vijf

Nederlands


0	0	0	5

vijf,
op een abacus

Uitspraak

Geluid: vijf (hulp, bestand)
IPA: / vɛif / (1 lettergreep), /vɛi̯f/

Woordafbreking

vijf

Woordherkomst en -opbouw

erfwoord via Middelnederlands vijf van Oudnederlands fīf / finf, als telwoord voor het eerst aangetroffen in het jaar 701 ^[1]^[2]^[3]

Hoofdtelwoord

vijf

5, het getal tussen vier en zes
1. om een hoeveelheid aan te geven
  - De meeste Tetrapoda hebben vijf vingers en vijf tenen aan hun handen en voeten.
  ▸ De resterende vijf maanden heb ik nooit meer een onderbroek aan gehad.^[4]
  - De totale kosten bedragen vijf euro en zevenendertig cent.
2. om een plaats in een volgorde aan te geven
  - Het juiste antwoord op opgave vijf is "42".

Schrijfwijzen

5 (decimaal)
101 (binair)
5 (hexadecimaal)
V (Romeins)

Afgeleide begrippen

vijven (oude verbogen vorm na sommige voorzetsels)
gevijven
alle vijf (vooral in: ze niet alle vijf hebben)

zelfstandig naamwoord samengesteld met "vijf" ht

bijvoeglijk naamwoord samengesteld met "vijf" ht

bijwoord

rangtelwoord

vijfde, vijfden

hooftelwoorden samengesteld met "vijf" ht als linkerdeel

hooftelwoorden samengesteld met "vijf" ht als rechterdeel

Uitdrukkingen en gezegden

[1]
Iemand de vijf geven

Iemand een hand geven

Veel vijven en zessen

Veel afwegingen of bezwaren, veel voor- en tegenargumenten

• Na veel vijven en zessen besloten we het toch maar te doen.

[1] ze niet alle vijf hebben

Vertalingen

1. het getal 5

Albanees: pesë ^(sq)
Angelsaksisch: fif ^(ang)
Arabisch: خمسة ^(ar)
Armeens: հինգ ^(hy) (hink)
Atjehs: limöng
Avestisch: pañcan ^(ae)
Baskisch: bost ^(eu)
Bosnisch: pet ^(bs)
Bretons: pemp ^(br)
Bulgaars: пет ^(bg)
Catalaans: cinc ^(ca)
Cherokee: ᎯᏍᎩ ^(chr) (hisgi)
Corsicaans: cinqui ^(co)
Cree: nîyânan ^(cr)
Deens: fem ^(da)
Duits: fünf ^(de)
Egyptisch: DWAW
Engels: five ^(en)
Esperanto: kvin ^(eo)
Estisch: viis ^(et)
Fins: viisi ^(fi)
Frans: cinq ^(fr)
Fries: fiif ^(fy)
Georgisch: ხუთი ^(ka) (huṭi)
Grieks: πέντε ^(el) (Oudgrieks: pénte; Nieuwgrieks: pénde)
Groenlands: tallimat ^(kl)
Hebreeuws: חמש ^(he) v (khamésh) (bij tellen), חמשה ^(he) m (khamisha)
Hindi: पाँच ^(hi) (pāca)
Hongaars: öt ^(hu)
Ido: kin ^(io)
Iers: cúig ^(ga) m
IJslands: fimm ^(is)
Indonesisch: lima ^(id)
Interlingua: cinque ^(ia)
Inupiak: tallimat ^(ik)
Italiaans: cinque ^(it)
Japans: 五 ^(ja) (ご, go), 五つ ^(ja) (いつつ ^(ja), itsútsu)
Jiddisch: פֿינף ^(yi) (finf)
Kituba: tanu
Koerdisch: pênc ^(ku)
Koptisch: ϯⲟⲩ

Koreaans: 다섯 ^(ko) (daseot), 오 ^(ko) [五] (o)
Kotava: aluboy
Kroatisch: pet ^(hr)
Latijn: quinque ^(la)
Lets: pieci ^(lv) m, piecas ^(lv) v
Marathi: पाच ^(mr) (pāch)
Marshallees: ļalem
Minangkabaus: limo
klassiek Nahuatl: macuilli ^(nci)
Napolitaans: cìnche
Noors: fem ^(no)
Oekraïens: п'ять ^(uk) (pjat’)
Oudhoogduits: finf
Oudiers: cóic
Oudnoords: fimm
Papiaments: sinku
Perzisch: پنج ^(fa)
Pools: pięć ^(pl)
Portugees: cinco ^(pt)
Punjabi: ਪੰਜ ^(pa) (pañj)
Roemeens: cinci ^(ro)
Rohingya: fañs ^(rhg)
Russisch: пять ^(ru) (pjat’)
Sanskriet: पञ्चन् ^(sa) (pañcan), पंच ^(sa) (paca)
Servisch: пет ^(sr) (pet ^(sr)), pet ^(sr)
Shuar: ewéj, uwéj, ewéh
Siciliaans: cincu ^(scn)
Sindhi: پَنجَ ^(sd)
Siraya: rima, ririma, hima
Slowaaks: päť ^(sk)
Spaans: cinco ^(es)
Tagalog: lima ^(tl)
Telugu: ఐదు ^(te) (aidu)
Thai: ห้า ^(th)
Tsjechisch: pět ^(cs)
Turks: beş ^(tr)
Vietnamees: năm ^(vi)
Welsh: pump ^(cy)
Wit-Russisch: пяць ^(be) (pjats’)
Zweeds: fem ^(sv)

Zelfstandig naamwoord

de vijf v / m

het cijfer vijf
- Het getal 35255 bevat drie vijven.
dat wat in een (rang)ordening met 5 is aangeduid
- Het is weer de vijf die het niet doet, kunnen we die niet simpel vervangen?
- Hij had maar een vijfje voor zijn wiskunde gekregen.

de vijf mv

groep van 5 eenheden
- Die vijf zijn natuurlijk blij, maar laten we ook denken aan het verdriet van de vier die zijn afgewezen.

Vertalingen

1. het teken 5

Kotava: alube
Russisch: пятёрка ^(ru) v

Gangbaarheid

Het woord vijf staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "vijf" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[5]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ vijf op website: Etymologiebank.nl
↑ "vijf" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[qvijf-2] vijf op website: Etymologiebank.nl

[p{{{1}}}-3] "vijf" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[Alleen,_De_Pacific_Crest_Trail_te_voet_van_Mexico_naar_Canada-4] 
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers

[5] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Telwoord (nl)
0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26	27	28	29
30	31	32	33	34	35	36	37	38	39
40	41	42	43	44	45	46	47	48	49
50	51	52	53	54	55	56	57	58	59
60	61	62	63	64	65	66	67	68	69
70	71	72	73	74	75	76	77	78	79
80	81	82	83	84	85	86	87	88	89
90	91	92	93	94	95	96	97	98	99
100	200	300	400	500	600	700	800	900	1000
10⁶	10⁹	10¹²	10¹⁵	10¹⁸	10²¹	10²⁴	10²⁷	10³⁰	10³³
10³⁶	10³⁹	10⁴²	10⁴⁵	10⁴⁸	10⁵¹	10⁵⁴	10⁵⁷	10⁶⁰	10⁶³
10⁶⁶	10⁶⁹	10⁷²	10⁷⁵	10⁹⁹	10¹⁰⁰	10¹²⁰	10³⁰³	10³⁰⁰³	∞