Sjellak
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Sjellak is 'n harsechtig organisch matterjaal det gebroek wuuert es aafmaakmiddel bieje bewirking van hout, es glansmiddel in aeteswaar (E904) en bie 't make van heuj en watervasten ink.
De gróndjstóf veur sjellak wuuert gewónnen oet 't harsechtig aafsjeijingsproduk van 'n boumloes (Coccus lacca), die oearsprunkelik in India veurkump. Sjellak wuuert verkoch in tabletten of sjirvele wovan de kluuer van blóndj toet duuster geit. Op zichzelf is sjellak neet vergiftig, meh d'n damp vannen alcohol worin 't opgelos verwirk wuuert is det waal.
Sjellak is e thermoplastisch matterjaal, waat inhèltj det 't zaach wuuert es m'n 't verwörmp. Me kan sjellak verminge mit völmatterjaal, wie houtpoejjer of mineraal völstóf, wen 't gesmóltjen is. Ónger invlood van drök en temperatuur kan me sjellak in 'ne vorm pese. Inne neugentieëndjen ieëf woort sjellak gebroek veur veurwerpe mit te make; toet róndj 1950 woorten ouch grammofoonplate gepees oet sjellak.