Albert Haelwegh
| Albert Haelwegh | ||||
|---|---|---|---|---|
| Persoonsgegevens | ||||
| Geboren | Deventer, 1 januari 1621 (doop) | |||
| Overleden | Kopenhagen (Denemarken), ±28 augustus 1673 | |||
| Geboorteland | Nederland | |||
| Nationaliteit | Nederlands | |||
| Beroep(en) | kopergraveur | |||
| Oriënterende gegevens | ||||
| Jaren actief | 1643 - 1672 | |||
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Albert Haelwegh (ook Haalweg, Haelweg, Haelwech of Halwech) (Deventer, 1 januari 1621 (doop) – Kopenhagen, ±28 augustus 1673) was een Nederlandse graveur.[1] Hij was een van de meest vooraanstaande meester-graveurs van de tijd. Zowel in Nederland als in Denemarken was zijn invloed zeer groot.
Persoonlijk
[bewerken | brontekst bewerken]Albert Haelwegh was de zoon van zilversmid Nicolaas Haelwech en diens vrouw Sophie Hessinck.[2][3] Alberts broer Adriaen Haelwegh (1639 –1702) was eveneens graveur en heeft ook in Denemarken gewerkt.[4][5]
Albert Haelwegh woonde van 1647 tot 1672 in Kopenhagen.[6] Hij trouwde daar op 10 juli 1653 met Anne Hansdatter († mrt 1676), de zuster van Abraham Wuchters’ 2e vrouw.[2] Hun zoons Adam en Albrecht Haelwegh waren eveneens (koper)graveurs.[6]
Werk
[bewerken | brontekst bewerken]De stijl en techniek van Haelweghs vroege werk doen denken aan die van kunstschilder en graveur Pieter Soutman en koperetser en graveur Jonas Suyderhoeff. Mogelijk hebben zij samen gestudeerd bij Simon van de Passe (ca. 1595-1647).[7][2][8][9] Veel van Haelweghs vroege werk was gebaseerd op stukken van Von Sandrart en Van de Passe en Karel van Mander (I).[6]
In 1645 leverden Haelwegh en Suyderhoeff beide bijdragen aan een expositie van Joachim von Sandrart.[2]
Op 16 mei 1647 werd hij door koning Christiaan IV van Denemarken benoemd tot “Graveur des Konings”. Vanaf 1655 ontving hij jaarlijks 200 Deense rijksdaalders (dk: rigsdaler), waarvoor hij alle graveerwerkzaamheden moest uitvoeren die de koning wenste. Als “Graveur des Konings” graveerde hij de portretten van alle koningen van Denemarken en van een aantal voorname Deense personen.[6]
Samen met twee andere Nederlandse kunstenaars, Karel van Mander (III) en Abraham Wuchters, droeg Haelwegh bij aan een periode van artistieke bloei aan het Deense hof, welke in contrast stond met de politieke en militaire neergang van het Deense koninkrijk.
Haelwegh maakte een kleine 200 portretten van belangrijke mensen in Denemarken, vaak gebaseerd op werken van portretschilders Karel van Mander (III), Abraham Wuchters en Heinrich Dittmers.
In het boek “Regum Daniæ Icones” uit 1646 staan 102 van Haelweghs gravures van de Deense koningen vanaf de legendarische koning Dan tot Christiaan IV afgebeeld.[10] Het betreft zowel fantasieportretten van de vroegste koningen als authentieke portretten, die origineel zijn of gebaseerd op andere werken.
Albert Haelwegh werkte ook in opdracht van de Universiteit van Kopenhagen.
De werken die Haelwegh na 1660 maakte zijn vooral in compositie en inlijsting beïnvloed door de Franse kunstschilder en graficus Robert Nanteuil.[11]
Overlijden
[bewerken | brontekst bewerken]Haelwegh overleed in 1673 en werd begraven op begraafplaats “Holmens Kirkegård” in Østerbro (Denemarken).
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Nalis, Henk,”'Tussen kunst, geloof en commercie. Het Deventer geslacht Haelwech in de zestiende en zeventiende eeuw”, Overijsselse Historische Bijdragen 130 (2015), pp. 61-94.
- (da) Jørgen Sthyr, Kopersticker Albert Haelwegh, Gyldendal, 1966.
- (da) Kjøbenhavns Skilderie, 1830, kolom 402 ev.
- (da) Philip Weilbach, "Konstnerlex".
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Albert Haelwegh op de Deenstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Portraits of Danish Kings van Regium Daniæ Icones, State Museum of Art
- (da) Kunstindeks Danmark & Weilbachs Kunstnerleksikon
Referenties
- ↑ Albert Haelwegh op het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. Gearchiveerd op 19 december 2021.
- ↑ a b c d (da) Kunstindeks Danmark & Weilbachs Kunstnerleksikon – Albert Haelwegh. Gearchiveerd op 19 december 2021.
- ↑ (en) Citroen, Karel, “Dutch goldsmiths' and silversmiths' marks and names prior to 1812: a descriptive and critical repertory”, Leiden: Primavera Pers (1993)
- ↑ Adriaen Haelwegh op het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. Gearchiveerd op 19 december 2021.
- ↑ (da) Kunstindeks Danmark & Weilbachs Kunstnerleksikon – Adriaen Haelwegh. Gearchiveerd op 19 december 2021.
- ↑ a b c d Biografisch Portaal van Nederland, G.D.J. Schotel (red.), “Biografisch Woordenboek der Nederlanden, 8e deel, 1e stuk”, (1867), uitg. J.J. van Brederode Haarlem, p46, Albert Haelweg. Gearchiveerd op 13 november 2021.
- ↑ Simon van de Passe is lid van de Utrechtse familie van graveurs, tekenaars en grafici die afstamt van Simons vader Chrispijn (ca. 1564 - 1637). Andere bekende graveurs waren: Crispijn (1594-1670), Willem (ca. 1597 - ca. 1637) en Magdalena (1600-1638)
- ↑ UvA, ECARTICO, Simon (van) de(r) Passe. Gearchiveerd op 29 maart 2019.
- ↑ UvA, ECARTICO, Albert Haelwegh. Gearchiveerd op 29 maart 2019.
- ↑ (da) Regum Daniae icones accurate expressae Alb. Haelweg (Google books). Gearchiveerd op 19 december 2021.
- ↑ Robert Nanteuil op het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. Gearchiveerd op 3 maart 2016.
