aankijken

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  aankijken    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈaɲkɛik(n) / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• aan·kij·ken

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  aan vz  en  kijken ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
aankijken	keek aan	aangekeken
Eigenschappen
Morfologisch	Sterk werkwoord klasse 1
	Scheidbaar werkwoord
Syntactisch	Wederkerig werkwoord Onvergankelijk werkwoord
volledig

Werkwoord

aankijken

1. overgankelijk aanzien; de blik op iemands gezicht zichten

   • Hij keek haar aan en zei: "goedenavond". 
   • De vader keek zijn dochter streng aan en toen gaf het meisje toe dat ze de kras op de auto had gemaakt. 

   ▸ Chantal zag dat Heleen haar aankeek zonder haar daadwerkelijk te zien.

   ▸ Ze bleef hem strak aankijken.

2. wederkerig elkaar ~ de blik op elkaars gezicht richten

   • Zij keken elkaar aan en schoten in de lach. 

3. beoordelen

   ▸ Tegen de heuvels rond Maastricht werden vijftig jaar geleden de eerste wijnranken aangelegd. Toen werd er nog met scepsis tegen wijnbouw in Nederland aangekeken. Inmiddels is het zelfs voor de Moezel- en Elzasdruiven, zoals Müller-Thurgau, Riesling en Pinot Gris, te warm geworden op het zuidelijk deel van wijngaard.

   ▸ John was de psychoanalyticus John Bowlby (1907-1990), die waarschijnlijk meer dan wie ook van invloed is geweest op de manier waarop we tegenwoordig tegen relaties en de zorg voor kinderen aankijken.

Uitdrukkingen en gezegden

• de zaak nog eens aankijken'

afwachten

• aankijken op

verdenken van, geringschatten om

• scheef aankijken

jaloers zijn op iemand

Vertalingen

    1.   

Engels: look at (en) Esperanto: alrigardi (eo) Italiaans: guardare (it)

Noors: se på (no) Spaans: mirar (es)

Gangbaarheid

• Het woord aankijken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "aankijken" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.