kruk
kruk (język polski)
[edytuj]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (1.1) ornit. Corvus corax[1], czarny ptak z rodziny krukowatych, większy od wrony i gawrona, zamieszkujący półkulę północną; zob. też kruk w Wikipedii
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (2.1) reg. gw. pogrzebacz
- (2.2) gw. wielkanocne jajo malowane na czarno[2]
- (2.3) daw. przen. zakrzywienie na końcu drąga[3]
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (3.1) gw. (Warszawa) bezrobotny[4]
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik kruk kruki dopełniacz kruka kruków celownik krukowi krukom biernik kruka kruki narzędnik krukiem krukami miejscownik kruku krukach wołacz kruku kruki - (2.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik kruk kruki dopełniacz kruka kruków celownik krukowi krukom biernik kruk kruki narzędnik krukiem krukami miejscownik kruku krukach wołacz kruku kruki
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) kruk leci / kracze • kruk australijski • kruk grubodzioby • kruk kusy • kruk mały • kruk meksykański • kruk pustynny • kruk somalijski • kruk srokaty • kruk tasmański • kruk wielkodzioby • kruk zwyczajny
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) ptak
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. kruczę n, krukowate nmos
- czas. krukać ndk.
- przym. kruczy, krukowate
- przysł. kruczo
- związki frazeologiczne:
- biały kruk • kruk krukowi oka nie wykole • paść kruki • gniewa kruka czarna wrona, a sam czarny jak i ona • na kogo kruki, na tego i wrony • gdzie ścierwo, tam się kruki gromadzą • od starych kruków młode uczą się krakać • kruk krukowi brat, lecz zazdrosny swat • lichy to kruk, co zdobycz z rąk wypuszcza • troski obsiadły kogoś jak kruki[5]
- etymologia:
- (1.1) „Kruk” to dźwiękonaśladowcza nazwa, która oddaje krakanie. Dawną formą dzisiejszego wyrazu „krakać” było „krukać”[6].
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ptaki
- tłumaczenia:
- (2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: pogrzebacz
- (3.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: bezrobotny
- aleucki: (1.1) qalngaq, qalngaax̂
- angielski: (1.1) raven
- arabski: (1.1) غراب
- baskijski: (1.1) erroi
- białoruski: (1.1) крумкач m, воран m, крук m
- bułgarski: (1.1) гарван m
- chorwacki: (1.1) gavran m
- czeski: (1.1) krkavec m
- duński: (1.1) ravn w
- dzongkha: (1.1) ཨོ་རོག
- esperanto: (1.1) korvo, korako
- fiński: (1.1) korppi
- francuski: (1.1) corbeau m
- hiszpański: (1.1) cuervo m
- interlingua: (1.1) corvo
- islandzki: (1.1) hrafn m
- japoński: (1.1) 烏 (karasu)
- jidysz: (1.1) וואָראָן m (woron), ראָב m (rob)
- kataloński: (1.1) corb m
- kazachski: (1.1) құзғын
- litewski: (1.1) kranklys m
- łaciński: (1.1) corvus m
- łotewski: (1.1) krauklis m
- niderlandzki: (1.1) raaf ż
- niemiecki: (1.1) Rabe m; (2.1) Feuerkrücke ż, Krücke ż
- nowogrecki: (1.1) κόρακας m
- nowopruski: (1.1) wārnis m
- rosyjski: (1.1) ворон m
- rumuński: (1.1) corb m
- sanskryt: (1.1) काक
- słowacki: (1.1) krkavec m
- szwedzki: (1.1) korp w
- turecki: (1.1) kuzgun
- tybetański: (1.1) ཨོ་རོག, ཀ་ཀ
- ukraiński: (1.1) крук m, ворон m
- węgierski: (1.1) holló
- wilamowski: (1.1) row ż, rōw ż
- włoski: (1.1) corvo imperiale m
- źródła:
- ↑
Hasło „Corvus corax” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
- ↑ Wielkanoc w: Anna Piotrowicz, Słownictwo i frazeologia życia towarzyskiego w polskiej leksykografii XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, ISBN 83-232-1378-X, s. 282.
- ↑ Kazimierz Nitsch, Z badań nad językiem polskim (z literatury chorwackiej), „Poradnik Językowy” nr 4/1908, s. 53.
- ↑ Bronisław Wieczorkiewicz, Gwara warszawska dawniej i dziś, wyd. drugie rozszerzone, PIW, Warszawa 1968, s. 14.
- ↑ Włodzimierz Wysoczański, Opozycja homo – animal z perspektywy reguł postępowania (na materiale frazemów wybranych języków), „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 92.
- ↑ Katarzyna Kłosińska, Skąd się biorą słowa, Świat Książki, Warszawa 2005.
