Airbus A320neo
Airbus A320neo | |
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Typ |
pasażerski |
Załoga |
2 osoby |
Historia | |
Data oblotu | |
Lata produkcji |
od 2014 |
Liczba egz. |
3228 (luty 2024) |
Liczba wypadków • w tym katastrof |
1 |
Dane techniczne | |
Napęd |
2 × CFM International LEAP-1A lub 2 × Pratt & Whitney PW1100G |
Wymiary | |
Rozpiętość |
33,91 m |
Długość |
37,57 m |
Szerokość kadłuba |
3,95 m |
Wysokość |
11,76 m |
Powierzchnia nośna |
122,6 m² |
Dane operacyjne | |
Liczba miejsc | |
do 189 |
Airbus A320neo – odmiana Airbusa A320, stanowiąca modernizację rodziny A320. Model ten jest ostatnim krokiem programu A320Enhanced (A320E). Główną zmianę w stosunku do modelu A320 stanowią nowe silniki – CFM International LEAP-1A lub Pratt & Whitney PW1100G oraz sharklety (większe zaokrąglone końcówki skrzydeł).
Wersje
[edytuj | edytuj kod]A320neo
[edytuj | edytuj kod]24 listopada 2015 roku poinformowano o zakończeniu certyfikacji wąskokadłubowych samolotów pasażerskich rodziny A320neo wyposażonych w jednostki napędowe Pratt & Whitney Pure Power PW1100G-JM. Uzyskano w ten sposób równocześnie dwa certyfikaty European Aviation Safety Agency oraz Federal Aviation Administration[1]. W procesie certyfikacji uczestniczyły trzy maszyny testowe, które w ramach wymagań spędziły w powietrzu łącznie 1070 godzin, wykonując 350 lotów. Z tego 300 godzin nalotu wykonał egzemplarz w standardowej konfiguracji pasażerskiej, symulując normalne operacje w ramach regularnych połączeń. Program certyfikacji trwał 14 miesięcy. Terminowe uzyskanie certyfikatów EASA i FAA dało możliwości ich dostarczania. A320neo jest najczęściej kupowanym modelem z rodziny A320, do czasu rozpoczęcia dostaw zebrano ponad 3000 potwierdzonych zamówień na ten typ. Do testów i certyfikacji przeznaczono łącznie cztery A320neo oraz po dwa A321neo i 319neo.
Wariant A320neo ma charakteryzować się niższym zużyciem paliwa o 15% w stosunku do pierwszej generacji. Do 2020 roku zużycie paliwa ma być obniżone nawet do 20%. Nowy model ma również emitować mniej hałasu oraz spalin. Modyfikacją wprowadzoną przez konstruktorów jest też nowa aranżacja kabiny pasażerskiej nazwana Cabin Flex z możliwością zabrania dodatkowych 20 pasażerów bez utraty komfortu podróży[2].
Z powodów problemów technicznych z silnikami PW1100G, które wymagały 3 minutowego rozruchu Qatar Airways nie zgodziły się na odbiór samolotów, który planowano na grudzień 2015[3]. Pierwszy samolot napędzany silnikami PW1100G dostarczono do Lufthansy 12 lutego 2016[4]. Pierwszy A320neo z silnikami CFM LEAP-1A dostarczono 19 lipca 2016 do Pegasus Airlines[5]. Z powodu zbyt wolnych dostaw podzespołów do silników, w tym aluminiowo-tytanowych łopat wirników, Pratt & Whitney musiał spowolnić dostawy silników do 150 w 2016 i 350 szt. w 2017 roku[6]. Z tego powodu w kwietniu 2016 ponad 20 A320neo nie mogło być dostarczonych oczekując na zamontowanie silników[7]. 13 lutego 2018 EASA uziemiła A320neo i A321neo wyposażone w silniki z rodziny PW1100G-JM po tym jak dochodziło w nich do wyłączenia się silnika w locie z powodu drgań. Pratt & Whitney 22 lutego wznowił produkcję silników rozwiązując problem poprzez wymianę wadliwych uszczelek, których uszkodzenie mogło prowadzić do zatarcia silnika. Problem dotyczył 43 silników na 32 samolotach spośród 113 dostarczonych samolotów z tymi silnikami[8]. Airbus do czasu wprowadzenia planu naprawczego zmuszony był spowolnić dostawy A320neo, aby wyprodukowane silniki zamontować na uziemionych egzemplarzach[9].
A321neo
[edytuj | edytuj kod]9 lutego 2016 w Hamburgu oblatano wydłużoną o prawie 7 metrów wersję A320, zabierająca ok. 40 dodatkowych pasażerów. Pierwszy z dwóch prototypów napędzały silniki CFM International Leap-1A, ponieważ PW1100G-JM znajdował się w fazie usuwania problemów z chłodzeniem[10]. Faza testów i certyfikacji została wstrzymana na kilka tygodni w celu dokonania napraw po tym jak pierwszy prototyp uderzył częścią ogonową w ziemię[11]. Drugi egzemplarz z silnikami Pratt & Whitney PW1135G-JM[12] wykonał pierwszy lot 9 marca 2016[13]. A321neo z silnikami PW uzyskał wspólny certyfikat typu EASA i FAA 15 grudnia 2016[14]. Wersja z silnikami Leap-1A uzyskała je 1 marca 2017[15].
Samolot o standardowej pojemności 164-206 pasażerów (maksymalnie 240 miejsc, wobec 220 w pierwotnym A321-200) cieszy się równie dużym zainteresowaniem linii co wersja podstawowa, przed rozpoczęciem dostaw Airbus zebrał zamówienia na 1388 sztuk. Samolot jest o dwa metry dłuższy od zaprezentowanego w marcu 2017 Boeinga 737 MAX 9, którego do tego czasu zamówiono w ilości 418 sztuk[16]. W odpowiedzi Boeing zapowiedział stworzenie większej wersji Boeing 737 MAX 10[17]. Sprzedaż MAX 10 ruszyła na Paris Air Show pod koniec lipca 2017 i przekroczyła 250 sztuk kosztem konwersji zamówień z MAX 9 na MAX 10, w tym 100 sztuk MAX 10 zamówiły United Airlines[18]. Oprócz 737 MAX 10X Boeing rozważa koncept New Mid-range Aircraft (NMA lub 797) dla 190-210 pasażerów w konfiguracji klasowej o zasięgu 7400-8300 km, który jest poszukiwany dla połączeń transkontynentalnych wśród linii tj. United Airlines, Delta Air Lines, Alaska Airlines, Air Canada[19].
A321 swoimi rozmiarami wypełnia dolny segment środka rynku (znany jako MOM) zajmowany także przez nieprodukowany od 2004 roku Boeing 757-200[20]. Dla zastąpienia tych maszyn w 2014 roku wprowadzono wersję neo oznaczoną A321LR o zasięgu zwiększonym z 6850 km do 7400 km dzięki zwiększonej masie startowej z 93,5 do 97 ton z trzema dodatkowymi zbiornikami paliwa w kadłubie[21]. Linie Norwegian Air Shuttle w 2016 zamówiły 30 A321LR do lotów transatlantyckich[22]. W 2015 roku największy użytkownik A321-200 American Airlines z ponad 200 szt. we flocie wprowadził A321 na połączeniach z Hawajami samoloty oznaczone A321H, które otrzymały sharklety i certyfikat ETOPS do lotów nad oceanem[23]. 5 stycznia 2018 w Hamburgu zaprezentowano A321neo ACF (Airbus Cabin Flex) w konfiguracji maksymalnej 240 pax lub 206 miejsc w standardowej konfiguracji. Najbardziej znaczące zmiany to nowe położenie wyjść ewakuacyjnych (usunięto drugą parę drzwi przed skrzydłami, trzecia para została przesunięta bliżej ogona, a nad skrzydłami umieszczono dwie pary wyjść ewakuacyjnych[24]) oraz dodanie nawet dwóch rzędów siedzeń w ogonie samolotu poprzez przeniesienie toalet do tyłu i przesunięcie pozostałych foteli. Pierwszy A321neo w konfiguracji Cabin Flex dostarczono do Turkish Airlines 13 lipca 2018[25]. ACF stanie się standardem produkcyjnym dla A321neo od 2020 roku oraz jest bazą dla wersji A321LR[26]. Pierwszy A321LR (MSN7877) oblatano 31 stycznia 2018, napędzany był silnikami LEAP-1A[27]. 15 lutego 2018 samolot wykonał pierwszy transatlantycki lot z Paryża (Le Bourget) do Nowego Jorku (JFK). W tym czasie Airbus miał zamówienia na ponad 100 szt. A321LR od m.in. Norwegian, Air Transat, Aer Lingus, TAP Portugal[28].
20 kwietnia 2017 dostarczono pierwszy A321neo napędzany silnikami Leap-1A do linii Virgin America (należące do grupy Alaska Airlines)[29]. 7 września 2017 dostarczono pierwszy A321neo z silnikami PW1100G-JM dla All Nippon Airways[30].
A319neo
[edytuj | edytuj kod]31 marca 2017 oblatano model A319neo napędzany silnikami CFM International Leap-1A[31]. Najkrótsza wersja samolotu ma długość 33,8 m i zabiera 140-160 pasażerów. Cieszy się minimalnym zainteresowaniem linii, przed pierwszym lotem zebrano zamówienia na zaledwie 55 sztuk, a do końca 2017 roku liczba ta spadła do 33 szt.
Silniki
[edytuj | edytuj kod]Najważniejszą zmianą w drugiej generacji samolotów pasażerskich A320 jest wprowadzenie nowych silników turbowentylatorowych dostarczanych przez dwóch producentów: CFM International LEAP-1A lub Pratt & Whitney PW1100G PurePower. Zastąpiły one silniki CFM International CFM56 i IAE V2500 montowane na A320 kolejno od 1988 i 1989 roku. Nowe silniki zwiększyły współczynnik dwuprzepływowości do 11:1 (LEAP-1A) i 12:1 (PW1100G) w porównaniu do 6:1 w V2500. Charakteryzują się większymi wentylatorami wlotowymi o przekątnej 198 cm w LEAP-1A i 208 cm w PW1100G wobec 168 cm w V2500. Silnik CFM LEAP mają konwencjonalną architekturę zapożyczoną od General Electric GE90 w której wentylator i wał obracają się z tą samą prędkością, siedmiostopniową sprężarkę niskiego ciśnienia, bliski (łopatki zintegrowane z piastą) i materiały kompozytowe. Silniki LEAP nastawione są na zmniejszenie zużycia paliwa poprzez wzrost sprawności termicznej, a PW1100 na wzrost sprawności napędowej poprzez wzrost przepływu powietrza w komorze wewnętrznej. W silniku PW1100G zastosowano przekładnię redukcyjną na wale (FDGS) przez co wentylator obraca się z prędkością 1/3 prędkości obrotowej turbiny niskiego ciśnienia, dzięki czemu silnik może mieć większy wentylator bez ryzyka powstania wibracji na końcach łopatek i dodatkowego hałasu, a turbina niskiego ciśnienia ma tylko trzy stopnie sprężenia[32][33]. Nowe silniki powinny zużywać o 12-16% mniej nafty, dzięki czemu wzrośnie zasięg samolotów, emitować będą mniejszy hałas oraz o 10% mniej dwutlenków azotu i węgla[34].
A320neo oferuje dwa typy silników w porównaniu z konkurencyjnym Boeing 737 MAX, który wykorzystuje wyłącznie silniki CFM LEAP-1B z mniejszym wentylatorem i stopniem sprężenia 9:1. Jest to spowodowane nisko umieszczonym kadłubem całej rodziny 737. Pozostałymi konkurentami rodziny Airbusa A320neo są rosyjski Irkut MS-21 (P&W PW1400G) oraz chiński Comac C919 (CFM LEAP-1C). 19 lutego 2022 r. dostarczono pierwsze dwa A319neo dla China Southern Airlines[35]. Wcześniejsze dostawy realizowano dla odbiorców biznesowych.
Oznaczenie wersji | Silnik | Certyfikat Typu | Ciąg startowy |
---|---|---|---|
A320-271N | PW1127G-JM | 24 listopada 2015 | 120 kN |
A320-251N | CFM LEAP-1A26 | 31 maja 2016 | 120 kN |
A321-271N | PW1133G-JM | 15 grudnia 2016 | 147 kN |
A321-251N | CFM LEAP-1A32 | 1 marca 2017 | 143 kN |
A321-253N | CFM LEAP-1A33 | 3 marca 2017 | 143 kN |
Produkcja
[edytuj | edytuj kod]Wersja | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | Suma |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A320neo | 68 | 161 | 284 | 391 | 253 | 258 | 246 | 247 | 31 | 1929 |
A321neo | - | 20 | 102 | 168 | 178 | 199 | 264 | 317 | 34 | 1282 |
A319neo | - | - | - | 2 | 0 | 2 | 6 | 7 | 0 | 17 |
Suma | 68 | 181 | 386 | 561 | 431 | 459 | 516 | 571 | 65 | 3228 |
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Airbus A319neo w barwach linii Tibet Airlines
-
Airbus A320neo należący do linii Atlantic Airways na płycie Portu lotniczego Innsbruck
-
Airbus A320neo w barwach linii Gulf Air
-
Airbus A321neo linii Hawaiian Airlines podchodzący do lądowania w Porcie lotniczym San Jose
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Airbus A320neo receives joint EASA and FAA Type Certification [online], airbus [dostęp 2016-04-18] (ang.).
- ↑ Passengers bemoan Space-Flex crunch on Lufthansa A320neo [online], Runway Girl [dostęp 2016-04-18] .
- ↑ Pratt Says Fix for A320neo Engine Delays is Close. ainonline.com, 17 lutego 2017.
- ↑ Lufthansa: Airbus oficjalnie przekazał A320neo.
- ↑ Turkey’s Pegasus Airlines receives world's first CFM powered Airbus A320neo.
- ↑ Pratt needs a year to catch up on A320neo engine deliveries. Flightglobal, 11 listopada 2016.
- ↑ Undelivered Airbus jets jam parking spaces, hurt cash flow. Reuters, 19 kwietnia 2016.
- ↑ Raport: Problemy z nowymi silnikami dotykają branżę. pasazer.com, 30 marca 2018.
- ↑ Airbus Says One Third of Pratt-Powered A320neo Jets Are Faulty.
- ↑ Oblot A321neo. Altair, 10 lutego 2016.
- ↑ Przerwane próby A321neo. Altair, 16 lutego 2016
- ↑ Oznaczenie zmieniono na PW1133G-JM, ponieważ ciąg został zmniejszony z 35 000 do 33 000 lb.
- ↑ Oblatano A321neo z silnikami PW. Altair 10 marca 2016.
- ↑ Certyfikaty dla A231neo z silnikami PW. Altair, 16 grudnia 2016.
- ↑ A321neo powered by CFM LEAP-1A engines receives type certification.. [dostęp 2017-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-03)].
- ↑ Boeing 737 Max 9 już zmontowany. Altair, 3 marca 2017.
- ↑ Prezentacja Boeinga 737 Max 9. Altair, 8 marca 2017.
- ↑ Can The MAX10 Catch The A321neo?
- ↑ Pontifications: Boeing MAX 10, “797” NMA dominated ISTAT headlines.
- ↑ Airbus Takes Lead in Orders Race. A321neo Outselling 737 MAX 9 ‘Five to One’.. [dostęp 2017-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-07)].
- ↑ A321neo.. airbus.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-03)]. airbus.com, Dostęp: 2017-03-06.
- ↑ Norwegian selects 30 A321LR for first transatlantic routes.. airbus.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-06)]. Airbus, 14 lipca 2016.
- ↑ American Airlines to be first airline to fly Airbus A321s to Hawaii. bizjournals.com, 28 maja 2015.
- ↑ Airbus explains how Cabin-Flex enables dense A321neo layouts.
- ↑ Airbus delivers the first A321neo in Cabin Flex configuration to Turkish Airlines.
- ↑ Airbus rolls out first A321neo ACF.
- ↑ First A321LR successfully completes maiden flight. airbus.com
- ↑ Airbus A321LR takes first transatlantic flight.
- ↑ Pierwszy A321neo dostarczony. Altair, 21 kwietnia 2017.
- ↑ Pierwszy A321neo dla ANA. Altair, 7 września 2017.
- ↑ Airbus completes A319neo first flight. Flightglobal, 31 marca 2017.
- ↑ IN FOCUS: How to power A320neo is tough choice for airlines.
- ↑ Pratt & Whitney PurePower PW1100G-JM dla samolotu Airbus A320neo.
- ↑ Airbus A320neo – nowa generacja wąskokadłubowego hitu Airbusa, który stał się najbardziej oszczędnym samolotem w swojej klasie. onet, 24 stycznia 16.
- ↑ Airbus Delivers The 1st Rare Passenger A319neo To China Southern.
- ↑ Type certificate Data sheet for Airbus A318 – A319 – A320 – A321 EASA, 6 marca 2017.
- ↑ Airbus orders & deliveries.