Credo

Lo Credo (en latin: « Cresi ») es lo tèrme designant la version latina del Simbòl de Nicèu Constantinòble utilizada dins la Glèisa Catolica Romana: Credo in unum Deum (Cresi en un sol Dieu).

Improprament es a vrgada nommeda « Credo », la version latina du Simbòl dels apòstols: Credo in Deum (Cresi en Dieu).

Lo tèxte del Credo

Lo tèxte del Credo utilizat dins la liturgia catolica latina es lo seguent :

«Credo in unum Deum, Patrem omnipoténtem, factόrem cæli et terræ, visibílium όmnium, et invisibílium.
Et in unum Dόminum Iesum Christum, Fílium Dei unigénitum. Et ex Patre natum ante όmnia sæcula. Deum de Deo, lumen de lúmine, Deum verum de Deo vero. Génitum, non factum, consubstantiálem Patri : per quem όmnia facta sunt. Qui propter nos hόmines, et propter nostram salútem descéndit de cælis. Et incarnátus est de Spíritu Sancto ex María Vírgine : et homo factus est. Crucifíxus étiam pro nobis : sub Pόntio Piláto passus, et sepúltus est. Et resurréxit tértia die, secúndum Scriptúras. Et ascéndit in cælum : sedet ad déxteram Patris. Et íterum ventúrus est cum glόria iudicáre vivos, et mόrtuos : cuius regni non erit finis.
Et in Spíritum Sanctum, Dόminum, et vivificántem : qui ex Patre, Filiόque procédit. Qui cum Patre, et Filio simul adorátur, et conglorificátur : qui locútus est per Prophétas.
Et unam, sanctam, cathόlicam et apostόlicam Ecclésiam. Confíteor unum baptísma in remissiόnem peccatόrum. Et expécto resurrectiόnem mortuόrum. Et vitam ventúri sǽculi. Amen. »

Una traduccion seriá :

«Cresi en un sol Dieu, lo Paire tot poderós, creator del cèl e de la tèrra, de tot çò qu'es visible e invisible.
Cresi en un sol Senhor, Jèsus Crist, lo Filh unic de Dieu, nascut del Paire abans totes los sègles; Es Dieu, nascut de Dieu, lutz, nascuda de la lutz, Dieu vertadièr, nascut del Dieu vertadièr. Engendrat, non pas creat, de mesma natura que lo Paire, e per El tot foguèt fach. Per nosautres los òmes, e pel nòstre salut, davalèt del cèl; per l'Esperit Sant, s'incarnèt de la Verge Maria, e se faguèt òme. Crucificat per nosautres jos Ponç Pilat, patiguèt sa passion e fuguèt mes al tombèl. Ressuscitèt lo tresen jorn, segon las Escrituras, e pugèt cap al cèl, ont sèi a la drecha del Paire. Tornarà dins la glòria, per jutjar los vivents e los mòrts; e son reialme s'acabarà pas.
Cresi en l'Esperit Sant, qu'es Senhor e que dona la vida; procedís del Paire e del Filh. Ensems amb lo Paire e lo Filh, es adorat e glorificat; parlèt pels profètas.
Cresi en la Glèisa, una, santa, catolica e apostolica. Profèssi un sol baptisma per pardonar los pecats. Espèri la resurreccion dels mòrts, e la vida del mond a venir. Amen.»

Istoric

Fins al sègle V, la Messa aviá pas de Credo. Foguèt introdusit dins los rites d'Orient (sègle VI) en reaccion contra las eretgias. Lo IIIⁿ concili de Tolèda demandèt en 589 « Que se faga ausir lo Credo, per aquel cant, la fe vertadièra s’afirma d’un biais esclatant, e l’amna de las populacions catolicas, tornant viure sa cresença, se prepara a recebre la comunion del còs e de la sang del Crist ». Son usatge s'espandiguèt al sègle VIII en Espanha puèi als païses francs, jos l'influéncia de Carlesmanhe.

Foguèt generalizat dins la liturgia romana sonque en 1014, per lo sacre de l'emperaire Enric II: essent d'en primièr destinat a combatre las eretgias, conveniá pas a la liturgia del sèti apostolic, per natura ortodòxa.

D'introduccion tardièra, sa plaça dins la liturgia foguèt variable. Dins lo rite ambrosian, lo Credo se plaça après l'ofertòri (e compòrta tanben lo mot filioque). Dins lo rite mozarab se ditz après la consecracion.

Usatge liturgic

Plaça de la profession de fe

Dins la liturgia catolica, la profession de fe se plaça après l'omelia pendent la messa, quand las rubricas lo prescrivon. Se ditz lo Credo los dimenges e solemnitats, e a las fèstas del Senhor escasent un dimenge. Quand es dich, es per totes, quand es cantat, es per totes o en alternança.

Lo Credo es mai sovent la profession de fe de tota l'assemblada. Existís pasmens una forma dialogada entre lo capelan e l'assemblada que respond "Òc cresi" al acertat los punts de fe.

L'assemblada l'exprimís dins la posicion de pè.

Formulas alternativas

A la plaça del simbòl de Nicèu Constantinòble, subreot en carèma e au temps pascal, es possible d'utilizar lo simbòl baptismal de la Glèisa romana, dich Simbòl dels apòstols.

La liturgia de pascale prevei lo renovelament de las promessas del Baptisme coma formula de profession de fe, a la plaça de la formula abituala. Lo ritual de la confirmacion prevei d'autras formulas de profession de fe, mai adaptadas als joves. Mas "es pas permés d'utilizar una profession de fe que se tròba pas dins los libres liturgics".

Notas

Ligams