Birkebeinerrennet (norw.Wyścig Birkebeiner) – długodystansowy bieg narciarski, rozgrywany w drugiej połowie marca w południowej Norwegii. Jest to największy norweski maraton i zarazem jeden z najstarszych z obecne rozgrywanych. Starszy jest jedynie szwedzkiVasaloppet. Trasa biegu liczy 54 km i prowadzi z miejscowości Rena w okręgu Hedmark do Lillehammer w okręgu Oppland. Bieg rozgrywany jest techniką klasyczną, suma podbiegów na trasie wynosi około 1000 m. Bieg ten należy do cyklu Worldloppet i jest to jedyny bieg w tym cyklu, w którym uczestnicy muszą pokonać z plecakiem, który waży minimum 3,5 kg.
Granica wieku uczestników w biegu głównego wynosi 16 lat[1]. W związku z rosnącą liczbą startujących w 2011 r. ustalono limit uczestników na 16 tysięcy[2]. Birkebeinerrennet jest jednym z trzech wyścigów rozgrywaneym pod szyldem Birkebeiner. Pozostałe dwa to Birkebeinerrittet (kolarstwo górskie) oraz Birkebeinerløpet (bieg przełajowy).
Birkebeinerrennet jest rozgrywany od 1932 r. na pamiątkę wyprawy lojalistów ze stronnictwa Birkebeiner, mającej na celu uratowanie małoletniego pretendenta do tronu Norwegii Håkona Håkonssona w 1206 r. Stąd wymóg nakazujący noszenie plecaka o wadze 3,5 kg – ma on symbolizować wagę niespełna dwuletniego dziecka.
Najwięcej zwycięstw wśród mężczyzn odniósł Norweg Erling Jevne, który zwyciężał siedmiokrotnie w latach: 1994, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000 i 2001. Wśród kobiet najczęściej zwyciężała jego rodaczka Anita Moen, która cztery razy była pierwsza, w latach: 1998, 1999, 2000 i 2001. Rekord trasy wśród mężczyzn należy do CzechaStanislava Řezáča, który pokonał trasę w 2008 r. w czasie 2.24.33 h. W tym samym roku najlepszy czas wśród kobiet uzyskała Hilde Gjermundshaug Pedersen, która ukończyła bieg w czasie 2.52.04 h. W 2002 r. Birkebeinerrennet został wyjątkowo włączony do Pucharu Świata w biegach narciarskich. Wśród mężczyzn zwyciężył Thomas Alsgaard z Norwegii z czasem 2:24:08.7 h, a wśród kobiet Anita Moen z czasem 2:43:39.1 h. Uzyskane przez nich czasy były lepsze od oficjalnych rekordów trasy, jednakże w 2002 roku uczestnicy wyjątkowo biegli bez ważącego 3,5 kg plecaka.
W około osiemdziesięcioletniej historii tego maratonu tylko raz postanowiono go odwołać. W 2007 r. postanowiono odwołać wyścig z powodu bardzo silnego wiatru osiągającego do 90 km/h. Jednakże zanim podjęto tę decyzję wyścig trwał już od godziny i blisko ¼ uczestników była już na trasie. Dyrekcja zawodów próbowała zawrócić już biegnących uczestników na start, mimo to 55 uczestników dobiegło do mety w Lillehammer[3].
