Theo d'Or
Theo d'Or is een Nederlandse toneelprijs. De prijs bestaat sinds 1955 en wordt jaarlijks uitgereikt door de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties. De naam is een herinnering aan de fameuze Nederlandse actrice Theo Mann-Bouwmeester.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Tussen 1955 en 2023 werd de Theo d'Or jaarlijks uitgereikt aan een vrouwelijke actrice voor de beste vrouwelijke hoofdrol gedurende een seizoen.[1] De prijs was de pendant van de Louis d'Or, de jaarlijkse prijs voor beste mannelijke acteur.
Sinds 2024 worden de Theo d’Ors genderneutraal uitgereikt, in drie categorieën, met elk vier nominaties:
- Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een dragende rol
- Theo d’Or voor de meest indrukwekkende acteerprestatie in een bijdragende rol
- Theo d’Or voor de meest grensverleggende podiumprestatie.[2]
De Louis d'Or, de Arlecchino en de Colombina (de laatste twee voor ondersteunende rollen) worden niet meer uitgereikt sinds 2024.
Gelauwerden 1955-2023
[bewerken | brontekst bewerken]
- 1955: Ank van der Moer
- 1956: Ida Wasserman
- 1957: Myra Ward
- 1958: Elisabeth Andersen
- 1959: Ida Wasserman
- 1960: niet uitgereikt[3]
- 1961: Ellen Vogel
- 1962: Anny de Lange
- 1963: niet uitgereikt[4]
- 1964: Ank van der Moer
- 1965: Annet Nieuwenhuijzen
- 1966: Elisabeth Andersen
- 1967: Anny de Lange
- 1968: Andrea Domburg
- 1969: Trins Snijders
- 1970: Christine Ewert
- 1971: Lies Franken
- 1972: Loudi Nijhoff (geweigerd) - (Clair-obscur (L'amante anglaise) van Marguerite Duras.)
- 1973: Petra Laseur
- 1974: Sacha Bulthuis
- 1975: Christine Ewert
- 1975: Annet Nieuwenhuijzen
- 1976: Anne Wil Blankers
- 1978: Mary Dresselhuys
- 1979: Caro van Eyck
- 1980: Josée Ruiter
- 1981: Petra Laseur
- 1982: Marjon Brandsma
- 1983: niet uitgereikt[5]
- 1984: Elisabeth Andersen
- 1985: Anne Wil Blankers
- 1986: Henny Orri
- 1987: Viviane De Muynck
- 1988: Sigrid Koetse
- 1989: Andrea Domburg
- 1990: Katelijne Damen
- 1991: Catherine ten Bruggencate
- 1992: Els Dottermans
- 1993: Sacha Bulthuis
- 1994: Anneke Blok
- 1995: Ilse Uitterlinden
- 1996: Sylvia Poorta
- 1997: Trudy de Jong
- 1998: Marlies Heuer
- 1999: Marieke Heebink
- 2000: Marie Louise Stheins
- 2001: Ria Eimers
- 2002: Betty Schuurman
- 2003: Ariane Schluter
- 2004: Ariane Schluter
- 2005: Bien de Moor
- 2006: Elsie de Brauw
- 2007: Will van Kralingen
- 2008: Chris Nietvelt
- 2009: Lineke Rijxman
- 2010: Maria Kraakman
- 2011: Elsie de Brauw
- 2012: Marlies Heuer
- 2013: Halina Reijn
- 2014: Abke Haring
- 2015: Marieke Heebink
- 2016: Wine Dierickx
- 2017: Romana Vrede
- 2018: Karina Holla
- 2019: Hannah Hoekstra
- 2020: Geen uitreiking vanwege de Coronacrisis in Nederland, wel één nominatie[6]
- 2021: Naomi Velissariou
- 2022: Hadewych Minis
- 2023: Mariana Aparicio
Gelauwerden sinds 2024
[bewerken | brontekst bewerken]2024
[bewerken | brontekst bewerken]- meest indrukwekkende acteerprestatie in een dragende rol: Maria Kraakman, voor haar rol in Prima Facie van ITA Ensemble[7]
- meest indrukwekkende acteerprestatie in een bijdragende rol: Sharlee Daantje, voor hun rol in Het achtste leven (voor Brilka) van Theater Oostpool
- meest grensverleggende podiumprestatie: Princess Isatu Hassan Bangura, voor de voorstelling Great Apes of the West Coast van NTGent
Meervoudig Gelauwerd
[bewerken | brontekst bewerken]| # | Actrice | |
|---|---|---|
| 3 | Elisabeth Andersen | 1958, 1966, 1984 |
| 2 | Ida Wasserman | 1956, 1959 |
| 2 | Ank van der Moer | 1955, 1964 |
| 2 | Anny de Lange | 1962, 1967 |
| 2 | Annet Nieuwenhuijzen | 1965, 1975 |
| 2 | Petra Laseur | 1973, 1981 |
| 2 | Anne Wil Blankers | 1976, 1985 |
| 2 | Andrea Domburg | 1968, 1989 |
| 2 | Sacha Bulthuis | 1974, 1993 |
| 2 | Ariane Schluter | 2003, 2004 |
| 2 | Elsie de Brauw | 2006, 2011 |
| 2 | Marlies Heuer | 1998, 2012 |
| 2 | Marieke Heebink | 1999, 2015 |
| 2 | Maria Kraakman | 2021, 2024 |
· 
· 
Bronnen, noten en/of referenties
- Toneelprijzen, Theo d'Or
- ↑ Hein Janssen, Louis d’Or (1955-2023): een toneelgeschiedenis van klinkende namen, weigeraars en af en toe commotie. De Volkskrant (21 september 2023). Geraadpleegd op 29 oktober 2024.
- ↑ Nominaties VSCD Toneelprijzen Theo d'Ors bekend. VSCD. Geraadpleegd op 29 oktober 2024.
- ↑ "5 toneelspelers onderscheiden. Paul Steenbergen krijgt ,Louis d'Or'", Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad, 2 juni 1960. Geraadpleegd op 29 oktober 2024.
- ↑ "Geen Theo d’Or", De Telegraaf, 7 juni 1963. Geraadpleegd op 29 oktober 2024.
- ↑ "Toneelprijzen zijn voor oudere garde", Algemeen Dagblad, 3 mei 1983. Geraadpleegd op 29 oktober 2024.
- ↑ Nominaties Toneelprijzen 2020 bekend. VSCD. Geraadpleegd op 29 oktober 2024.
- ↑ Tweede Theo d'Or voor Maria Kraakman. Theaterkrant. Geraadpleegd op 29 oktober 2024.
Zie de categorie Theo d'Or van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.