Den Dam (Eefde)

Den Dam
	Den Dam anno 2015
Locatie
Coördinaten	52° 9′ NB, 6° 14′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie	kasteel en havezate
Huidig gebruik	woonhuis
Start bouw	16e eeuw
Verbouwing	1765, 1848, 1875 en 1938
Erkenning
Monumentstatus	rijksmonument
Monumentnummer	510048
	Den Dam in Eefde door Jan de Beijer (1748)
Portaal	Civiele techniek en bouwkunde

Den Dam is een monumentaal landhuis in de Gelderse plaats Eefde. Den Dam was eertijds een van de 36 erkende havezaten in het kwartier Zutphen.

Als dienstadellijk goed bestond het al in de twaalfde eeuw. De ministeriaal 'de dammo' wordt als grafelijke getuige vermeld in de stadsbrief van Zutphen uit ca. 1195. Het goed maakte deel uit van de buurschap 'Wulflare'. Daarin lagen meerdere adellijke goederen, zoals de Boedelhoff en De Voorst. Op de plaats van het huidige gebouw heeft een eerder - waarschijnlijk tijdens de Tachtigjarige Oorlog - verwoest bouwwerk gestaan.

In 1599 liet Gerlach van der Capellen een nieuw huis op deze plaats bouwen. Het jaartal 1599 en de namen van Gerlach van der Capellen en zijn echtgenote Judith Ripperda zijn te vinden op de bewaard gebleven wapenstenen. In 1765^[2] werd het huis ingrijpend verbouwd en kreeg het gebouw een classicistisch uiterlijk. In 1875 werd het huis aan de binnenzijde verbouwd en in 1938 werd er aan de oostzijde een aanbouw gerealiseerd. Sinds 1937 is het huis eigendom van leden van de familie Bosch van Rosenthal.

Huis Den Dam werd in 1998 opgenomen in het register van rijksmonumenten als buitenplaats met zeven complexonderdelen. Het landgoed, de historische tuin met parkaanleg, het koetshuis, de tuinmanswoning, de kas, de zonnewijzer en de boerderij 'Bosmanshuis' met bijbehorende bakspieker maken deel uit van het aanwijzingsbesluit tot rijksmonument. In 2015 verleende de gemeente Lochem toestemming om het huis te verbouwen en geschikt te maken voor bewoning in vijf appartementen.^[3]

Zie ook

Lijst van erkende havezaten in het Kwartier van Zutphen

Wapenstenen uit 1599
Achterzijde van het koetshuis
Bovenaanzicht van de tuin van het Huis Den Dam
Bakspieker bij het Bosmanshuis (Huis Den Dam)

Zie de categorie Den Dam (Eefde) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Den Dam
Stenvert, Ronald [et al.], Monumenten in Nederland. Gelderland - Eefde (gemeente Gorssel), Zeist/Zwolle, 2000

Noten

↑ De bron - het Rijksmuseum - noemt 1748 als datum waarop de tekening is gemaakt. Volgens het Gelders Archief en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zou de tekening echter in 1743 zijn gemaakt. Gearchiveerd op 8 maart 2014.
↑ Stenvert noemt - in tegenstelling tot de vermelding bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - 1756 als jaar van verbouwing
↑ Gemeentenieuws, informatiekatern gemeente Lochem d.d. 10 juni 2015

[1] De bron - het Rijksmuseum - noemt 1748 als datum waarop de tekening is gemaakt. Volgens het Gelders Archief en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zou de tekening echter in 1743 zijn gemaakt. Gearchiveerd op 8 maart 2014.

[2] Stenvert noemt - in tegenstelling tot de vermelding bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - 1756 als jaar van verbouwing

[3] Gemeentenieuws, informatiekatern gemeente Lochem d.d. 10 juni 2015

[1]

[2]

[3]