Andrzej Białynicki-Birula
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Profesor nauk matematycznych | |
| Specjalność: algebra, geometria algebraiczna | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Profesura |
1970 |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status |
członek rzeczywisty |
| Funkcja Jednostka PAN |
Przewodniczący (1991-1997) |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Warszawski |
| Dziekan | |
| Wydział |
Matematyki Mechaniki i Informatyki UW |
| Okres spraw. |
1977–1981 |
| Prorektor | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Warszawski |
| Okres spraw. |
1987–1990 |
Andrzej Szczepan Białynicki-Birula (ur. 26 grudnia 1935 w Nowogródku, zm. 19 kwietnia 2021) – polski matematyk specjalizujący się w geometrii algebraicznej[1], jeden z pionierów algebry różniczkowej, profesor zwyczajny, członek rzeczywisty PAN[2], autor podręczników uniwersyteckich do algebry[3].
Życiorys naukowy
[edytuj | edytuj kod]Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, na którym uzyskał tytuł magistra w 1956 roku. Następnie został asystentem w Instytucie Matematycznym PAN i na Wydziale Matematyki UW. W latach 1958–1960 odbył staż naukowy w Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, gdzie w 1960 roku otrzymał doktorat (promotorem był Gerhard Hochschild; tytuł rozprawy: On Automorphisms and Derivations of Simple Rings with Minimum Conditions). W latach 1962–1963 wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim. Jego wczesna działalność dotyczyła obszaru na granicy logiki i algebry. Współpracował wówczas z Heleną Rasiową. Opublikował też pracę naukową dotyczącą topologii algebraicznej.
Powrócił do Polski i w latach 1964–1970 pracował jako docent w Instytucie Matematycznym PAN w Warszawie, tam też uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1970 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego i został wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim, a w roku 1978 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Prowadził 22 doktorantów[4][5]. W latach 1977–1981 był dziekanem Wydziału Matematyki UW, a także prorektorem UW i senatorem UW. Autor artykułów oraz książek naukowych[6][7][8].
Pochowany 6 maja 2021 na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 17, rząd 1, grób 22–24).
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]- Brat: fizyk teoretyk prof. Iwo Białynicki-Birula[9][10], żonaty z prof. Zofią Białynicką-Birulą, także fizykiem[10]
- Siostra: dr Grażyna Toruńczyk[9], żona matematyka prof. Adama Henryka Toruńczyka[potrzebny przypis]
- Żona: paleontolog prof. Magdalena Borsuk-Białynicka[9][10], córka matematyka prof. Karola Borsuka[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ prof. dr hab. Andrzej Białynicki-Birula. mimuw.edu.pl. [dostęp 2018-03-20].
- ↑ Prof. zw. dr hab. cz Andrzej Szczepan Białynicki-Birula, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-05-09].
- ↑ Białynicki-Birula Andrzej Szczepan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-28].
- ↑ Andrzej Białynicki – Birula na stronach Mathematics Genealogy Project. [dostęp 2011-01-22].
- ↑ Autoreferat poświęcony dorobkowi naukowo-dydaktycznemu. [dostęp 2011-01-22].
- ↑ Białynicki-Birula, Andrzej (1935- ). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 2017-02-02].
- ↑ Andrzej Białynicki-Birula (publikacje). mimuw.edu.pl. [dostęp 2017-02-02].
- ↑
Artykuły popularnonaukowe w miesięczniku „Delta” [dostęp 2021-09-01].
- ↑ a b c Andrzej Szczepan Białynicki-Birula, Warszawa, 30.04.2021 - kondolencje [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2023-06-13].
- ↑ a b c d Magdalena Bajer, Kresy, góry, Warszawa, „Forum Akademickie”, 7-8/1998 [dostęp 2023-06-13].
- Polscy matematycy XX wieku
- Polscy matematycy XXI wieku
- Polscy twórcy podręczników matematyki
- Pracownicy instytutów naukowych PAN
- Prorektorzy uczelni w Polsce
- Wykładowcy Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Laureaci medalu im. Wacława Sierpińskiego
- Ludzie urodzeni w Nowogródku
- Urodzeni w 1935
- Absolwenci Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego
- Zmarli w 2021
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie