Bitwa pod Arausio
najazd Cymbrów i Teutonów | |||
Migracja Cymbrów i Teutonów | |||
Czas | |||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Przyczyna |
próba powstrzymania inwazji Cymbrów i Teutonów przez Rzymian | ||
Wynik |
zwycięstwo Cymbrów i Teutonów | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Francji | |||
44°08′00″N 4°48′00″E/44,133333 4,800000 |
Bitwa pod Arausio lub Arauzjoną[1] – starcie zbrojne, które miało miejsce 6 października 105 p.n.e. w rejonie miasta Arausio (obecnie Orange) w Galii Narbońskiej i rzeki Rodan. Jedna z najdotkliwszych porażek armii rzymskiej w historii.
Naprzeciw sił germańskich plemion Cymbrów i Teutonów stanęły dwie rzymskie armie pod dowództwem konsula Gnejusza Maliusza Maksymusa i prokonsula Kwintusa Serwiliusza Cepiona.
Cymbrowie i Teutonowie pod przywództwem króla Bojoryksa (łac. Boiorix) w trakcie swojej wędrówki wzdłuż Renu dotarli w październiku 105 r. p.n.e. do Arausio. W tym miejscu napotkali dwie rzymskie armie konsularne. Dokładny przebieg bitwy nie jest znany, wiadomo jedynie, że Cepion nie chciał oddać dowództwa w ręce Maksymusa, uważając go za obywatela niższego stanu. Nieporozumienia doprowadziły do sytuacji, w której dwie rzymskie armie ruszyły przeciw Germanom nie współpracując ze sobą.
Według opisu Waleriusza Antiasa, z którego korzystał Liwiusz, około 80 000 legionistów i 40 000 osłaniających tabor auxiliaries poniosło dotkliwą klęskę. Wśród poległych znaleźli się dwaj synowie Maksymusa[2]. Udało się zbiec zaledwie 10 legionistom, którzy później poinformowali o klęsce. Wśród nich był prokonsul Cepion. Antias znany jest jednak ze swoich przesadnych opisów, dlatego straty Rzymian należy uznać za dużo mniejsze. Brak danych na temat strat wśród Cymbrów i Teutonów. Przyczyn klęski upatruje się w nieudolności konsulów, braku współdziałania ich armii oraz wielkiej liczbie barbarzyńców (ok. 200 tysięcy). Po powrocie do Rzymu obaj dowódcy zostali skazani na wygnanie[2].
Na szczęście dla pokonanych, barbarzyńcy nie podjęli marszu w kierunku Rzymu. Oba plemiona rozdzieliły się w dalszej wędrówce. Cymbrowie pomaszerowali do Hiszpanii, natomiast Teutonowie ruszyli do Galii.
Niepowodzenia, jakich doznali Rzymianie w pierwszych latach walk z Germanami i przesadzone częstokroć informacje o rozmiarach porażek oraz okrucieństwie barbarzyńców, wywołały w Rzymie obawy przed inwazją. Przyspieszyło to reformę armii rzymskiej przeprowadzoną przez Mariusza w roku 104 p.n.e., która wydatnie zwiększyła wartość bojową legionów, oraz doprowadziła do wyboru go na konsula. W ciągu następnych trzech lat Mariusz na czele swej armii w bitwach pod Aquae Sextiae i Vercellae całkowicie zniszczył germańskich Cymbrów i Teutonów.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Max Cary, Howard Hayes Scullard: Dzieje Rzymu: Od najdawniejszych czasów do Konstantyna. Tłum. Jerzy Schwakopf. T. 1. Warszawa: PIW, 1992, s. 422-423. ISBN 83-06-01859-1.
- Aleksander Krawczuk: Kronika starożytnego Rzymu. Warszawa: Iskry, 1986, s. 139. ISBN 83-207-1432-X.