Philoctetes
Philoctetes (Graece: Φιλοκτήτης), in mythologia Graeca, fuit rex Meliboeae in Thessalia et filius prioris regis Poeantis. Cum Heracles temerariae uxoris Deianirae culpa in summis cruciatibus periret, rogum funebrem suscendit in qua pars mortalis herois concremaretur. Gratus Heracles arcum et sagittas suas Hydrae sanguine venenatas Philocteti donavit. Postea, dum Achivi deae Dianae immolant Troiam classe petituri, Philoctetes a serpente volnus in pede accepit[1], qui sanari non potuit. Quia Achivi in navibus taetrum odorem et clamores sagittarii non tolerabant, nocte Philoctetem in insula Lemno dormientem reliquerunt, ubi Poeantius sagittarius per decem annos solus vixit. Cum vero vates cecinerunt sine Herculeo arcu et pharetra sagittarum plena Troiam vinci non posse, Ulixes a Diomede comitatus heroem repetiit atque ei persuasit ut Ilium secum veniret. Ubi, sanatus a Machaone medico[2], Philoctetes optimus sagittarius in omni exercitu Graeco fuit[3] et Parida necavit[4].
Philoctetes nomen suum tragoediae Sophocleae dedit, necnon Euripideae Aeschyleaeque hodie deperditis[5]. Persona etiam fuit in Hercule Oetaeo Senecano. Nec mirum si praeclarus Achaeorum dux ille ad ferinam vitam taetro vulnere redactus et post decem demum annos voluntate et oraculis deorum generi humano velut redditus tragicorum poetarum animum ad se advertit.
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ Sic Homerus. Secundum aliam traditionem non serpens, sed una ex suis venenatis sagittis eum vulneravit (sic Servius grammaticus ad Aen. III.402).
- ↑ Propertius, Elegiae II.1.59.
- ↑ Odyssea VIII.219-220. Cf Ilias II.717. Septem naves sagittariorum plenas ducebat.
- ↑ Hyginus CXII,4.
- ↑ Dio Chrysostomus,Oratio LII. Aristoteles, De arte poëtica 1458b.
Fontes
[recensere | fontem recensere]- Apollodori Bibliotheca II,7,7 et Epitome V,5,8.
- Hyginus mythographus, Fabulae 102.
- Ilias II.716-728
- Odyssea III.190 et VIII.219.
- Ovidius, libro tertio decimo Metamorphoseon 45-55 necnon IX, 229-235.
- Pausanias libro primo Graeciae descriptionis 22.7
- Seneca, Hercules Oetaeus.
- Sophocles, Philoctetes
Plura legere si cupis
[recensere | fontem recensere]- Guido Avezzù, Il ferimento e il rito. La storia di Filottete sulla scena attica, Bari, 1988. Recensio critica
- Épéios et Philoctète en Italie, Neapoli, Cahiers du centre Jean Bérard, 1991
- Oscar Mandel, Philoctetes and the fall of Troy : plays, documents, iconography, interpretations, Lincoln, 1981. Recensio critica
| ||||