rut

Niet te verwarren met: , Rut, rút

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  rut    (hulp, bestand)
• IPA: / rʏt / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• rut

Woordherkomst en -opbouw

• bn herkomst onzeker, er bestaan verschillende speculaties:
  • ontstaan als vorm van rot, "bedorven"
  • van Italiaans rutta "platzak, failliet"
  • van ruit "schurft"
• zn [1] van ruit, ruigte

	stellend
onverbogen	rut
verbogen	-

Bijvoeglijk naamwoord

rut

1. (verouderd) niets (meer) bezittend

   • Eylacen nu ist te mijnent al rut en pover 

2. (kaartspel) al zijn inzet verspeeld hebbend (ook bij andere spelletjes)

   • Eerst begin je (voor veel geld) zes maanden op proef, daarna word je leerling (kost extra), speciaal leerling (kost extra), speciaal Hubbard-leerling (kost extra), erkend Hubbard-leerling (kost extra), erkend scientoloog (kost extra), professioneel auditeur (kost extra), en dan vergeet ik nog enkele tussenstadia (kosten allemaal extra). Geheel bovenaan de trap bevinden zich de Power-mensen, die speciale bevoegdheden hebben gekregen, maar in ruil daarvoor volkomen rut zijn. 
   • Hoeveel centen heb je? vroeg Herman. Hugo hield hem zijn geopende hand met het geld voor. Ik zal voor je spelen, zei hij, als ik dit potje verlies, ben ik rut. 

Synoniemen

• [1] arm, berooid, blut, platzak

Afgeleide begrippen

• ruttebeurs

Uitdrukkingen en gezegden

• [1] rut en roy
  schorriemorrie

Vertalingen

    niets (meer) bezittend   

Duits: blank (de), pleite (de), abgebrannt (de)

Vertalingen

    al zijn inzet verspeeld hebbend   

Duits: blank (de), pleite (de), abgebrannt (de)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rut	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

het rut o

1. (plantkunde) wilde begroeiing, in het bijzonder gebruikt voor planten aan de waterkant
2. (mijnbouw), (transport) reminstallatie in het transportsysteem in een steenkolenmijn

   • In de doortocht lagen twee sporen tot vlak voor het front, de aflopende beladen wagen trok door middel van een staalkabel de lege op. Aan een speciaal hiervoor geplaatste stijl hing het ‘rut’, een lichte remschijf met houten klossen. 

Synoniemen

• [1] onkruid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rut	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de rut m

1. gepraat

Gangbaarheid

• Het woord rut staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rut" herkend door:

25 %	van de Nederlanders;
28 %	van de Vlamingen.

Engels

enkelvoud	meervoud
rut	ruts

Zelfstandig naamwoord

rut

1. groef, inkeping, voor
2. gewone gang van zaken, routine, sleur
3. (dierkunde) bronst, paartijd

vervoeging
onbepaalde wijs	to  rut
he/she/it	ruts
verleden tijd	rutted
voltooid deelwoord	rutted
onvoltooid deelwoord	rutting
gebiedende wijs	rut

Werkwoord

1. overgankelijk groeven/voren maken in
2. onovergankelijk, (dierkunde) bronstig zijn

Noors

Woordafbreking

• rut

Naar frequentie	> 50000

Werkwoord

rut

1. gebiedende wijs van rute

Nynorsk

Woordafbreking

• rut

Werkwoord

rut

1. gebiedende wijs van ruta

Schrijfwijzen

• ruta
• rute

Werkwoord

rut

1. gebiedende wijs van rute

Schrijfwijzen

• ruta
• rute