Naar inhoud springen

Pegnitz (rivier)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Pegnitz
Pegnitz
Lengte 79,3 km
Hoogte (bron) 425 m
Bron Pegnitz
Monding de Regnitz bij Fürth
Stroomt door Beieren
Portaal  Portaalicoon   Geografie

De Pegnitz is een rivier in Beieren, Duitsland, die na 79 km samen met de Rednitz de Regnitz vormt.

Merkwaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

De bron van de Pegnitz bevindt zich in de stad Pegnitz op de oosthelling van de Schloßberg: uit een op 425 m hoogte gelegen karstbron loopt het water van de Pegnitz door de stad. De grootste wateraanvoer komt evenwel niet uit deze bron maar uit het Lindenhardter Forst als de Fichtenohe, die in Pegnitz samenkomt met de korte beek uit de Pegnitzbron.

Craimoosweiher

[bewerken | brontekst bewerken]

De Craimoosweiher is een bijna 15 hectare grote vijver die zich pal op de waterscheiding van de Main en de Pegnitz bevindt. Het water uit de Craimoosweiher vloeit zowel naar het noorden in de Rode Main als naar het zuiden in de Weihergraben en zo in de Pegnitz. Daardoor ontstaat een - zeldzaam voorkomende - bifurcatie: pas bij de monding van de Regnitz in de Main bij Bamberg komt het water opnieuw samen.

Deze bijzonderheid bevindt zich in een klein park in Pegnitz, de Wiesweiher. De eerder naar links afgesplitste arm van de Fichtenohe (hier Mühlbach genoemd) gaat onder de rechtdoor stromende Pegnitz (die dus eerder met de rechterarm van de Fichtenohe samenvloeide) door via een onderleider en stroomt zo verder naar de Wasserberg.

Ondergronds traject

[bewerken | brontekst bewerken]
De Fichtenohe stroomt uit de Wasserberg

Het natuurmonument Unterirdischer Durchfluss:

  • De Pegnitz stroomt in een wijde boog rond de Wasserberg
  • De Fichtenohe/Mühlbach verdwijnt in de berg ter hoogte van de Röschmühle.

Na - in vogelvlucht - 320 meter komt het beekje aan de zuidkant van de berg weer tevoorschijn en stroomt daar in de Pegnitz. Het ondergronds traject is onbekend, maar hoewel de Pegnitz een schijnbaar langer traject aflegt om de berg heen, is dat water meer dan 4 maal sneller bij de samenvloeiing.

De Pegnitz stroomt in zuidelijke richting langs Neuhaus en Velden door het Natuurpark Fränkische Schweiz-Veldensteiner Forst en dan door de Hersbrucker Schweiz langs Hersbruck. Vanaf hier stroomt de Pegnitz naar het westen door Lauf en Neurenberg naar Fürth. Net ten noorden van de binnenstad van Fürth voegt hij zich samen met de Rednitz tot Regnitz op een hoogte van 283 meter.

Stroomafwaarts geordend:

Naam GKZ Lengte in km kant Monding te Opmerking
Fichtenohe 24221000 22,59 links Pegnitz
Flembach 24222000 1,43 links Auerbach in der Oberpfalz De korte Flembach ontstaat door de samenvoeging van de Fenkenwaldbach en de Goldbrunnenbach.
Hirschbach (Wildbach) 24223800 12,40 links Pommelsbrunn
Högenbach 24224000 10,37 links Pommelsbrunn
Happurger Bach 24225200 11,04 links Happurg
Sittenbach 24225400 10,79 rechts Hersbruck De monding bevindt zich in de wijk Altensittenbach.
Hammerbach 24225600 11,76 links Henfenfeld
Sandbach 24225920 7,13 links Reichenschwand
Schnaittach 24226000 14,59 rechts Ottensoos/Neunkirchen am Sand De monding bevindt zich op de gemeentegrens.
Röttenbach 24227200 9,56 rechts Neunkirchen am Sand
Bitterbach 24227400 6,27 rechts Lauf an der Pegnitz
Röthenbach 24228000 16,86 links Röthenbach an der Pegnitz
Langwassergraben 24229320 5,98 rechts Nürnberg-Laufamholz
Tiefgraben 24229340 6,96 rechts Nürnberg-Erlenstegen
Goldbach 24229392 7,40 links Nürnberg-Wöhrd

Steden aan de Pegnitz

[bewerken | brontekst bewerken]
Voormalig Pflegerschloss aan de Pegnitzoever in Velden
Weinstadel en Watertoren aan de Pegnitz in Neurenberg
Watermolen op de Pegnitz in Neurenberg

Stroomafwaarts geordend:

  • Pegnitz
  • Velden an der Pegnitz
  • Hersbruck
  • Lauf an der Pegnitz
  • Röthenbach an der Pegnitz
  • Neurenberg: In het stadsgebied (ca. 14 km) zijn er meerdere zijtakken. Aan de oostzijde van de stad wordt met een stuw de Wöhrder See gevormd. De ijzeren hangbrug (Kettensteg) dateert uit 1824. Westelijk van de Maxbrücke is er een stuw. In het westen van de stad werd in de periode 1998 - 2001 de rivier weer in zijn natuurlijke staat hersteld en ook een waterrad, naar een historisch voorbeeld, herbouwd.
  • Fürth: ook hier werd, naar aanleiding van het project Uferstadt Fürth (Ombouw van de voormalige Grundig-fabriek tot Businesspark), de rivier weer in zijn natuurlijke bedding gelegd.

Sinds de middeleeuwen is de Pegnitz van economisch belang voor de regio: enerzijds door zijn rijkdom aan vis en anderzijds door de aanwending van de waterkracht voor talrijke molens.

Na de overstroming van februari 1909 (met een debiet van 370 m³/s) werd het traject in Neurenberg aangepast en 4 km ingekort.

Zie de categorie Pegnitz van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.