Station Den Helder

Den Helder
	Het station in 2024.
Algemeen
Stationscode	Hdr
Aantal reizigers	3.187 (2023)
Geschiedenis
Opening	20 december 1865
Heropening	1958 (nieuw station op andere locatie)
Stationsbouw
Architect(en)	Joost van der Grinten
Perrons	2
Perronsporen	3 (Sporenschema)
Perrontoegang	via poortjes
Spoorlijn(en)
Spoorlijn(en)	Staatslijn K
Treindienst(en)
Treinvervoerder	NS
Overig openbaar vervoer
	Vervoerders
-Busvervoerder	Connexxion
Ligging
Land	Nederland
Plaats	Den Helder
Coördinaten	52° 57′ NB, 4° 46′ OL
	;
Portaal	Openbaar vervoer ; Nederland

Station Den Helder is het belangrijkste spoorwegstation in de Nederlandse stad Den Helder in de provincie Noord-Holland.

Geschiedenis

Het eerste station werd in gebruik genomen op 20 december 1865 met de opening van de spoorlijn Den Helder - Alkmaar. Dit was de tweede door de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM) in gebruik genomen spoorlijn, na de Oude Lijn. Het was het eerste deel van de door de Staat der Nederlanden aangelegde spoorlijn Den Helder - Amsterdam (Staatslijn K), aangelegd in 1865-1878.

Het oorspronkelijke spoorwegstation van Den Helder was een van de negen Waterstaatstations van de derde klasse uit de jaren zestig van de 19e eeuw.^[2]. Het was ontworpen door de ingenieur Karel Hendrik van Brederode.

Toen de spoorlijn van Alkmaar naar Den Helder in 1958 werd geëlektrificeerd is dit station gesloopt en vervangen door een nieuw gebouw dat iets zuidelijker kwam te liggen. Het is ontworpen door Joost van der Grinten. Bij dit kopstation is de stationshal in het verlengde van het eilandperron tussen de kopsporen gelegen. Op de plaats van het vroegere station werd een groot plein aangelegd. Op deze locatie bevindt zich sinds 2011 een deel van het Stadspark van Den Helder. In 1980 is drie kilometer zuidelijker het station Den Helder Zuid geopend.

De gemeente Den Helder ontwikkelde in 2012 een plan voor een nieuw stadhuis, waarin het station zou moeten worden opgenomen. Hiertegen is protest gerezen en na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 is dit plan van tafel geveegd. Volgens de tegenstanders was het beter om het stationsgebouw, dat geldt als een typerend voorbeeld van wederopbouwarchitectuur, de status van Helders gemeentelijk monument te geven.^[3] Dat gebeurde in 2022.^[4]

In 2020 is in het centrum van Den Helder het gebouw 'Halte Bellevue' opgeleverd in de stijl van het gesloopte stationsgebouw uit 1865.^[5]

Het dak van het huidige stationsgebouw was oorspronkelijk grijs van kleur. Begin jaren 1990 werd het dak blauw geschilderd en kreeg ook de klokkentoren blauwe tinten. Bij onderhoud in 2021 zijn de oorspronkelijke kleuren hersteld.^[6]

Afbeeldingen

Het oude station in de jaren '10 van de 20e eeuw
Gebouw Halte Bellevue in de stijl van het gesloopte stationsgebouw uit 1865
Station in 2007
Klokkentoren
Dubbeldekstreinen (VIRM) in het station

Verbindingen

Den Helder wordt in de dienstregeling 2024 bediend door de volgende treinseries:

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
800	Intercity (NS)	Maastricht – Sittard – Roermond – Weert – Eindhoven Centraal – 's-Hertogenbosch – Utrecht Centraal – Amsterdam Centraal – Alkmaar – (Den Helder)	Rijdt van maandag t/m donderdag tot 20:00 uur tussen Alkmaar en Maastricht. Rijdt op vrijdag pas vanaf 15:00 uur en rijdt dan enkel tussen Alkmaar en Amsterdam Centraal. Rijdt niet in het weekend. Wordt na 20:00 uur, op vrijdag en in het weekend tussen Amsterdam Centraal en Maastricht vervangen door intercity 2900.
3000	Intercity (NS)	Nijmegen – Arnhem Centraal – Ede-Wageningen – Veenendaal-De Klomp – Driebergen-Zeist – Utrecht Centraal – Amsterdam Centraal – Zaandam – Alkmaar – Den Helder	Veenendaal-De Klomp wordt alleen na 20:00 en in het weekend bediend door deze serie.

's Ochtends vroeg rijden twee extra intercity's naar Maastricht.

Naast station Den Helder ligt een busstation. De opdrachtgever voor het busvervoer in de regio Den Helder is de provincie Noord-Holland en de uitvoerder is Connexxion. Den Helder valt onder het concessiegebied "Noord-Holland Noord".

Ontwikkeling aantal reizigers

Het aantal door NS vervoerde reizigers (per gemiddelde werkdag) ontwikkelde zich sedert 2019 als volgt:

Jaar	Aantal reizigers
2019	4.293
2020	2.356
2021	2.462
2022	3.031
2023	3.187

Zie ook

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Informatie stations ontleend aan Stationsweb.nl.
H. Romers, De Spoorwegarchitectuur in Nederland, 1841-1938, Zutphen 1981
C. Douma, Stationsarchitectuur in Nederland, 1938-1998, Zutphen 199

↑ Bron: NS Dashboard, Reizigersgedrag 2023 Den Helder, Aantal instappers, uitstappers en overstappers van NS-trein op NS-trein (per gemiddelde werkdag).
↑ Cultuurhistorische waardestelling Standaardstations Nederlandse Spoorwegen
↑ Cuypersgenootschap strijdt tegen sloop station Den Helder, RTV NH, 29 mei 2012.
↑ Erfgoedorganisatie Cuypersgenootschap is blij met de status van gemeentelijk monument voor het stationsgebouw in het stadscentrum (premium) Noordhollands Dagblad, 31 mei 2022.
↑ Oud treinstation Den Helder komt tot leven in nieuwbouw foodstation, Regio Noordkop, 18 mei 2020.
↑ Blauwe kleur keert niet terug op dak stationsgebouw Regio Noordkop, 24 november 2021.

[1] Bron: NS Dashboard, Reizigersgedrag 2023 Den Helder, Aantal instappers, uitstappers en overstappers van NS-trein op NS-trein (per gemiddelde werkdag).

[2] Cultuurhistorische waardestelling Standaardstations Nederlandse Spoorwegen

[3] Cuypersgenootschap strijdt tegen sloop station Den Helder, RTV NH, 29 mei 2012.

[4] Erfgoedorganisatie Cuypersgenootschap is blij met de status van gemeentelijk monument voor het stationsgebouw in het stadscentrum (premium) Noordhollands Dagblad, 31 mei 2022.

[5] Oud treinstation Den Helder komt tot leven in nieuwbouw foodstation, Regio Noordkop, 18 mei 2020.

[6] Blauwe kleur keert niet terug op dak stationsgebouw Regio Noordkop, 24 november 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]