in. projekty domów dla pracowników biura^[4]. W 1963 roku poproszono ją o wykonanie koncepcji wnętrz do projektowanego statku kosmicznego Sojuz, Siergiej Korolow główny konstruktor radzieckiego programu kosmicznego zaakceptował jej propozycje i skierował do pracy przy projektowaniu statku kosmicznego^[4]^[3]. Od 1964 pracowała przy projekcie radzieckiego księżycowego pojazdu orbitalnego^[5].

W czasie swojej pracy na potrzeby m.in. programów Sojuz, Salut i stacji kosmicznej Mir] Bałaszowa wykonywała koncepcyjne akwarele wnętrz, paneli sterowania i wyposażenia czy analizy ergonomiczne i projekty poszczególnych elementów wyposażenia, a także projektowała emblematy misji i pamiątkowe przypinki, typografię i znaczki pocztowe towarzyszące misjom kosmicznym^[2]. Była także konsultantką w programie Buran^[4]. Przez wiele lat nie doczekała się uznania za swój wkład w radziecki program kosmiczny, czego przykładem może być przejęcie przez rząd radziecki w 1973 roku praw do projektu przypinki, późniejszego emblematu misji Sojuz-Apollo bez uwzględnienia autorstwa Bałaszowej^[6]. Nie była ona również oficjalnie zatrudniona jako architekt, a jedynie jako inżynier, sama była wtedy zadowolona ze swojej nieformalnej pozycji^[3].

Ponieważ nie istniał specjalny departament architektury czy archiwum, które mogłoby przechować projekty architektoniczne związanie z radzieckim programem kosmicznym, pozwolono Bałaszowej zabrać rysunki do domu^[2]. Pozostawały one ściśle tajne do 1991 roku, kiedy to Bałaszowa przeszła na emeryturę^[4]. Po przejściu na emeryturę wróciła do malowania akwarel^[5], część sprzedała aby dorobić do emerytury^[3].

Głównym celem projektów Bałaszowej było harmonijne ukształtowanie przestrzeni, którą użytkować mieli kosmonauci. Zależało jej na uczynieniu wnętrz bardziej przytulnymi aby poprawić komfort ich użytkowania. Jedną z wprowadzonych przez nią zasad było zachowanie konwencji podłogi i sufitu we wnętrzu statku, przy pomocy zastosowania odpowiednich kolorów, ciemniejszych na "podłodze" i jaśniejszych na "suficie" wnętrza^[2]. W projekcie radzieckiego księżycowego pojazdu orbitalnego jednak zaproponowała przestrzeń pozbawioną orientacji^[5].

Kilka jej akwarel poleciało w kosmos na pokładzie statków kosmicznych Sojuz, jako dekoracje wnętrza, były to krajobrazy, akwarele te uległy zniszczeniu podczas powrotów kapsuł na ziemię^[2], ponieważ znajdowały się w module orbitalnym^[3]. Zwyczaj zabierania obrazów w na pokład statków kosmicznych i stacji orbitalnych przyjął się wśród kosmonautów^[3].

Publikacje i wystawy

W 2015 ukazał się monograficzny album o twórczości Bałaszowej pt.: Galina Balashova: Architect of the Soviet Space Programme. Autorem albumu jest architekt Philipp Meuser^[2]. Także w 2015 roku miała miejsce wystawa pod tym samym tytułem w Niemieckim Muzeum Architektury (niem. Deutsches Architekturmuseum) we Frankfurcie nad Menem^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b Eugene Dorr: The Artists. [w:] Space Mission Patches [on-line]. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Edwin Heathcote: Galina Balashova. iconeye - Website Designed by Media 10 Ltd, 2015-10-28. [dostęp 2017-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-07)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Михаил Кузовенков: Галина Балашова. Космический архитектор. Россия, 2016. [dostęp 2017-01-12]. (ros.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e “Galina Balashova: Architect of the Soviet Space Programme” at DAM Frankfurt. BigMat International Architecture Agenda, 2015-09-05. [dostęp 2017-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Andrey Kaftanov: Galina Balashova’s work – first steps into space architecture. space-architect.com. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
↑ DJ Pangburn: The Soviet Architect Who Drafted the Space Race. [w:] Motherboard [on-line]. Vice Media LLC, 2015-08-18. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Film dokumentalny o Galinie Bałaszowej (ros. Галина Балашова. Космический архитектор) (ros.)
Strona internetowa o Galinie Bałaszowej i jej pracy. (ros., podstrony także ang.)

[patches-1] Eugene Dorr: The Artists. [w:] Space Mission Patches [on-line]. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).

[icon-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Edwin Heathcote: Galina Balashova. iconeye - Website Designed by Media 10 Ltd, 2015-10-28. [dostęp 2017-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-07)]. (ang.).

[film2016-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Михаил Кузовенков: Галина Балашова. Космический архитектор. Россия, 2016. [dostęp 2017-01-12]. (ros.).

[DAM2015-4] “Galina Balashova: Architect of the Soviet Space Programme” at DAM Frankfurt. BigMat International Architecture Agenda, 2015-09-05. [dostęp 2017-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)]. (ang.).

[BIO_official-5] Andrey Kaftanov: Galina Balashova’s work – first steps into space architecture. space-architect.com. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).

[MB2015-6] DJ Pangburn: The Soviet Architect Who Drafted the Space Race. [w:] Motherboard [on-line]. Vice Media LLC, 2015-08-18. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]